Κράτος και Έθνος

του Κωνσταντίνου Κίτσιου
Το έθνος έχει έννοια μόνο εν σχέσει με το κράτος. Εν σχέση με μία επιμόρφωση κοινωνική, διανοητική, πολιτισμική και επιστημονική. Εν σχέσει με μια τάξη ιεραρχική και αξιοκρατική. Τι σημαίνει όλο αυτό; Προφανώς μία ανώτερη (έτσι λεγόμενη σήμερα) κουλτούρα. Αυτή η κουλτούρα κάνει να ξεχωρίσει...
το έθνος από την φυλή (tribu), που για να κυβερνηθεί έχει ανάγκη από έναν φύλαρχο και μόνο. Το κράτος λοιπόν, δεν είναι στην υπηρεσία του έθνους, αλλά το έθνος επιβιώνει, εξελίσσεται, εκπολιτίζεται και μπορεί να μεγαλουργήσει εντός του κράτους. Εντός των οργανικών πλαισίων του κράτους. Δηλαδή ο «εθνικισμός» από μόνος του είναι απλώς μια στείρα πολιτική καλλιέργεια ή είναι μία θνησιγενής φυλετική έξαρση άνευ θετικής σημασίας, αντιπαραδοσιακή και αντικοινωνική. Και λέμε αντιπαραδοσιακή, διότι το έθνος σαν σκέτη «φυλή» δεν διαθέτει μια πολιτιστική παράδοση, αλλά μια αρχέγονη κουλτούρα χωρίς σημασία για την πολιτική και πολιτιστική πρόοδο. Η στειρότητα των εθνικιστικών κινημάτων του 19ου αιώνα προκάλεσε, εξαντλώντας κάθε προοδευτική τάση, την αντίδραση του ισοπεδωτικού μαρξιστικού ρεύματος ενάντια σε κάθε κεκτημένη παραδοσιακή αξία, προς όφελος μόνο και μόνο- σε τελευταία ανάλυση- της ενστικτώδους και ζωώδους επιβίωσης.
Η λογική διανόηση (razionalismo) αντικαταστάθηκε από το ένστικτο της φυσικής συντήρησης, στην οικονομία, όπου μόνο αυτή η τελευταία αποτελεί τον αυτοσκοπό. Και όλη αυτή η συντελεσθείσα αλλαγή όσον αφορά και όσο συνετέλεσε στην χειραγώγηση της κοινωνικής εξέλιξης, ονομάσθηκε – a priori – πρόοδος και οι μεθοδολογίες της προοδευτικές – πάντοτε a priori. Από την άλλη πλευρά, αν το άτομο δεν σημαίνει τίποτε άνευ της αξιολόγησης και της αξιοπρέπειας, το έθνος είναι το παν, πάντοτε εντός των αξιοκρατικών ορίων ενός κράτους δικαίου, το οποίο πρώτα θεωρεί το συμφέρον της λαϊκής κοινότητας, το εξαρτώμενο από την αξία και την αξιοπρέπεια των ατόμων που την συνθέτουν. Και κατ' αντίθεση, όποια λαϊκή κοινότητα θυσιάζεται των ατόμων της, προς όφελος της – σαφούς – πλειοψηφίας των μετρίων, είναι θνησιγενής. Διότι δεν πράττει τίποτε άλλο από το να καλλιεργεί την μετριότητα στους κόλπους της, σε βάρος της ποιότητας. Δηλαδή με την πολιτική εντροπία, επέρχεται η φυσική. Έθνος χωρίς μια ευημερούσα και προοδεύουσα λαϊκή κοινότητα, δεν έχει έννοια θετική.
Είναι αυτοκαταστροφικό.
