Αμερικανικός εμφύλιος με φόντο τη στάση πληρωμών

Η μάχη χαρακωμάτων Ρεπουμπλικάνων και Δημοκρατικών γύρω από την αύξηση της οροφής δανεισμού - και την αποφυγή μιας προσωρινής έστω στάσης πληρωμών από το αμερικανικό κράτος προς τους υπαλλήλους, τους προμηθευτές, και κυρίως τους κατόχους ομολόγων - συνεχίζεται με αμείωτη ένταση στο Κογκρέσο, καθώς οι δύο πλευρές αδυνατούν να συμφωνήσουν... σε ένα σχέδιο που θα «περάσει» και από τα δύο σώματα μέσα στο ελάχιστο χρονικό διάστημα που απομένει ως την «ώρα μηδέν» τα μεσάνυχτα της 2ας Αυγούστου.

Η αγωνία κορυφώνεται, καθώς τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα αναμένεται να τεθεί προς ψήφιση στην Βουλή των Αντιπροσώπων το «ανανεωμένο» σχέδιο συμβιβασμού του επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων στο σώμα, Τζον Μπένερ. Το σχέδιο προβλέπει την αύξηση του «πλαφόν» δανεισμού κατά 2,4 τρις. δολάρια, με αντάλλαγμα την υποχρεωτική περικοπή δημοσίων δαπανών κατά 3 τρις. την ερχόμενη δεκαετία.

Όμως ακόμη και αυτό το ιδιαίτερα σκληρό για τους λιγότερο προνομιούχους Αμερικανούς σχέδιο αναμένεται να απορριφθεί, αφού οι «σκληροί»« βουλευτές του «Κόμματος του Τσαγιού», της υπέρ-δεξιάς πτέρυγας του Ρεπουμπλικανικού κόμματος που χρηματοδοτείται ανοιχτά από τα «λόμπι» μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων και καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την πολιτική της συντηρητικής παράταξης την τελευταία διετία, αφήνουν να εννοηθεί ότι θα το καταψηφίσουν, επειδή οι περικοπές είναι… πολύ μικρές! Αυτό τουλάχιστον άφησε να εννοηθεί σε σημερινή συνέντευξη τύπου ο βουλευτής Τζιμ Τζόρνταν και έξι ακόμη «σκληροί» ομοϊδεάτες του «κόγκρεσμεν», οι οποίοι δήλωσαν ανοιχτά πως θα καταψηφίσουν το νομοσχέδιο του κόμματος τους ως «πολύ μαλακό» και «κατώτερο των περιστάσεων».

Ανάλογη τύχη αναμένεται να έχει και το «εναλλακτικό» σχέδιο του Δημοκρατικού επικεφαλής της Γερουσίας Χάρι Ριντ, το οποίο επίσης προβλέπει την αύξηση του πλαφόν κατά 2,4 τρις και την περικοπή δαπανών κατά 2,7 τρις. δολάρια, αλλά θεωρείται βέβαιο πως θα μπλοκαριστεί από τους Ρεπουμπλικάνους εθνοπατέρες επειδή το ένα από αυτά τα τρισεκατομμύρια θα εξοικονομηθεί, όπως προβλέπει, από τις μειωμένες αμυντικές δαπάνες λόγω της προγραμματισμένης απόσυρσης των αμερικανικών στρατευμάτων από Ιράκ και Αφγανιστάν - κάτι ανήκουστο για τους πολεμοχαρείς «υπερπατριώτες» της αμερικανικής δεξιάς.

Επίμονα δημοσιεύματα σε εφημερίδες και ιστολόγια κάνουν λόγο για την πιθανότητα ενός συμβιβασμού της τελευταίας στιγμής, βάσει του οποίου Βουλή και Γερουσία θα συμφωνήσουν να αυξήσουν το πλαφόν μόνο όσο χρειάζεται για να πληρώσει το κράτος τις υποχρεώσεις του Αυγούστου, και μεταθέτοντας το πρόβλημα για τον Σεπτέμβρη, όταν τελειώσουν οι διακοπές βουλευτών και γερουσιαστών. Ο Ομπάμα ως τώρα απειλεί πως δεν πρόκειται να δεχτεί, και άρα θα χρησιμοποιήσει το προεδρικό βέτο για να εκτροχιάσει έναν τέτοιο «συμβιβασμό 30 ημερών» - αλλά οι κακές γλώσσες λένε ότι ο πρόεδρος έχει τραβήξει πολλές φορές το πιστόλι του βέτο, αλλά δεν έχει πυροβολήσει ποτέ…

Όλα αυτά την στιγμή που κλιμακώνονται οι πιέσεις από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης, τους μεγάλους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και την ευρύτερη οικονομική ελίτ για μια «συμφωνία κυρίων» γύρω από το θέμα του ελλείμματος και του χρέους, που θα ικανοποιεί τις βασικές απαιτήσεις των Ρεπουμπλικάνων - δηλαδή την βαθιά μαχαιριά στις μελλοντικές κοινωνικές δαπάνες, χωρίς να θιχτούν τα συμφέροντα (διάβαζε: να αυξηθούν οι φοροαπαλλαγές της εποχής Μπους) των πλουσιότερων Αμερικάνων, και βέβαια χωρίς να επηρεαστούν οι γιγαντιαίες αμυντικές δαπάνες. Κάτι τέτοιο θα αποτελέσει βέβαια πολιτική αυτοκτονία για τον Ομπάμα και τους Δημοκρατικούς, ενόψει των προεδρικών εκλογών του μεθεπόμενου Νοέμβρη…

