Ο Κανένας

Διαφθορά, κακοδιοίκηση, ανευθυνότητα, διασπάθιση του δημόσιου χρήματος, πεισματική άρνηση αξιολόγησης, αποτελούν μερικές από τις «πρωτοπορίες» του δημόσιου τομέα στη χώρα μας. Έχουμε ήδη προ πολλού ξεχάσει πώς ζούσαμε και έχουμε επικεντρωθεί στο πώς δεν ζούμε, επιμένοντας σε μια...
τυφλή συντεχνιακή διαμαρτυρία, αρνούμενοι μέσα στον θυμό μας για την έκπτωση από τον παράδεισο της απόλυτης αυθαιρεσίας, να αντιληφθούμε ότι σε λίγο θα βρεθούμε μπροστά στην πραγματικότητα του πώς δεν θα ζήσουμε. Αδυνατώντας – και η νέα κυβέρνηση – να αντιμετωπίσει τη σοβαρή ασθένεια που πλήττει τη χώρα, αφού αποτελεί μέρος του προβλήματος και όχι λύση, προσπαθεί να ξεγελάσει τον εαυτό της και τη χειμαζόμενη κοινωνία μέσα από την παραδοσιακή λογική της πελατειακής σχέσης κράτους - πολίτη, την εδραιωμένη συντεχνιακή τακτική, τα άτολμα και αναποτελεσματικά ημίμετρα και τους μέχρι γελοιότητας κατά καιρούς εθνικοπατριωτικο-κοινωνικούς λεονταρισμούς που κατά κανόνα μας βυθίζουν όλο και πιο βαθιά στο τέλμα.
Την εβδομάδα που μας πέρασε ήρθε στο φως της δημοσιότητας ένα περιστατικό που αναπαριστά τη σύγχρονη ιλαροτραγωδία του κρατιδίου. Μία πολίτης κατήγγειλε την οδύσσειά της προκειμένου, μεσούντος και του θέρους, να καταφέρει να πληρώσει τις οφειλές της προς το Δημόσιο! Τρεις συνεχόμενες εφορίες της πρωτεύουσας δήλωσαν αδυναμία είσπραξης των οφειλών της λόγω ελλείψεως τριπλοτύπων… Μία δε «ευαισθητοποιημένη» προϊστάμενη εφοριακός τής συνέστησε να καταγγείλει το περιστατικό στο αρμόδιο υπουργείο. Σε παρόμοιες περιπτώσεις, η σπάνια και ακριβοδίκαιη εθνική μας ευφυΐα βρίσκει τον υπαίτιο σε κλάσματα του δευτερολέπτου. «Μπουρδέλο κράτος» είναι η απάντηση που καταφέρνει η εθνική συναίνεση και ομοψυχία: για όλα φταίει το κράτος.
Μόνο που στην Ελλάδα το κράτος είναι ο Κανένας. Μόνο που στην Ελλάδα το κράτος δεν είναι καμία υπηρεσία – γιατί η αρμοδιότητα στο κάθε πρόβλημα βρίσκεται αλλού, στο σύμπαν, στη στρατόσφαιρα, στα βάθη των ωκεανών. Μόνο που στην Ελλάδα το κράτος δεν είναι προσωποποιημένο, αλλά μια φιλοσοφική, αφηρημένη ιδέα κατάλληλη για φιλολογικές αναζητήσεις και προβληματισμούς. Μόνο που στην Ελλάδα το κράτος δεν είναι καν ένα υπαρκτό μπουρδέλο στο οποίο μπορούμε να ξεδώσουμε πιθανόν. Μόνο που στην Ελλάδα δεν υπάρχει κανείς υπεύθυνος, δεν υπάρχει το Εγώ, παρά μόνο ο Άλλος· ένας Άλλος ωστόσο καθόλου συγκεκριμένος, ένας Άλλος στην κυριολεξία αόρατος.
Έτσι, ο πλατωνικός μύθος του Γύγη βρίσκει την εφαρμογή του στη σύγχρονη Ελλάδα επιβεβαιώνοντας τις αδυναμίες της ανθρώπινης φύσης. Μια και όλα είναι αόρατα, ο Νεοέλληνας μπορεί να πράττει όπως γουστάρει. Μια και υπάρχει ατιμωρησία, εγώ γράφω τον νόμο στα παλιά μου τα παπούτσια. Αν η αρχαία Ελλάδα κληροδότησε στην ανθρωπότητα την αναγκαία συνθήκη για μια κοινωνία, να εφαρμόζονται οι νόμοι, η σύγχρονη εκδοχή της βρίσκει τη δικαίωσή της στην περιφρόνηση των νόμων.
Με αυτήν τη λογική, η προϊσταμένη της εφορίας συνέδραμε τη συμπολίτισσά της, συνιστώντας της να απευθυνθεί αλλού, στο υπουργείο προκειμένου η χρεοκοπημένη χώρα να εισπράξει τις οφειλές ώστε να καταφέρει να πληρώσει την ίδια την προϊσταμένη φυσικά και κατόπιν τα διάφορα λειτουργικά έξοδα του κράτους. Δυο χρόνια τώρα, άλλοτε περισσότερο κι άλλοτε λιγότερο, οι εφορίες της χώρας, αυτοί οι ναοί διαφάνειας, αξιοκρατίας και ισονομίας, κάνουν ό,τι μπορούν ώστε το κράτος να μην εισπράττει αφού εθίγησαν τα κεκτημένα τους, η ανεξέλεγκτη φατρία τους, τα δικαιώματά τους. Και δικαίωμα στην Ελλάδα σημαίνει αυθαιρετώ ώς εκεί που δεν παίρνει, δίχως να δίνω λόγο σε κανέναν, και επιβάλλω την ασυδοσία ως κοινωνικό και ηθικό κεκτημένο.
Η προϊσταμένη αυτή προφανώς δεν έχει ακούσει ότι οι εφορίες της χώρας είναι πρωταθλήτριες υπηρεσίες στις συναλλαγές κάτω από το τραπέζι, δεν θα έχει περάσει από τον νου της προφανώς πως, αν η ασυδοσία ήταν Ολυμπιακό αγώνισμα, η ελληνική εφορία θα ήταν ο αδιαφιλονίκητος Ολυμπιονίκης. Δεν έχει απευθυνθεί προφανώς στην αρμόδια υπηρεσία που συμβούλευε τη φορολογούμενη πολίτιδα να προσφύγει προκειμένου να καταγγείλει μιαν εσωτερική υπόθεση δυσλειτουργίας του συστήματος. Προφανώς δεν έχει διαμαρτυρηθεί γιατί κάποιος από του εκλεκτούς της συναδέλφους αθωώθηκε σκανδαλωδώς για εγκληματικές πράξεις σε βάρος του Δημοσίου, που τελικά λύγισε από τους άριστους «λειτουργούς» του και τις άψογες υπηρεσίες που πρόσφερε στην κοινωνία και στον πολίτη.


xenofonb@gmail.com
topontiki.gr