Ευρωπαϊκη Γερμανία ή Γερμανική Ευρώπη;

του Γιάννου Χαραλαμπίδη *
Η Ελλάδα συνεχίζει να είναι ακυβέρνητη. Και το χειρότερο είναι ότι, ακόμη και μέσα από τις επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου, δεν είναι σίγουρο ότι θα σχηματιστεί Κυβέρνηση. Ακόμη και αν γίνεται αντιληπτό απ' όλους ότι ...
επιβάλλεται ο σχηματισμός Κυβέρνησης, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι ο τρόπος με τον οποίο θα ψηφίσουν θα οδηγήσει προς αυτήν την κατεύθυνση. Ότι, δηλαδή, η κάλπη είναι δυνατό να μη βγάλει ούτε αυτοδύναμη Κυβέρνηση, αλλά ούτε και έναν τέτοιο συνδυασμό κομμάτων, ώστε θα οδηγηθεί η χώρα σε νέα σταθερή Κυβέρνηση.
Έχουμε, συνεπώς, δυο δεδομένα: Οι Έλληνες ψάχνουν για το κλειδί της εξουσίας. Και το κλειδί, όπως έδειξαν οι κάλπες και δείχνουν οι τάσεις, το κρατά ο Αλέξης Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ, που δεν μπορούν, όμως, και αυτό είναι κοινό μυστικό, να κυβερνήσουν. Για χίλιους δυο λόγους. Διότι, ακόμη και αν γίνει Πρωθυπουργός, τι θα πει στην Ε.Ε.; Ότι θα σχίσει το μνημόνιο ή ότι θα προβάλει ως εναλλακτικό μοντέλο διακυβέρνησης τις νοθευμένες, με αρκετές δόσεις καπιταλισμού, θεωρίες του Μαρξ; Εκεί, δηλαδή στις Βρυξέλλες, η ελληνική Κυβέρνηση πρέπει να εμφανιστεί με σαφείς πολιτικές θέσεις και σοβαρότητα. Οι δημαγωγίες θα πρέπει να μείνουν στην Αθήνα.
Αληθές, βεβαίως, είναι ότι για την ακυβερνησία και για την πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα συνέβαλε και συμβάλλει η γερμανική πολιτική, αφού:
1. Ακόμη και αν το Βερολίνο έχει δίκαιο περί της δημοσιονομικής πειθαρχίας, επιμένει να κρατά από τον λαιμό τους Έλληνες και να δίδει την εντύπωση ότι θέλει να τους ταπεινώσει και να τους εξευτελίσει. Οπότε ως χαμένοι που είναι, αντιδρούν και στη Μέρκελ και στο μνημόνιο. Και εφόσον θεωρούν ότι δεν έχουν τίποτε να χάσουν, ψηφίζουν από άκρα αριστερά έως άκρα - άκρα δεξιά. Η εκτίμηση δεν είναι ορθή. Διότι, εάν η Ελλάδα καταρρεύσει, θα έρθουν και χειρότερα.
2. Εάν το Βερολίνο ήθελε επιλογή, θα μπορούσε υιοθετήσει διαφορετική πολιτική και να «παίξει», για παράδειγμα, με τον Σαμαρά. Αντιθέτως, με την ηγεμονική και αυταρχική του πολιτική ενήργησε εκβιαστικά. Και ανάγκασε τον αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας να αποδεχθεί το δεύτερο μνημόνιο προ του φάσματος της άτακτης οικονομικής χρεοκοπίας. Και υπό αυτές τις συνθήκες, ο Σαμαράς βρέθηκε ενώπιον του ακόλουθου διλήμματος:
Να πει όχι με την προοπτική και προσδοκία να γίνει Πρωθυπουργός μια νέας Αλβανίας ή να μπει στην τριμερή Κυβέρνηση ώς τις πρόωρες εκλογές και να διασωθεί η Ελλάδα. Δεν πήρε, βεβαίως, είδηση η ΝΔ ότι η κατάσταση δεν ήταν όπως παλιά. Και ότι το μνημόνιο θα τραβούσε και τον Σαμαρά και τη ΝΔ προς τον πάτο μαζί με το ΠΑΣΟΚ.