Χαρακτηριστική των μεθόδων πίεσης που ασκεί το τραπεζικό… «βαθύ κράτος» των ΗΠΑ ήταν το τελεσίγραφο της Standard & Poor's, που απείλησε ευθέως με υποβάθμιση των αμερικανικών ομολόγων αν η περικοπή των δημοσίων δαπανών (της χρηματοδότησης του ασφαλιστικού συστήματος, της περίθαλψης, της επιδότησης σίτισης και τόσων άλλων κοινωνικών προγραμμάτων, από τα οποία εξαρτώνται κυριολεκτικά δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανοί) δεν είναι «αρκετή». Πόσο είναι το «αρκετή» για τους... λύκους της αξιολόγησης; Από τέσσερα τρις. δολάρια και πάνω! Κι όποιον πάρει ο Χάρος…

Η κερδοσκοπία φυσικά δεν λείπει από την εξίσωση. Δημοσίευμα των New York Times αναφέρει ότι ορισμένα πανίσχυρα επενδυτικά κεφάλαια μαζεύουν σύμφωνα με πληροφορίες ρευστό για να αγοράσουν αμερικανικά χρεόγραφα αμέσως μόλις υποβαθμιστεί η αξιολόγηση τους, αφού θα σπεύσουν τότε να τα ξεφορτωθούν μαζικά θεσμικοί επενδυτές όπως τα ασφαλιστικά ταμεία των ΗΠΑ. Και η αγορά των CDS, των ασφαλίστρων κινδύνου, έχει διπλασιάσει τον «τζίρο» της τις τελευταίες εβδομάδες - δείχνοντας ότι τα στοιχήματα για χρεοκοπία της Αμερικής δίνουν και παίρνουν.

Το γεγονός ότι- σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις, όπως η Ελλάδα, όπου ένα υπαρκτό πρόβλημα δημοσίου χρέους γιγαντώνεται από τους κερδοσκόπους των αγορών - η αμερικανική κρίση χρέους είναι 100% τεχνητή, δεν διαφεύγει από τους οικονομικούς παρατηρητές. Γι αυτό άλλωστε τα πολιτικά παιχνίδια των δύο στρατοπέδων έχουν εξοργίσει τους ψηφοφόρους: έρευνα της "Washington Post" και του ABC έδειξε ότι πάνω από το ένα τρίτο των Αμερικανών θεωρούν υπεύθυνο τον Ομπάμα για την επιδείνωση της κρίσης, ενώ αντίστοιχο - και όχι μεγαλύτερο, όπως θα έπρεπε - ποσοστό αποδίδει ευθύνες στους Ρεπουμπλικάνους.

Κι αυτό, παρά την κατηγορηματική απόρριψη από τους Ρεπουμπλικάνους του πρώτου συμβιβαστικού σχεδίου για περικοπές ύψους 2,7 τρισ. δολαρίων, ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε σε τηλεοπτικό διάγγελμα δραματική έκκληση για συναίνεση στις δύο πλευρές, προειδοποιώντας για τον "ανυπολόγιστο κίνδυνο" της στάσης πληρωμών που βρίσκεται προ των πυλών και για περικοπές θέσεων εργασίας.

Τα δύο κόμματα «θα πρέπει να καταλήξουν σε συμβιβασμό μέσα στις επόμενες ημέρες, που να μπορεί να ψηφιστεί και από τα δύο σώματα του Κογκρέσου, έναν συμβιβασμό που να μπορώ να υπογράψω», είπε ο Ομπάμα και δήλωσε «πεπεισμένος ότι μπορούμε να επιτύχουμε αυτόν τον συμβιβασμό», ενώ ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Τζον Μπένερ, απάντησε ότι δεν πρόκειται να δώσει "λευκή επιταγή". "Για πρώτη φορά στην Ιστορία της χώρας θα υποβαθμιστεί η πιστοληπτική μας ικανότητα" και κατά συνέπεια "τα επιτόκια των πιστωτικών καρτών θα ανέβουν στα ύψη, όπως και τα στεγαστικά δάνεια, ή εκείνα που αφορούν τις αγορές αυτοκινήτων, που σημαίνει τεράστια αύξηση των φόρων για τον αμερικανικό λαό", προειδοποίησε ο Ομπάμα στο διάγγελμα.

Η οικονομία άλλωστε είναι πρωτίστως ψυχολογία, και μάλιστα ψυχολογία του όχλου, όπου κυριαρχούν τα ορμέμφυτα συναισθήματα της απληστίας και του πανικού. Γι' αυτό και μια νέα έρευνα του Associated Press έδειξε ότι με την προοπτική της χρεοκοπίας περίπου οι μισοί Αμερικανοί έχουν αυξημένο στρες για τη διαχείριση των οικονομικών τους, δηλαδή έχει σημειωθεί αύξηση 17% από τον περασμένο Νοέμβριο…

 

www.tovima.gr