Χατίρια... εργολάβων

Μπορεί η κυβέρνηση Σαμαρά να διαφήμιζε την «ανάπτυ­ξη» πίσω από την εξαγγελία των δέκα βασικών προτεραιοτήτων που έβαλε προ ημερών ο Χατζηδάκης, αλλά και μόνο το ότι...
η πρώτη από αυτές είναι η επανεκκίνηση των έργων των οδικών αξόνων δείχνει ακριβώς περί τίνος πρό­κειται: χατίρια προς τους εργολάβους.
Και, για να μη γελιόμαστε, οι αυτο­κινητόδρομοι είναι το πρώτο κομμάτι της δημόσιας πίτας που θα προσφέρει η κυβέρνηση στα επιχειρηματικά συμ­φέροντα. Και βέβαια, μετά τους δρό­μους, τους οποίους θα συνεχίζουν να πληρώνουν πολίτες και κράτος υπό το πρόσχημα της δημιουργίας νέων θέσε­ων εργασίας, σειρά θα πάρουν και άλ­λες μεγάλες μπίζνες – υπό το πρόσχη­μα των αποκρατικοποιήσεων.
Δουλειές οι οποίες είναι απαραίτητες για να ολοκληρωθεί το ξεπούλημα που έχουν υποσχεθεί οι του Σαμαρά σε εγ­χώρια και ξένα κέντρα επιχειρηματικής δύναμης, αλλά και δουλειές που θα δι­αμορφώσουν τις σχέσεις του Σαμαρά και του περιβάλλοντός του με τους νέ­ους εκλεκτούς του επιχειρείν. Δηλαδή τα «τζάκια» της κρίσης...
Ο Χατζηδάκης, που έχει στο οπλο­στάσιο των «επιτυχιών» του την ιδι­ωτικοποίηση της παλιάς Ολυμπιακής (δηλαδή ένα μοντέλο που φόρτωσε το κράτος με 20.000 μισθούς χωρίς κα­νένα έσοδο...), είπε ότι η επανεκκίνη­ση των τεσσάρων οδικών αξόνων που εκτελούνται με συμβάσεις παραχώρη­σης μπορεί να δημιουργήσει μέχρι και 60.000 θέσεις εργασίας ( για πόσο και­ρό άραγε;) και να «μαζέψει» την κάμ­ψη του ΑΕΠ κατά 2,5%.
Σε δεύτερη φάση θέλει να προχωρή­σει στην ενίσχυση της απορροφητικό­τητας των κονδυλίων του ΕΣΠΑ και στη σύνταξη ενός νέου καταλόγου έργων υποδομής, που μπορούν να χρηματο­δοτηθούν από κοινοτικά προγράμμα­τα, με τη βοήθεια και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), για την οποία ελπίζεται πως θα παίξει ενεργό ρόλο στη μελλοντική χρηματοδότηση αναπτυξιακών έργων.
Νέες συμβάσεις
Βέβαια τα πράγματα δεν είναι τό­σο απλά. Τα μεγάλα οδικά έργα (Μαλιακός - Κλειδί, Άξονας Κεντρικής Ελ­λάδας, Κόρινθος - Πάτρα - Πύργος και Ιονία Οδός) έχουν πρακτικά σταματή­σει από τον Νοέμβριο του 2010, λόγω αδυναμίας των εργολάβων να ανταπο­κριθούν στις υποχρεώσεις τους, αλλά και των τραπεζών, που επί της ουσίας έχουν παγώσει τη χρηματοδότηση.
Για να ξεκινήσουν λοιπόν και πάλι τα έργα θα χρειαστούν νέες συμβάσεις, αλλά και μεγαλύτερες... υποκλίσεις από την κυβέρνηση προς τους εργολά­βους ώστε να τα αναλάβουν, καθώς οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν υπο­σχεθεί στους πολίτες μείωση των διοδί­ων και στους εργολάβους αύξηση των εσόδων τους.
Το κακό είναι ότι οι συμβάσεις με βάση τις οποίες είχαν σχεδιαστεί τα μεγάλα οδικά έργα είναι πλέον εκτός αντικειμένου, καθώς η κρίση έχει μειώ­σει την (προβλεπόμενη την εποχή των υπογραφών) κυκλοφορία από 25% έως και 50% σε ορισμένα τμήματα με αποτέλεσμα η επένδυση να μην γίνεται κερδοφόρα! Το ερώτημα τώρα είναι: Εκτός από τις περικοπές που μάλλον θα γίνουν στα έργα (για παράδειγμα εξε­τάζεται να μην υλοποιηθεί τμήμα του Άξονα Κεντρικής Ελλάδας καθώς και ένα τμήμα στον άξονα Κόρινθος - Πά­τρα - Πύργος - Τσακώνα), πόσο θα υπο­κύψει το Δημόσιο στους εργολάβους για να... τελειώσουν;
Μπορεί λοιπόν για κάποια έργα να χρειαστούν λιγότερα χρήματα, αλλά οι πρόσθετοι πόροι που θα απαιτηθούν (για την επανεκκίνηση και την ολοκλήρωση) θα πρέπει να συνδεθούν και με τις επικαιροποιημένες προβλέψεις για την κυκλοφορία. Δηλαδή, αφού τα έσο­δα των διοδίων είναι πολύ μικρότερα και δεν αρκούν για να πληρώνονται οι εργολάβοι, θα χρειαστεί να καλυφθούν με πρόσθετα κονδύλια.
