Κλαδικές τέλος! Μειώσεις μισθών έως και 40%

Διασώζονται μόνο ο βασικός μισθός και τα επιδόματα θέσης, παιδιών, επικινδυνότητας και εκπαίδευσης, ενώ κόβονται όλα τα υπόλοιπα. Στα επίπεδα της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης κινδυνεύουν να πέσουν οι αποδοχές σε διάφορους κλάδους

Στον αέρα βρίσκονται από αύριο χιλιάδες εργαζόμενοι, αφού εκπνέει...
η μετενέργεια των κλαδικών συμβάσεων που έχουν λήξει ή καταγγελθεί. Ενδεικτικό είναι πως σχεδόν 8 στους 10 εργαζόμενους απασχολούνται ήδη ή θα κληθούν το αμέσως επόμενο διάστημα να εργασθούν χωρίς την προστασία μιας κλαδικής, σε ένα περιβάλλον όπου οι ατομικές και επιχειρησιακές καλπάζουν, ενώ οι μισθοί κατρακυλούν συνεχώς.
Η λήξη της μετενέργειας από σήμερα των συλλογικών συμβάσεων σε διάφορους κλάδους του ιδιωτικού τομέα οδηγεί τις αποδοχές χιλιάδων εργαζομένων σε νέα βουτιά που υπολογίζεται πως θα κυμανθεί από 15% ως 20% στην καλύτερη περίπτωση. Ο νέος νόμος μετέτρεψε το 6μηνο της μετενέργειας σε 3μηνο. Σε όσες συμβάσεις έχει περάσει το τρίμηνο από τη λήξη ή καταγγελία τους, διασώζεται μόνο ο βασικός (κλαδικός) μισθός και τέσσερα επιδόματα: θέσης, παιδιών, επικινδυνότητας και εκπαίδευσης. Αυτό σημαίνει πως οι απώλειες των υπόλοιπων επιδομάτων οδηγούν αυτομάτως σε πτώση των αποδοχών.
Οι απώλειες, ωστόσο, μπορεί να είναι πολύ πιο οδυνηρές, καθώς το τέλος των κλαδικών συμβάσεων και η επέλαση των επιχειρησιακών - ατομικών αυξάνει την πιθανότητα να πέσουν οι μισθοί σε διάφορους κλάδους της οικονομίας στα επίπεδα της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Αυτό σημαίνει πως στην πράξη οι μισθοί των κλαδικών συμβάσεων μπορεί να υποχωρήσουν ακόμη και μέχρι 40%.

Ενδεικτικό είναι πως από τις 14 Φεβρουαρίου, από τότε δηλαδή που ψηφίστηκε ο νέος νόμος, μέχρι τα τέλη Μαρτίου, έχουν υπογραφεί 171 επιχειρησιακές συμβάσεις (4.533 άτομα) με μειώσεις μισθών έως και 35% και 33.133 ατομικές συμβάσεις με μειώσεις από 17.5% έως και 28%.
Την ίδια στιγμή, 23.000 εργαζόμενοι μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους αναγκάστηκαν να απαρνηθούν την πλήρη απασχόληση και να στραφούν στις ευέλικτες μορφές εργασίας.
Είναι εμφανές πως τα περιθώρια για υπογραφή νέων κλαδικών συμβάσεων είναι εξαιρετικά στενά και γι' αυτό εκτιμάται πως θα συνεχιστεί η στροφή σε επιχειρησιακές ή ατομικές συμβάσεις. Στο Μνημόνιο, άλλωστε, προβλέπεται πως η μέγιστη διάρκεια των συλλογικών συμβάσεων είναι τρία έτη. Οσες συμβάσεις έχουν κλείσει πάνω από 24 μήνες ισχύος λήγουν το αργότερο μέσα σε έναν χρόνο.
ΚΥΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΑΤΟΜΙΚΩΝ
Αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις
Χωρίς κλαδικές συμβάσεις έχει μείνει τουλάχιστον η μισή αγορά εργασίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους μισθούς. Ειδικότερα, μέχρι τις 14 Αυγούστου του 2011 έληξαν ή καταγγέλθηκαν 45 κλαδικές συμβάσεις, όπως για παράδειγμα αυτές των καπνεργατών, κλωστοϋφαντουργών, οδηγών βυτιοφόρων, αρτοποιών, ασφαλιστών, γουνεργατών, υπαλλήλων συμβολαιογραφείων, τεχνολόγων τροφίμων, φαρμακευτικών επιχειρήσεων κ.ά. Γι' αυτούς τους εργαζόμενους, για τους οποίους το 6μηνο της μετενέργειας (που έγινε 3μηνο με τον νέο νόμο) είχε λήξει μέχρι τις 14/2 όταν ψηφίστηκαν οι καινούργιες ρυθμίσεις, ο νομοθέτης έδωσε παράταση ενός τριμήνου (14/2/2012 έως 14/5/2012) μόνο για να διερευνήσουν το ενδεχόμενο σύναψης νέων Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, κάτι όμως που δεν επετεύχθη.
Αντίθετα, επικράτησαν οι επιχειρησιακές και ατομικές συμβάσεις. Από 14/8/2011 μέχρι και 14/2/2012 έληξαν ή καταγγέλθηκαν άλλες 10 συλλογικές συμβάσεις, σε κλάδους όπως οι βιβλιοπώλες, οι γεωτεχνικοί, οι καθαρίστριες, οι μεσίτες κ.ά. Γι' αυτούς η μετενέργεια του τριμήνου λήγει σήμερα. Παράλληλα, το τελευταίο διάστημα έχουν καταγγελθεί ή λήξει πάνω από 15 συμβάσεις και σε συγκεκριμένους κλάδους έχουν ήδη ξεκινήσει διαπραγματεύσεις (χωρίς ωστόσο αποτέλεσμα).
Η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση αφορά τον κλάδο του τουρισμού και επισιτισμού, όπου οι εργοδότες ζητούν μειώσεις 15% έως 18% και ανατροπές στα θεσμικά και η πλευρά των εργαζομένων απαντά με κινητοποιήσεις. Προς το παρόν μόνο στον κλάδο του εμπορίου έχει υπάρξει ένα κλίμα συναίνεσης για την υπογραφή νέας συλλογικής σύμβασης εργασίας.
Γιάννης Φώσκολος

www.ethnos.gr/