Για να είμαστε δίκαιοι, θα πρέπει να επισημάνουμε και τα ακόλουθα: Ακόμη και αυτοί, ειδικά τα αριστερόστροφα ΜΜΕ στην Ελλάδα, που κατηγορούσαν τον Σαμαρά ως λαϊκιστή επειδή δεν τασσόταν υπέρ του πρώτου μνημονίου, εν συνεχεία τον κατηγορούσαν ως «κωλοτούμπα» επειδή μπήκε στην τρικομματική Κυβέρνηση Παπαδήμου και αποδέχθηκε το δεύτερο μνημόνιο, το οποίο εάν δεν υπογραφόταν εκεί που έφτασαν τα πράγματα, η Ελλάδα θα χρεοκοπούσε. Και είτε, όπως έχουμε τονίσει, θα γινόταν ο Σαμαράς Πρωθυπουργός μιας νέας Αλβανίας είτε θα τον κατηγορούσαν για μωροφιλόδοξο, που θυσίασε την Ελλάδα για την καρέκλα.
Από την πλευρά του, ο Αλέξης Τσίπρας, ενώ δημοσίως δηλώνει ότι θα σχίσει το μνημόνιο, κάτι τέτοιο ουδόλως αναφέρει στην επιστολή του προς τον κ. Μπαρόζο, γεγονός που δείχνει ότι κατανοεί τι πραγματικά συμβαίνει στην Ε.Ε. Το σχίσιμο του μνημονίου θα μπορούσε να γίνει στην αρχή... προτού υπογραφεί. Όπως θα ήταν δυνατό, πριν από ένα χρόνο, να διαπραγματευτεί η Ελλάδα το μείγμα του μνημονίου ακόμη και υπό την απειλή της πτώχευσης και του πολιτικού, καθώς και του οικονομικού και θεσμικού κόστους της ευρωζώνης.
Τώρα, η χώρα βουλιάζει και, όπως είπε η Γενική Διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, μπορεί να έχει καταστροφικές επιπτώσεις, η άτακτη πτώχευση της Ελλάδας, αλλά το πρόβλημα έχει μελετηθεί.
Και όπως τονίζουν οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, πολύ πιο καταστροφικές θα είναι για την Ελλάδα οι επιπτώσεις, απ' ό,τι η ευρωζώνη. Η Ελλάδα θα γυρίσει σε μια δραχμή κατά 60% ή 70% περίπου υποτιμημένη συγκριτικά με την αξία της όταν είχε μπει στην ευρωζώνη και το τραπεζικό σύστημα θα τελεί υπό διάλυση. Τα εισοδήματα των Ελλήνων έχουν μειωθεί κατά 34%.
Γίνεται αντιληπτό τι θα συμβεί εάν επιστρέψει ή χώρα στη δραχμή. Οι καταθέσεις θα μειωθούν κατά 70% τουλάχιστον. Το ίδιο θα συμβεί και με την τιμή των ακινήτων, ενώ θα αυξηθεί δραματικά το κόστος αγοράς καυσίμων και άλλων πρώτων υλών και ειδών, γεγονός που τελικά δεν θα οδηγήσει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, λόγω του υποτιμημένου νομίσματος, αλλά στη μείωσή της.
Η πολιτική των εκβιασμών και το 1 τρισ. δολάρια
ΕΙΝΑΙ, πάντως, εξίσου σαγηνευτικό και ακούγεται λεβέντικο αυτό το οποίο έχει πει ο Αλέξης Τσίπρας στη δορυφορική Ελληνική Τηλεόραση, την Τετάρτη το βράδυ. Ότι, δηλαδή, εάν Κυβερνήσει και μεταβεί στις Βρυξέλλες θα πει στους εταίρους ότι ακυρώνει το μνημόνιο και ότι ξεκινά μηδενική διαπραγμάτευση για το δάνειο και τους όρους του. Μακάρι. Και προφανώς ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμά ότι είναι το ισχυρό μέρος.
