του Κώστα Πικραμένου*
Το Μάιο του 2010, η κυβέρνηση Παπανδρέου μετά από πρόταση του Τούρκου ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου συνυπέγραψε την ίδρυση του Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας (ΣΣΣ). Το όλο εγχείρημα αποτελεί Τουρκική πρωτοβουλία η οποία εφαρμόζει την...
αρχή μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες. Η δημιουργία του εν λόγω Συμβουλίου στοχεύει στην προώθηση των διμερών σχέσεων σε τομείς «χαμηλής πολιτικής» όπως ο τουρισμός, το εμπόριο, η ενέργεια, οι μεταφορές, το περιβάλλον, η ναυτιλία κλπ.
Στις 4 Μαρτίου 2013, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Α. Σαμαράς συνοδευόμενος από 10 υπουργούς έφτασε στην Κωνσταντινούπολη για τη 2η συνεδρίαση (από τη σύστασή του το 2010) του Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας. Στην αποστολή μετείχαν και 100 Έλληνες επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται ή ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στην Τουρκία. Υπογράφησαν 25 διμερείς συμφωνίες «που θα λύσουν θέματα καθημερινότητας» όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αντώνης Σαμαράς. Αυτό όμως που ξέχασε να μας πει ο Έλληνας Πρωθυπουργός είναι ότι θέματα καθημερινότητας που ΠΡΕΠΕΙ να λυθούν είναι επίσης οι παραβιάσεις του Εθνικού Εναέριου Χώρου και των Χωρικών Υδάτων από τους Τούρκους Πασάδες, οι υπερπτήσεις των Τουρκικών μαχητικών, η τρομοκρατία και ψυχολογική βία που ασκεί το Προξενείο στην Κομοτηνη, οι γκρίζες ζώνες και η αμφισβήτηση της Ελληνικής και Κυπριακής ΑΟΖ, η κατοχή του 40% της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι αγνοούμενοι της Κυπριακής τραγωδίας, η δήμευση της περιουσίας των Ιδρυμάτων της Μειονότητας στην Πόλη, η επανέναρξη της λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής στη Χάλκη κα.
Το «Στρατηγικό Βάθος»
Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Στρατηγικό Βάθος», το οποίο κυκλοφόρησε το 2001, τονίζει τη σημασία των γεωγραφικών, πολιτιστικών και ιστορικών δεσμών της Τουρκίας με τα Βαλκάνια, τη Κεντρική Ασία, τον Καύκασο και τη Μέση Ανατολή. Το δόγμα Νταβούτογλου πρεσβεύει μία πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που θα εξασφαλίζει τη σταθερότητα και την ευημερία και θα αναδεικνύει την Τουρκία σε δύναμη ασφάλειας και διαμεσολάβησης στην Ευρασία.
Η τοποθέτηση του Α. Νταβούτογλου στη θέση του Συμβούλου Εξωτερικης πολιτικής του τέως Υπουργού Εξωτερικών Αμπντουλάχ Γκιούλ του έδωσε την ευκαιρία να επηρεάσει άμεσα την τουρκική εξωτερική πολιτική. Ενώ θα ήταν λανθασμένο να υπερθεματιστεί η επιρροή Νταβούτογλου στη διαμόρφωση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, πολλές από τις ιδέες του ιδιαίτερα η πρότασή του ότι η Τουρκία πρέπει να εκμεταλλευτεί την οθωμανική κληρονομιά της και να διαδραματίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη Μέση Ανατολή και στα Βαλκάνια, έχει βρεί ισχυρή απήχηση μεταξύ των ηγετικών στελεχών του AKP.
