Μεταξύ Λιστόν και Ληστών: Γιατί ως Έλληνες ζούμε για μια λίστα…

Αλέξανδρος Μερκούριος

Όσοι έχουν επισκεφθεί την Κέρκυρα, γνωρίζουν ότι στην κεντρική πλατεία της πόλης την Σπιανάδα, υπάρχει το περίφημο Λιστόν. Ένα σημείο που σήμερα συγκεντρώνει τα περισσότερα καφέ, ενώ εδώ και εκατοντάδες χρόνια διαμορφώνει τον ομορφότερο περίπατο στην πόλη. Όσοι δεν γνωρίζουν και καλά τα Κερκυραίικα νομίζουν ότι το σημείο ονομάζεται «Ληστών». Δηλαδή από τους κλέφτες. Κάνουν όμως λάθος.

Όλα έχουν την εξήγησή τους και για την περίσταση θα πρέπει να επιστρέψουμε στην περίοδο της Ενετοκρατίας. Στη βενετσιάνικη διάλεκτο «lista» σημαίνει...

ο «φαρδύς και ίσιος δρόμος περιπάτου». Εξ ου και το Λιστόν, στην πλατεία του Αγίου Μάρκου της Βενετίας.  Ταυτόχρονα όμως σημαίνει και ο «ξύλινος πήχης», στον οποίο αναγράφονταν κατάλογοι. Και μολονότι όταν κατασκευάστηκε το Λιστόν στην Κέρκυρα, η Γαληνοτάτη αποτελούσε μακρινό παρελθόν, πάρα πολλές βενετσιάνικες λέξεις και εκφράσεις επιβίωναν στη διάλεκτο των Κερκυραίων, όπως ακριβώς και σήμερα.

Λιστόν, λοιπόν, μπορεί να σημαίνει και ο φαρδύς ίσιος ίδιος δρόμος, αλλά και ο κατάλογος. Δηλαδή η λίστα. Και κατά την επικρατέστερη εκδοχή, το Λιστόν της Κέρκυρας οφείλει την ονομασία του ακριβώς στη λίστα. Και αυτό, επειδή εκεί υπήρχε αναρτημένο το libro d’ oro. Η λίστα με τα ονόματα των ευγενών της Κέρκυρας, οι οποίοι είχαν το αποκλειστικό δικαίωμα να απολαμβάνουν τον περίπατο τους στο συγκεκριμένο δρόμο.

Η πρακτική εγκαταλείφθηκε, όπως πολλές άλλες, ως κατάλοιπο του παρελθόντος, όταν τα Επτάνησα ενώθηκαν με την Ελλάδα, αλλά η παθολογική σχεδόν εξάρτηση των ελληνικών συστημάτων από τις λίστες δεν παύει να υπάρχει. Και είναι διαχρονική, διακομματική και διακοινωνική.

Μονίμως, σαν Έλληνες εξαρτιόμαστε από μια λίστα. Είτε σαν διέξοδο, είτε σαν  απειλή. Μια λίστα που λειτουργεί είτε σαν καθαγιασμός είτε σαν κάθαρση. Βέβαια τα ονόματα που περιλαμβάνει, σπάνια τα μαθαίνουμε. Τα γνωρίζουν μόνο όσοι χρειάζεται. Όπως για παράδειγμα στο Λιστόν της Κέρκυρας. Όποιος δεν αναγραφόταν, δεν τολμούσε να πάει για βόλτα. Κι όποιος είχε τον αστυνομικό έλεγχο της «περατζάδας» γνώριζε εξ όψεως το «εκλεκτό πελατολόγιο»…  

Δείτε και τι συμβαίνει σήμερα. Η πολιτική ζωή του τόπου έχει επίκεντρο δύο λίστες: Τη λίστα τωνπολιτικών που ελέγχονται για παράνομο πλουτισμό, και τι λίστα των μεγαλοκαταθετών τηςHSBCΕλβετίας. Όπως σας έλεγα, τη λίστα των μεγαλοκαταθετών πολύ δύσκολα θα την μάθουμε σε λεπτομέρεια. Στο ΠΑΣΟΚ την έκρυβαν επιμελώς τόσο καιρό, και δεν πιστεύω ότι ο Σαμαράς, έχει τον όγκο να την ανοίξει σε δημόσια διαβούλευση, όση φασαρία κι αν κάνει. Όσο για τη λίστα των πολιτικών, διαβάστε την ξανά. Κι αν βρείτε κάποιον που δεν πιστεύετε ότι θα έπρεπε να περιλαμβανόταν μέσα, πείτε το…

Γιατί υπάρχουν οι Λίστες; Πολύ απλά γιατί για την ελληνική παθογένεια, οι Λίστες αποτελούν ένα φετίχ. Ένα φετίχ, που όπως όλα τα φετίχ λειτουργεί παραπλανητικά. Και στην περίπτωσή μας αν προσέξατε όλες οι λίστες βγήκαν την παραμονή των αποφάσεων του νέου πακέτου μέτρων. Τυχαίο;

Καθόλου. Προσοχή λοιπόν στο διάκενο μεταξύ Λιστόν, και… ληστών.

topontiki.gr