Ερώτημα: Θεωρεί ότι οι Ευρωπαίοι, Γερμανοί, Γάλλοι και λοιποί θα δεχθούν έναν τέτοιο εκβιασμό, ακόμη και αν ισχυριστεί κάποιος ότι είναι ηθικά ορθός; Εάν πουν όχι, θα καταρρεύσει ή όχι η χώρα, η οποία χωρίς τα δανεικά των εταίρων θα λειτουργεί ώς το τέλος Ιουνίου;
Εάν όντως έχουν μελετήσει το ΔΝΤ και οι εταίροι το σενάριο Β, δηλαδή της πτώχευσης της Ελλάδας και της εξόδου της από το ευρώ, είναι έτοιμος ο Τσίπρας ή ο οποιοσδήποτε Έλληνας πολιτικός να παίξει τους Έλληνες και τη χώρα στα ζάρια;(!)
Γιατί θέτουμε αυτά τα ερώτημα; Διότι, σχίζοντας το μνημόνιο ως Ελλάδα, την ίδια στιγμή σχίζεται και η δανεική σύμβαση. Από την άλλη, όμως, θα πρέπει να επισημανθεί ότι και η Γερμανία καθόλου δεν μπορεί να παίξει την ευρωζώνη στα ζάρια, αφού η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ υπολογίζεται ότι μπορεί να φθάσει ακόμη και ώς το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια.
Ανάπτυξη και θεσμικές αλλαγές
Η ΕΛΛΑΔΑ δεν μπορεί να οικοδομηθεί εκ νέου από τη μια στιγμή στην άλλη. Οι Έλληνες πρέπει να κατανοήσουν ότι είναι δεμένη η μοίρα τους με το μνημόνιο και οι Ευρωπαίοι και δη οι Γερμανοί ότι:
α. Θα πρέπει να σταματήσουν τις προκλητικές και εκβιαστικές δηλώσεις σε βάρος των Ελλήνων, που οδηγούν σε πόλωση.
β. Η αυταρχική τους πολιτική πρέπει να μεταβληθεί.
Ορθώς, γίνεται λόγος για δημοσιονομική πειθαρχία, όμως το Βερολίνο θα πρέπει να αποφασίσει ότι θα πρέπει να στηρίξει την ευρωζώνη και με άλλους τρόπους, όπως είναι:
(Ι) Η ανάπτυξη.
(ΙΙ) Οι θεσμικές και οικονομικές αλλαγές, που είναι συναφείς με την έκδοση ευρωομολόγου, προκειμένου να υπάρχει εγγύηση στην ευρωζώνη, καθώς και με την αύξηση των αρμοδιοτήτων και εξουσιών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για να μπορεί να λαμβάνει γρήγορες και αποτελεσματικές αποφάσεις.
Στην παρούσα φάση μετά την εκλογή του Φρανσουά Ολάντ και την πρώτη συνάντησή του με την Άγκελα Μέρκελ, η Γερμανίδα Καγκελάριος άρχισε να ψελλίζει περί αναπτυξιακής πολιτικής, η οποία μπορεί να συνυπάρχει μαζί με την αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία και το «σύμφωνο σταθερότητας», επί του οποίου ο Ολάντ δήλωσε πίστη, παρά τις σκιές που άφηνε προεκλογικά.
Ο Γάλλος Πρόεδρος φραστικά στηρίζει την Ελλάδα, ακόμη και η κ. Μέρκελ, όμως, επί της ουσίας, τόσο ο γαλλογερμανικός άξονας όσο και οι αξιωματούχοι της Ε.Ε., από τον Μπαρόζο ώς τον Γιούγκερ, διευκρινίζουν ότι απαραίτητη προϋπόθεση για να πάρει η Ελλάδα τις δόσεις από το υπόλοιπο ποσό του δανείου των 130 δισ. είναι όπως τηρήσει τα του μνημονίου. Σχετικά, πάντως, με την ανάπτυξη, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοσέ Μανουέλ Μπαρόζο δήλωσε ότι στη Σύνοδο της 23ης Μαΐου θα γίνουν σημαντικά βήματα προετοιμασίας για την τακτική Σύνοδο του Ιουνίου, που αφορούν τους τρόπους ανάπτυξης.
