Πετρέλαια στην Ελλάδα: Θα γίνουμε Ιράκ ή Νορβηγία;

Η προχθεσινή άφιξη του Ολάντ στην χώρα και τα όσα διεμείφθησαν κατά την διάρκεια αυτής,  άνοιξαν στον δημόσιο διάλογο το ζήτημα της ανακήρυξης της ΑΟΖ από πλευράς της χώρας μας, με την υποτιθέμενη υποστήριξη της Γαλλίας, η οποία άλλωστε όπως προς πάσα πλευρά άφησαν τα ΜΜΕ να υπονοηθεί – ή και είπαν ξεκάθαρα – μας «ενοικίασε» δύο φρεγάτες, για αυτή ακριβώς την δουλειά.

Είναι πλέον σαφές, ότι...

στην ελληνική επικράτεια υπάρχουν φυσικοί πόροι, ανεκμετάλλευτοι μέχρι στιγμής. Και ότι σιγά σιγά, έρχεται ο καιρός προκειμένου αυτοί να χρησιμοποιηθούν.
Και ίσως από ό,τι φαίνεται τα γεωστρατηγικά συμφέροντα του συνασπισμού της Ευρώπης – συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, αλλά πολύ περισσότερο της Γερμανίας δίχως την έγκριση της οποίας ο Ολάντ δεν θα έκανε την παραμικρή σχετική κίνηση, θέλουν να αρχίσει σιγά σιγά η χώρα μας να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, ακόμη και εάν αυτό σημάνει έναν «ψυχρό πόλεμο» της χώρας μας και της Ευρώπης με την Τουρκία.

Προφανώς τα κίνητρα τόσο της Γαλλίας, όσο και της Γερμανίας, αντίθετα με τα όσα ακούγονται δεν είναι μόνον οικονομικά. Σίγουρα θα υπάρχουν αυτά. Η γεωστρατηγική αξία όμως των αποθεμάτων ενέργειας – οιασδήποτε μορφής – εντός της επικράτειας των χωρών που συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι κατά πολύ σημαντικότερη των όποιων οικονομικών ωφελημάτων.

Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι η ΕΕ βασίζεται για την ενεργειακές της ανάγκες τόσο στα καθεστώτα – υποχείρια των Αμερικανών όπως αυτό του Ιράκ και της Σαουδικής Αραβίας, όσο και στην Ρωσία, την οποία θα πρέπει να σημειώσουμε ότι «πλησίασε» πάρα πολύ μετά την εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ και το «σπάσιμο» των συμβολαίων των Ευρωπαϊκών εταιρειών με το κράτος αυτό και την αντικαταστασή τους με αμερικάνικες εταιρείες.

Κάπου εδώ όμως έρχεται και το ελληνικό κράτος. Το οποίο θα πρέπει να επιλέξει τι θα κάνει. Οι Γάλλοι, οι Γερμανοί και υπόλοιποι Ευρωπαίοι, έχουν τους λόγους τους για να ζητούν από την χώρα μας να προχωρήσει ενεργητικότερα στην εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων. Και κατά κοινή ομολογία θα πρέπει να το κάνει, όχι τόσο για να βγεί από την οικονομική κρίση που βρίσκεται σήμερα, όσο για να θέσει τις βάσεις για την ανάπτυξη μιας υγειούς δομής του.

Μπροστά του όμως ανοίγονται δύο δρόμοι. Δύο είναι οι τρόποι με τους οποίους μπορεί να γίνει η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της χώρας. Είτε με «αφρικανο-ασιατικές» συνθήκες, είτε με «Ευρωπαϊκές». Από την μία το παράδειγμα του Ιράκ και της Σαουδικής Αραβίας και από την άλλη αυτό της Νορβηγίας.
Τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο είναι μια ευκαιρία για την χώρα μας. Το πώς όμως θα γίνει η εκμετάλλευση αυτής της ευκαιρίας, είναι το σημαντικό. 

