Γερμανο-Ρωσικός διπλωματικός πόλεμος για την Συρία

Μπορεί το αιματοκύλισμα στην Συρία να συνεχίζεται, με την υπόθαλψη των συγκρούσεων στην ατυχή αυτή χώρα της Μ. Ανατολής από διαφορετικές πλευρές, ταυτόχρονα όμως ένα πολύ σημαντικό διπλωματικό παιχνίδι λαμβάνει χώρα σε ολόκληρο τον κόσμο, σχετικά με την διεθνή εκπροσώπηση του συριακού λαού και του συριακού κράτους...

Σε ολόκληρο τον κόσμο, υπό την υψηλή προστασία των ΗΠΑ, οι “εκπρόσωποι” της Συριακής αντιπολίτευσης, προσπαθούν να επιβληθούν ως οι de facto εκπρόσωποι της Συρίας, την ίδια στιγμή που οι επίσημες διπλωματικές αποστολές της Συρίας είτε προσπαθούν να διατηρήσουν ουδέτερη στάση, σχεδόν κρυπτόμενες, είτε υπερασπίζονται την κυβέρνηση Ασάντ. Προς το παρόν δεν έχει δημιουργηθεί κάποιο κύμα διαφυγής διπλωματών της Συρίας προς τους “αντιπολιτευόμενους”, αλλά κανείς δεν γνωρίζει εάν κάτι τέτοιο θα συμβεί στο μέλλον, εάν οι πολεμικές συγκρούσεις πάρουν κάποια αποφασιστική τροπή.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της διπλωματικής διελκυστίνδας που λαμβάνει χώρα αυτές τις ημέρες, ήταν η επίσκεψη του επικεφαλής του νέου συνασπισμού της συριακής  αντιπολίτευσης Άχμεντ Μόαζ αλ Χατίμπ στις Βρυξέλλες.

Οι 27 υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ τον δέχτηκαν προκειμένου να αποφασίσουν ποιός τελικά θα είναι ο εκπρόσωπος της Συρίας. Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναγνωρίσει τη συριακή αντιπολίτευση ως τον νόμιμο εκπρόσωπο του συριακού λαού.

Η υποδοχή του Αλ Χατίμπ αποτελεί «σαφές μήνυμα για την επανεκτίμηση του καθεστώτος του συριακού συνασπισμού. Είναι ένας συνασπισμός που αντιπροσωπεύει τα νόμιμα συμφέροντα του λαού της Συρίας. Θέλουμε να αναγνωρίζεται και από την Ευρωπαϊκή Ένωση» δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Γκίντο Βεστερβέλε.

Ο Αλ Χατίμπ έγινε δεκτός το πρωί της Δευτέρας, από την εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής Κάθριν Άστον. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, Ουίλιαμ Χέιγκ, ζήτησε από τις άλλες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Βρετανίας και να αναγνωρίσουν τον Εθνικό Συριακό Συνασπισμό ως μοναδικό νόμιμο εκπρόσωπο του συριακού λαού. «Τους προσφέραμε πλήρη αναγνώριση, ελπίζουμε ότι και οι άλλες χώρες θα κάνουν το ίδιο στη διάσκεψη της ομάδας των Φίλων της Συρίας στο Μαρακές» δήλωσε ο Χέιγκ.

Την ίδια σχεδόν στιγμή, το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε  την απέλαση τεσσάρων συνεργατών της συριακής πρεσβείας στο Βερολίνο. Αποφασίζοντας την απέλαση των τεσσάρων συνεργατών της συριακής πρεσβείας «στέλνουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα της πρόθεσής μας να μειώσουμε στο ελάχιστο τις σχέσεις μας με το καθεστώς (του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ) Άσαντ» αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο. Στις 29 Μαΐου το Βερολίνο είχε απελάσει τον Σύρο πρεσβευτή στη Γερμανία σε αντίποινα για τη σφαγή στη Χούλα, όπου σκοτώθηκαν 108 άνθρωποι, ανάμεσά τους και 49 παιδιά.

Είναι πλέον σαφές στον καθένα, ότι το αγγλοσαξωνικό μπλόκ, δηλαδή οι ΗΠΑ και η Μ. Βρεταννία αποτελούν τον κύριο μοχλό διεθνούς νομιμοποίησης των Συρίων αντιπολιτευόμενων. Και όλα αυτά, την ίδια στιγμή που όλοι γνωρίζουν ότι η κύρια μάζα των ανταρτών – αντιπολιτευόμενων αποτελείται από έναν σκληρό πυρήνα φανατικών ισλαμιστών, οι οποίοι κατά τα άλλα βρίσκονται σε μια διαρκή εμπόλεμη κατάσταση με τις χώρες της δυτικής παρακμής, δηλαδή κατά κύριο λόγο τις ΗΠΑ και την Μ. Βρετανία. Το πώς και γιατί όμως οι δύο παραπάνω χώρες στηρίζουν αυτούς ακριβώς τους ισλαμιστές, είναι κάτι το οποίο έχουμε στο παρελθόν αναλύσει και σίγουρα θα το ξανακάνουμε και στο μέλλον.