ΣΣΣ: Νεο-οθωμανική πατέντα
Ο Νταβούτογλου προασπίζεται την αρχή των μηδενικών προβλημάτων με τα γειτονικά κράτη. Οι σχέσεις της Τουρκίας με τους γείτονές της ακολουθούν τώρα μια συνεταιριστική βάση μέσω των Στρατηγικών Συμβουλίων Συνεργασίας (ΣΣΣ). Υπάρχει μια αναπτυσσόμενη οικονομική αλληλοεξάρτηση μεταξύ της Τουρκίας και των γειτονικών χωρών της. Ο Νταβούτογλου δηλώνει σχετικά: «Το 2009, παραδείγματος χάριν, επιτύχαμε ιδιαίτερη διπλωματική πρόοδο με την Αρμενία, η οποία εντούτοις παραμένει η πιο προβληματική σχέση στην πολιτική γειτονίας της Τουρκίας. Από το δεύτερο εξάμηνο του 2009 και μετά, η Τουρκία καθιέρωσε υψηλού επιπέδου στρατηγικές συνεδριάσεις των Συμβουλίων με το Ιράκ, τη Συρία, την Ελλάδα και τη Ρωσία. Αυτά είναι κοινά Υπουργικά Συμβούλια όπου διμερή πολιτικά, οικονομικά θέματα και προβλήματα ασφαλείας συζητούνται λεπτομερώς. Γίνονται επίσης προετοιμασίες για να καθιερωθούν παρόμοιοι μηχανισμοί με τη Βουλγαρία, το Αζερμπαϊτζάν και την Ουκρανία καθώς επίσης και άλλες γειτονικές χώρες. Η Τουρκία κατήργησε τις αιτήσεις θεωρήσεων (Visa) με τη Συρία, το Τατζικιστάν, την Αλβανία, το Λίβανο, την Ιορδανία, τη Λιβύη και τη Ρωσία. Το εμπόριο της Τουρκίας με τους γείτονες έχει αυξηθεί αισθητά τα τελευταία χρόνια» (ομιλία Νταβούτογλου στο Ινσtιτούτο Βrookings, 10/2010)
Η Τουρκία των Ερντογάν-Νταβούτογλου έχει ιδρύσει (μέχρι σήμερα) 13 Συμβούλια Στρατηγικής Συνεργασίας (ΣΣΣ) με γειτονικές και μη χώρες. Το πρώτο ΣΣΣ συστάθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2006 μεταξύ Τουρκίας και Βραζιλίας. Ακολούθησαν αντίστοιχα ΣΣΣ με το Ιράκ, Συρία, Ρωσία, Ελλάδα, Αζερμπαϊτζάν, Λίβανο, Πακιστάν, Ουκρανία, Κιργιστάν, Αίγυπτο, Βουλγαρία και Καζακστάν. Αλλά όχι με το Ισραήλ!
Συγκεκριμένα σε διάστημα 4 χρόνων (επί θητείας Νταβούτογλου ως ΥΠΕΞ) η Τουρκία έχει υπογράψει 281 συμφωνίες σε δι-υπουργικό επίπεδο. Οι συμφωνίες αφορούν σε θέματα οικονομικού, επιστημονικού, πολιτιστικού, εκπαιδευτικού, περιβαλλοντικού και τουριστικού ενδιαφέροντος.
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου έχει εξηγήσει δημοσίως το «σκεπτικό» πίσω από την ίδρυση Συμβουλίων Στρατηγικής Συνεργασίας. Συγκεκριμένα σε συνέντευξη που παρεχώρησε σε Αιγυπτιακό ΜΜΕ (Egypt Review) δήλωσε ευθαρσώς:
«Το στρατηγικό βάθος της Τουρκίας βασίζεται στη γεωγραφία και την οθωμανική ιστορία της Τουρκίας. Δεν θέλουμε να επανακτήσουμε το στρατηγικό μας βάθος αλλά να το χρησιμοποιήσουμε για την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα.
Το στρατηγικό βάθος μας δίνει την αίσθηση ότι είμαστε ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ της περιφέρειας μας.
Σήμερα η Τουρκία με τη δημοκρατία της και την οικονομική της ισχύ έχει περισσότερες ευκαιρίες να ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΕΙ το στρατηγικό της βάθος στις γειτονικές της χώρες με τις οποίες μοιραζόμαστε κοινή ιστορία και γεωγραφία. Το σκεπτικό πίσω από αυτές τις προσπάθειες μας (για την ίδρυση ΣΣΣ) είναι να δημιουργήσουμε ΜΙΑ ΕΝΙΑΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ – ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ – ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ μέσω της οικονομικής αλληλεξάρτησης, του πολιτικού διαλόγου και της πολιτισμικής αλληλοκατανόησης. Πιστεύουμε ότι ΜΟΝΟ ΕΤΣΙ οι χώρες της περιοχής θα βρουν λύσεις στα προβλήματα τους χωρίς την παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων»
Σε ομιλία του στο Brookings Institute, o Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωνε ότι «η Τουρκία και η Ελλάδα μέσα σε 87 χρόνια υπέγραψαν μόνο 5 συμφωνίες. Το περασμένο Μάιο (2010) υπογράψαμε 23 συμφωνίες. Σε μία μόνο ημέρα. Αν επρόκειτο για Νεο-οθωμανικές συμφωνίες, οι Έλληνες φίλοι μας, πρώτοι από όλους, θα εξεγείροντο γιατί δεν θα μπορούσαν να το δεχτούν. Δεν θα το δεχόντουσαν»
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου ξέχασε να μας πει ότι απέναντι του είχε τον Γιώργο Παπανδρέου ο οποίος σε ανύποπτο χρόνο είπε το αλήστου μνημης «καλύτερα να έχουμε μερικά στρέμματα γης λιγότερα από εκείνα που μας ανήκουν και να κοιμόμαστε τα βράδια ήσυχοι και ασφαλείς, παρά να έχουμε ό,τι μας ανήκει και να μη μπορούμε να κλείσουμε μάτι από τον κίνδυνο κάποιας ξαφνικής επίθεσης κακόβουλων γειτόνων εναντίον μας»!