Η συμφωνία, προ της υπογραφής, προέβλεπε πως κάποια από τα έσοδα που θα έπαιρνε το Δημόσιο από τα δι­όδια θα χρησιμοποιούνταν ως εγγύηση για τις τράπεζες. Το 2010 οι τράπεζες επανήλθαν ζητώντας αλλαγές στις συμ­βάσεις (επικαλούμενες τότε την πτώση στην πιστοληπτική αξιολόγηση της χώ­ρας) και ζήτησαν να προβλέπεται στις συμβάσεις πως το Δημόσιο (που συ­νολικά θα εισπράξει το 60%-80% των εσόδων από διόδια τα επόμενα τριάντα χρόνια, με εξαίρεση τα πρώτα πέντε, οπότε τα έσοδα πάνε για τη χρηματο­δότηση της κατασκευής) πρώτα θα πλη­ρώνει τις υποχρεώσεις του για τα έργα και μετά θα βάζει... λεφτά στην τσέπη. Δηλαδή να καλύπτονται πρώτα οι ίδιες και οι εργολάβοι και μετά το Δημόσιο.
Χρυσοί χωματόδρομοι
Το κακό βέβαια είναι ότι οι εργολά­βοι συνεχίζουν να εισπράττουν διόδια ακόμη κι αν τα έργα δεν προχωρούν στους τέσσερις από τους πέντε οδικούς άξονες που είναι σε εξέλιξη! Και σήμε­ρα, για την παλαιότερη πρόταση να γί­νει μείωση των διοδίων έως 30% στα ολοκληρωμένα τμήματα και μέχρι 50% στα υπό κατασκευή, ούτε λόγος δεν γί­νεται. Τι κι αν τα εργοτάξια έχουν κλεί­σει και οι δρόμοι θυμίζουν επικίνδυνα θεατρικά σκηνικά; Οι κατασκευαστές έχουν το πάνω χέρι, με το κράτος να υποκλίνεται.
Επομένως και οι αναθεωρημένες συμβάσεις, με την «επικαιροποίηση» της χαμηλότερης κυκλοφορίας, το πι­θανότερο είναι να περιλαμβάνουν πολ­λά δωρεάν δισεκατομμύρια προκειμέ­νου οι εργολάβοι να επιστρέψουν στα εργοτάξια. Τελικά αυτή είναι η ανάπτυ­ξη που πρεσβεύει η κυβέρνηση... Κενη περιεχομένου. Οι μόνοι σοβαροί λόγοι να τελειώσουν τα έργα δεν είναι ανα­πτυξιακοί, αλλά μόνο λόγοι προστασί­ας των πολιτών.
Oι 5 κοινοπραξίες των οδικών έργων (την περίοδο που υπεγράφησαν οι συμβάσεις)
♦ ΟΛΥΜΠΙΑ ΟΔΟΣ (Ελευσίνα - Κόρινθος - Πάτρα - Πύρ­γος - Τσακώνα): Vinci 29,9%, Hochtief 17%, J&P Άβαξ 17%, Άκτωρ 17%, ΓΕΚ Τέρνα 17%, Αθηνά 2,1%.
Προϋπολογισμός: 2,2 δισ. ευρώ, με χρηματοδότη­ση από διόδια την περίοδο της κατασκευής ύψους 704 εκατ. ευρώ.
♦ ΝΕΑ ΟΔΟΣ (Ιονία Οδός και τμήμα ΠΑΘΕ Μεταμόρφω­ση - Σκάρφεια): ΓΕΚ Τέρνα 33,33%, Cintra 33,33%, ACS 33,33%.
Προϋπολογισμός: 1,3 δισ. ευρώ, με χρηματοδότη­ση από διόδια την περίοδο της κατασκευής ύψους 739 εκατ. ευρώ.
♦ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΟΔΟΣ (Ιονία και Ε 65): ΓΕΚ Τέρνα 33,33%, Cintra 33,33%, ACS 33,33%.
Προϋπολογισμός: 1,6 δισ. ευρώ, με χρηματοδότη­ση από διόδια την περίοδο της κατασκευής ύψους 107 εκατ. ευρώ.
♦ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΑΙΓΑΙΟΥ (Μαλιακός - Κλειδί): Hochtief 35%, Άκτωρ 20%, J&P Άβαξ 16,25%, Vinci 13,75%, ΑΕΓΕΚ 10%, Αθηνά 5%.
Προϋπολογισμός: 1,3 δισ. ευρώ, με χρηματοδότη­ση από διόδια την περίοδο της κατασκευής ύψους 300 εκατ. ευρώ.
♦ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΣ ΜΟΡΕΑΣ (Κόρινθος - Τρίπο­λη - Καλαμάτα και Λεύκτρα - Σπάρτη): Άκτωρ 86,67%, Intrakat 13,33%.
Προϋπολογισμός: 1 δισ. ευρώ με χρηματοδότηση από διόδια την περίοδο της κατασκευής ύψους 48 εκατ.

topontiki.gr