Η αντίθεση της Ρωσίας

Από την άλλη πλευρά όμως η Ρωσία ανακοίνωσε ότι αντιτίθεται στο να τεθούν οποιεσδήποτε προϋποθέσεις για συνομιλίες ανάμεσα στη συριακή κυβέρνηση και τους εχθρούς της και ότι τα σχέδια για το πολιτικό μέλλον της χώρας δεν μπορεί να επιβληθούν σ' αυτήν έξωθεν. Το υπουργείο Εξωτερικών επανέλαβε εκκλήσεις για ένα τερματισμό των μαχών και την έναρξη συνομιλιών ανάμεσα στη συριακή κυβέρνηση και την αντιπολίτευση, αλλά δήλωσε πως η Ρωσία απορρίπτει «απόπειρες να επιβληθούν έτοιμες συνταγές για κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις» στη Συρία.

Ίδια ακριβώς είναι η γραμμή που ακολουθεί και η Κίνα, η οποία όμως για εσωτερικούς λόγους προσπαθεί να μην βγαίνει στην πρώτη γραμμή της διπλωματικής αυτής διαμάχης. Σε πρακτικό όμως επίπεδο έχει επανειλημμένα στηρίξει τα βέτο της Ρωσίας στο Συμβούλιο του ΟΗΕ, σε αποφάσεις που προωθούνται από τις ΗΠΑ, και οι οποίες δυνητικά θα νομιμοποιούσαν μία έξωθεν επέμβαση στην Συρία.

Η Κυπριακή εμπλοκή

Αμερικανο-βρετανικό σχέδιο έκτακτης δράσης σε περίπτωση που το καθεστώς Άσαντ στη Συρία επιχειρήσει να κάνει χρήση χημικών όπλων, αποκαλύπτει η εφημερίδα Τάιμς. Το σχέδιο φέρεται να προβλέπει επιβολή περιορισμένης ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, που θα συνοδεύεται από την επέμβαση ειδικών και άλλων χερσαίων δυνάμεων.

Ως προς το σκέλος της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων, η εφημερίδα αναφέρει ότι θα μπορούσε «δυνητικά» να χρησιμοποιηθεί και η βρετανική βάση στο Ακρωτήρι, σε συνδυασμό με τις βάσεις του ΝΑΤΟ στην Τουρκία. Δεν διευκρινίζεται ξεκάθαρα σε ποιες πηγές βασίζεται αυτή η αναφορά.

Επικαλούμενη γνώση του σχεδίου και Αμερικανούς αξιωματούχους που δεν κατονομάζονται, η βρετανική εφημερίδα εξηγεί ότι η απαγόρευση πτήσεων θα έχει ως στόχο να αποτρέψει τις αεροπορικές επιθέσεις κατά των αντικαθεστωτικών δυνάμεων με βόμβες που φέρουν χημικές κεφαλές. Έστω και μια μικρής έκτασης επιχείρηση θα ήταν μεγαλύτερη από την επιχείρηση στη Λιβύη, λόγω της ισχυρής αντιαεροπορικής άμυνας της Συρίας.

Ο αριθμός των στρατιωτών που θα επενέβαιναν σε μια τέτοια περίπτωση προσδιορίζεται ακόμα και στις 75.000, με σκοπό την κατάληψη ή την περιφρούρηση των εγκαταστάσεων χημικών όπλων του συριακού καθεστώτος. Αμερικανός αξιωματούχος δηλώνει στην εφημερίδα ότι αμερικανικές δυνάμεις ειδικών επιχειρήσεων βρίσκονται ήδη «σε κατάλληλη θέση», αφήνοντας να εννοηθεί ότι βρίσκονται ήδη στην περιοχή.

Την επέμβαση στρατιωτών για στοχευμένα χτυπήματα σε περίπτωση επίθεσης με χημικά από τον Μπασάρ αλ Άσαντ επιβεβαιώνει στους Τάιμς και πηγή της βρετανικής κυβέρνησης. Οι Τάιμς σημειώνουν ότι ο υπουργός Εξωτερικών Γουϊλιαμ Χέιγκ έχει δηλώσει πως η Βρετανία, συμπεριλαμβανομένου του υπουργείου Άμυνας, είναι πάντα προετοιμασμένη με ένα ευρύ φάσμα σχεδίων έκτακτης δράσης. Ωστόσο, το υπουργείο Άμυνας έχει αρνηθεί να προβεί σε κάποιο σχόλιο.

Η εφημερίδα προσθέτει ότι οι ΗΠΑ προτιμούν το σχηματισμό ενός πολυεθνικού συνασπισμού σε περίπτωση επέμβασης, με πιθανούς εταίρους την Ιορδανία, την Τουρκία, το Ισραήλ και τη Βρετανία. Σημειώνεται ότι έγκριση της επέμβασης στη Συρία από το Συμβούλιο Ασφαλείας θεωρείται «απίθανη» λόγω των αντιδράσεων από τη Ρωσία και την Κίνα. Οι ΗΠΑ φέρονται να εξετάζουν εναλλακτικές επιλογές, όπως το να κατηγορήσουν τη Δαμασκό για σοβαρή παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, ως νομική βάση για την ανάληψη στρατιωτικής δράσης.

Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ των Τάιμς, μια τέτοια επιχείρηση θα ήταν εξαιρετικά δύσκολη καθώς οι χημικές ουσίες που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για επιθέσεις θα πρέπει να αποτεφρωθούν εντελώς ώστε να αποτραπεί η απελευθέρωσή τους λόγω ατυχήματος. Σύμφωνα με την εφημερίδα, η Συρία διαθέτει ουσίες όπως το αέριο σαρίν, το «αέριο μουστάρδας» και ένα δυνητικά ακόμα πιο επικίνδυνο αέριο νεύρων, το VX.

Δημήτρης Παπαγεωργίου

www.elora.gr