Παραμονές του Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας στην Κων/πολη (4-5/3/2013) και κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην ετήσια Διάσκεψη των Τούρκων Πρέσβεων στη Σμύρνη, ο Νταβούτογλου δήλωνε: «Μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας επικρατεί θετική ατμόσφαιρα. Έχει διανυθεί σε μεγάλο βαθμό απόσταση όσον αφορά στον καθορισμό ημερομηνίας για τη Σύνοδο του Ανωτάτου Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας. Κατά συνέπεια, ενώ οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν αποκτήσει αυτές τις ημέρες αυτή την επιτάχυνση, σημασία έχει να πραγματοποιήσουμε όλα τα βήματα που πρέπει να γίνουν από κοινού στο πλαίσιο αυτών των διαβουλεύσεων. Βέβαια, όλοι γνωρίζουν την εθνική τους θέση. Σε μία τέτοια περίπτωση, θα πραγματοποιήσει και η Τουρκία αντίστοιχα βήματα. Όμως, ελπίζω ότι δεν θα αισθανθούμε την ανάγκη για κάτι τέτοιο. Άλλωστε, μεταξύ μας, με την Ελλάδα, υπάρχει ένας μηχανισμός που λειτουργεί».
Ελληνο-Τουρκική «φιλία»
Η κατασκευή του Ελληνο-Τουρκικού αγωγού φυσικού αερίου και η εξαγορά της Finansbank από την Εθνική Τράπεζα αποτέλεσαν δύο σημαντικά οικονομικά γεγονότα που καταδεικνύουν την πολιτική στήριξη των κυβερνήσεων Ελλάδας – Τουρκίας στην ενδυνάμωση του διμερούς επιχειρηματικού κλίματος. Το διμερές εμπορικό ισοζύγιο την δεκαετία 1999-2009 ήταν θετικό για την Τουρκία ενώ έχουν αυξηθεί οι συναντήσεις μεταξύ εμπορικών επιμελητηρίων. Η Τουρκική κρατική τράπεζα Ziraat Bankasi έχει ανοίξει υποκαταστήματα σε Αθήνα και Θράκη ενώ αρκετές δεκάδες Ελληνικές εταιρίες συμμετέχουν σε κοινοπραξίες με Τούρκους επιχειρηματίες στη Τουρκική αγορά αλλά και στην Κεντρική Ασία.
Οι εξαγωγές προς την Τουρκία καλύπτουν σήμερα το 4,5% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. Για τη Τουρκία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 1,9%. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι ελληνικές εξαγωγές προς την Τουρκία καλύπτουν μόνο τα 3/5 των Τουρκικών εξαγωγών προς την Ελλάδα. Ως εκ τούτου η οικονομική διάσταση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής έναντι της Τουρκίας είναι πολύ σημαντική και επηρεάζει καταλυτικά και τις πολιτικές επιλογές της Ελλάδας σε θέματα όπως το Αιγαίο και η Κύπρος.
Η Τουρκία ασκεί νέο-οθωμανική οικονομική πολιτική και κατευθύνει τις εξαγωγές της σε πολλές και διαφορετικές γεωγραφικές ζώνες. Οι κατασκευαστικές της εταιρείες χτίζουν κυριολεκτικά τη Κεντρική Ασία, το Καύκασο και το Βόρειο Ιράκ. Ο πρόεδρος Γκιούλ ταξιδεύει στην Ευρασία συνεχώς «κλείνοντας συμβόλαια» για τις εταιρίες που στηρίζουν το ΑΚΡ.
Ενδεικτικό είναι ότι ενώ η Τουρκία βρίσκεται στην 6η θέση στον κατάλογο των Ελληνικών εξαγωγών (ξεπερνώντας και την Κύπρο) η Ελλάδα βρίσκεται εκτός των 15 σημαντικότερων εμπορικών εταίρων στην αντίστοιχη Τουρκική λίστα. Επομένως το επιχείρημα ότι η ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων θα λύσει ή θα βοηθήσει στην επίλυση των προβλημάτων των Ελληνο-τουρκικών σχέσεων λόγω οικονομικής αλληλεξάρτησης δεν φαίνεται να λειτουργεί υπέρ της πατρίδος μας.