Μια επιλογή που είναι συναφής με την αύξηση των κεφαλαίων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και τις διαθρωτικές αλλαγές που, ούτως ή άλλως, θα πρέπει να συνυπάρξουν με τον ανορθολογισμό της χρήσης των διαρθρωτικών ταμείων και οπωσδήποτε με τη δημοσιονομική εξυγίανση.
Η πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα, η οικονομική κρίση και η αποτυχία των εταίρων να δώσουν αξιόπιστες λύσεις, ανέβασαν την περασμένη εβδομάδα το επιτόκιο δανεισμού της Ισπανίας πάνω από το 6%, ενώ, ταυτοχρόνως, το ευρώ σημείωσε νέα συναλλαγματική πτώση. Βεβαίως, η πτώση της τιμής του ευρώ αυξάνει την ανταγωνιστικότητα της Γερμανίας στις ΗΠΑ και στις χώρες της Ασίας -στις μεγάλες δηλαδή αγορές- και ενισχύει οικονομικά και πολιτικά τη θέση του Βερολίνου εντός της ευρωζώνης και έναντι των εταίρων της.
Όμως, από την άλλη, σκοτώνεται η κοινή αγορά και εάν χειροτερέψει η κατάσταση στην Ισπανία, λόγω του μεγάλου μεγέθους, το χρέος της δεν θα μπορεί να καλυφθεί από τον Μηχανισμό Στήριξης, οπότε η κατάσταση στην ευρωζώνη θα είναι ακόμη πιο τραγική. Θα γίνει κατανοητό ότι η Ελλάδα ήταν απλώς η κορυφή του παγόβουνου και ότι η διάσωσή της θα ήταν δυνατό να επανεκκινήσει την ευρωπαϊκή οικονομία.
Για να συμβεί κάτι τέτοιο, από τη μια θα πρέπει η Γερμανία να βελτιώσει τη στάση της, και από την άλλη οι Έλληνες θα πρέπει να κατανοήσουν ότι το σοβιετικό μοντέλο ανάπτυξης, που είχαν ώς τώρα, κατέρρευσε και ότι θα πρέπει να γίνει νέα αρχή. Και αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει, αφενός να σταματήσουν να ζουν με δανεικά και αφετέρου ότι θα πρέπει να βρεθούν τρόποι, σε συνεργασία με την Ε.Ε., για να προχωρήσουν μαζί, χωρίς εκβιασμούς, στην προσπάθεια της εξυγίανσης και της ανάπτυξης, αρχής γενομένης από την εκμετάλλευση των διαρθρωτικών ταμείων, τα κονδύλια των οποίων η Ελλάδα αδυνατεί να απορροφήσει ένεκα των κακών της δομών.
Το ζητούμενο, λοιπόν, δεν είναι μόνο ποιος κρατεί ή ποιος θα πάρει τα κλειδιά της εξουσίας στην Ελλάδα για να ανοίξει την πύλη της πολιτικής σταθερότητας και της επίλυσης των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων, που μαστίζουν τη χώρα, αλλά και αν οι Γερμανοί, ως κλειδοκράτορες της ευρωζώνης, θα προσφέρουν εναλλακτικές επιλογές δράσης ή εάν θα συνεχίσουν να διαχειρίζονται τη σημερινή τους οικονομική και κατ' επέκτασιν πολιτική ισχύ, για να επιβληθούν καθολικά, επιβεβαιώνοντας πλέον ότι έχουμε μια γερμανική Ευρώπη αντί μια ευρωπαϊκή Γερμανία...

* ΠΗΓΗ: ''ΣΗΜΕΡΙΝΗ''

www.elkeda.gr