Το παράδειγμα του «Ιράκ» είναι το ότι η χώρα μας θα παραχωρήσει σε ξένες εταιρείες το δικαίωμα της εκμετάλλευσης των φυσικών της πόρων –συνήθως με μη συμφέρουσες συμβάσεις – που θα έχουν όμως οφέλη για κάποιες μικρές ελίτ. Και αυτές οι εταιρείες θα λειτουργούν ω ς κράτος μέσα στην χώρα μας, όντας στο απυρόβλητο μέχρις σημείου οι αλλοδαποί εργαζόμενοι σε αυτές να απολαμβάνουν διαφορετικής αντιμετώπισης ακόμη και από τον νόμο. Οι ιρακινοί πολύ λίγα έχουν δει από την εκμετάλλευση των φυσικών τους πόρων και εάν η χώρα μας ακολουθήσει αυτή την οδό, επίσης οι Έλληνες τίποτε δεν θα δούν παρά ίσως κάποιες παραπάνω θέσεις εργασίας ως … σερβιτόροι των εξειδικευμένων εργατών που θα έρχονται από το εξωτερικό.

Από την άλλη υπάρχει το παράδειγμα της Νορβηγίας. Οι καθαρές ταμειακές ροές από τις πετρελαϊκές δραστηριότητες της Νορβηγίας το 2012 είναι μεγαλύτερες  από ό, τι αναμενόταν. Οι καθαρές ταμειακές ροές της Νορβηγίας το 2012 είναι περίπου 8 δισεκατομμύρια Νορβηγικές Κορώνες (€ 1 δις) μεγαλύτερες από ό, τι αναμενόταν στον αναθεωρημένο εθνικό προϋπολογισμό του 2012.

Ο εθνικός προϋπολογισμός του 2013 προβλέπει ότι οι καθαρές ταμειακές ροές του κράτους από τις πετρελαϊκές δραστηριότητες θα ανέλθουν συνολικά σε σχεδόν 391 δισεκατομμύρια NOK (53 δισεκατομμύρια ευρώ) για το 2012.  Η άμεση και έμμεση φορολογία αντιπροσωπεύουν περίπου 233 δισεκατομμύρια NOK (€ 32 δις.) του ποσού αυτού. Η άμεση οικονομική συμμετοχή του κράτους θα συνεισφέρει περίπου 144 δισεκατομμύρια NOK (€ 20 δισ.), ενώ τα μερίσματα από τη Statoil θα ανέλθον σε 13,9 δισεκατομμύρια NOK (€ 2 δισ.)

Η Στάτοιλ, η εταιρεία που διαχειρίζεται τα πετρέλαια της Νορβηγίας ανήκει κατά 67% στο Νορβηγικό κράτος. «Η πετρελαϊκή βιομηχανία είναι η πιο σημαντική βιομηχανία της Νορβηγίας, και θα συνεχίσει να δημιουργήσει μεγάλα έσοδα για το κράτος τα επόμενα χρόνια, προς όφελος ολόκληρης της χώρας. Θα παρέχει επίσης θέσεις εργασίας και μεγάλες ευκαιρίες για τη νορβηγική κατασκευαστική βιομηχανία, η οποία είναι εξαιρετικά ικανοή και διεθνώς ανταγωνιστική», δήλωσε ο υπουργός Πετρελαίου και Ενέργειας Ola Borten Moe.

Οι Νορβηγοί δεν αρκέστηκαν όμως στο να βγάλουν το … πετρέλαιο. Δημιούργησαν την δική τους βιομηχανία. Που περιλαμβάνει από πλοία έρευνας για πετρέλαιο (ναι αυτά που νοικιάζουν Έλληνες και Τούρκοι) μέχρι την έρευνα στα Πανεπιστημιά τους και την παραγωγή εξειδικευμένων εργατών και επιστημόνων.

Δημήτρης Παπαγεωργίου

www.elora.gr