Μέχρι εδώ αναφερθήκαμε στο αξιοκρατικό κράτος που δομείται και οργανώνεται από επιλεγμένα άτομα προς αυτό, μέσα από τους κόλπους της λαϊκής κοινότητας. Ας θεωρήσουμε τώρα το «δημοκρατικό » κράτος, εκείνο δηλαδή των αστών- εμπόρων, όπως το ονομάζει ο Έβολα. Πρόκειται για το προτελευταίο κράτος επί της κατιούσας εξέλιξης των πολιτισμών. Βρίσκεται ένα βήμα πριν από το τέλος, είναι το λυκόφως πριν από τη νύκτα, πριν, δηλαδή, από το κράτος των προλεταρίων... Πώς λειτουργεί ένα τέτοιο κράτος; Πρώτα απ' όλα φέρεται ότι υπηρετεί το έθνος. Και το πράττει, όχι όμως με σκοπό την θετική εξέλιξή του, πολιτική, κοινωνική και πολιτιστική, αλλά το πράττει αποβλέποντας στην αγκύλωση του έθνους.
Μετατρέπει ή τείνει να μετατρέψει όλα τα οράματά του τα ιδεαλιστικά σε πρακτικές και χυδαίες οικονομικές ανάγκες και ανησυχίες... Καταπολεμά και μειώνει κάθε ατομική πνευματικότητα, κάθε ιδεαλιστική καλλιέργεια, μειώνει στο τέλος την ανθρώπινη ευαισθησία, αμβλύνοντάς την. Στρέφει την κοινότητα προς το κυνήγι του εφήμερου και ορίζει μια οικονομική τιμή για κάθε προσδοκία, για κάθε επιθυμία και για κάθε ελπίδα. Προσπαθεί με κάθε τρόπο και πάνω απ' όλα με τον καταναλωτισμό και την οικονομική πίεση να ομογενοποιήσει την λαϊκή κοινότητα. Να δημιουργήσει και να καλλιεργήσει τον «μαζάνθρωπο». Και σήμερα με τον νεοφιλελευθερισμό, αυτό το κράτος τείνει να εξαπλωθεί σε παγκόσμια κλίμακα.
Από ένα τέτοιο κράτος λοιπόν, το έθνος δεν έχει καμιά ανάγκη. Προκειμένου να «υπηρετήσει» ένα τέτοιο κράτος, είναι προτιμότερο για το έθνος να επιστρέψει στην αρχέγονη μορφή του: την φυλή. Όπως οι φυλετικές ομάδες των Βεδουίνων στην έρημο. Και να διαλέξει έναν φύλαρχο. Ένας φύλαρχος θα έχει και καλές στιγμές. Σ' ένα κοινοβούλιο αστών- εμπόρων, οι κακές στιγμές υπερισχύουν πάντα. Ας περιμένει αυτό το έθνος – φυλή. Τίποτε δεν είναι αιώνιο. Αλλά να μην απομονωθεί και πολύ. Θα κινδύνευε σ' αυτή την περίπτωση απ' την ενδογαμία. Η απλή απομόνωση ενός φυλετικού κλάδου, προς συντήρηση της φυλετικής του καθαρότητας, αποδυναμώνει το βιολογικό και κληρονομικό του δυναμικό. Εάν μια τέτοια απομόνωση συνεχίσει, ο φυλετικός κλάδος απειλείται με εξαφάνιση. Η έννοια η θετική του «καθαρόαιμου» τείνει προς ένα όριο. Από εκεί και πέρα, γίνεται έννοια αρνητική. Και το «όμαιμο» έχει τα όριά του! Δεν ήταν γνωστές οι αρχές της βιολογίας στην αρχαιότητα, όταν ο Ηρόδοτος χρησιμοποίησε τον όρο σαν απόλυτα θετική έννοια. Δηλαδή σαν πάντοτε θετική. Δεν έφταιγε αυτός. Παραμένουν φυσικά βάσιμοι οι άλλοι δύο χαρακτηρισμοί, όπως «ομόγλωσσο» και «ομότροπο» για το έθνος... Αλλάζουν οι καιροί...

www.elkosmos.gr