Η Τουρκία δεν έχει πολλά να χάσει, προς το παρόν, από μία σοβαρή διατάραξη των σχέσεων της με την Ελλάδα. Αντιθέτως για την Ελλάδα το 4,5% των εξαγωγών της προς την Τουρκία εμπεριέχει τεράστιο οικονομικό κόστος σε μελλοντικές πολιτικές κρίσεις και θερμά επεισόδια λόγω ΑΟΖ. Πόσο μάλλον σήμερα που η οικονομική κρίση καθιστά την Πατρίδα μας επιρρεπή στο Τουρκικό επενδυτικό κεφάλαιο. Οι προσφατες άλλωστε εξαγορές τουριστικών υποδομών στην Ελλάδα (Μαρίνες Φλοίσβου, Ζέα, Μυτιληνης, Κέρκυρας κλπ) από Τουρκικούς επιχειρηματικούς Ομίλους (Dogus, Koc) έτυχαν της «θερμής υποδοχής» από τη κυβέρνηση Ερντογάν ενώ οι Τούρκοι «βολιδοσκοπούν» την Θρακική καπνοβιομηχανία ΣΕΚΑΠ. Με βάση τα δημοσιεύματα του Τύπου, το Μέγαρο Μαξιμου επικοινωνησε με τον Ιβάν Σαββίδη (Πρόεδρο του ΠΑΟΚ) και επιχειρηματία στο κλάδο του Καπνού (στη Ρωσία) για να «χτυπήσει» το διαγωνισμό και να μην πέσει η ΣΕΚΑΠ στα χέρια των Τούρκων…
Η Τουρκική κυβέρνηση εμφανίζεται αδιάλλακτη στα θέματα του Αιγαίου διατηρώντας το casus belli καθώς και στο θέμα της ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Όσον αφορά το θέμα των μειονοτήτων εφαρμόζει την αρχή της αμοιβαιότητας (πάρε-δώσε) ακόμα και σε υποθέσεις που έχουν τελεσιδικήσει εις βάρος της στο ΕΔΑΔ (περιουσία Ευαγών Ιδρυμάτων).
Η Ελλάς είναι γεωγραφικά και ιστορικά καταδικασμένη να γειτνιάζει με ένα δύστροπο και επιθετικό γείτονα που λέγεται Τουρκία. Το οικονομικό, στρατιωτικό, γεωγραφικό και δημογραφικό μέγεθος της γείτονας χώρας δημιουργεί πονοκέφαλο σε όσους σοβαρούς αναλυτές έχουν απομείνει στη χώρα μας. Αναφέρω ενδεικτικά μελέτη του Πανεπιστημίου Sabanci η οποία προβλέπει ότι ο πληθυσμός της Τουρκίας θα φτάσει τα 90 εκ. το 2025 (σε 12 χρόνια δηλαδή) και τα 98 εκ. το 2050. Την ίδια στιγμή 1 στους 2 πολίτες της Τουρκίας θα είναι νεότερος των 35 ετών. Η Ελλάς υπολογίζεται να έχει (το 2050) 9 εκ. ψυχές με τη συντριπτική πλειονότητα άνω των 45 ετών.
Πως «βλέπουν» την Ελλάδα οι Τούρκοι
Όπως μας πληροφορεί ο Αli Kulebi, πρόεδρος του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών (ΤUSAM) “μέχρι τις αρχές του 1990 οι απειλές για την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας πήγαζαν από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας (Ανατολικό μπλόκ), την Ελλάδα (Κύπρος, Αιγαίο) και τη Συρία (Χατάι, διαχείριση Τίγρη-Ευφράτη, PKK). To διάστημα 1990-1999 η Σοβιετική απειλή παύει να ισχύει και προστίθεται η Αρμενία στις χώρες άμεσης / δυνητικής απειλής. Μετά το 1999 η Συρία παύει να αποτελεί απειλή για την Τουρκία και παραμένει η Αρμενία και η Ελλάδα». (eurasiacritic, 3/2009)
Ο Ali Kulebi εκτιμά ότι “η Ελληνική στρατηγική περικύκλωσης της Τουρκίας, από τη Λήμνο μέχρι τη Κύπρο άρχισε να ευθυγραμμίζεται με το καθεστώς της Κουρδικής Αυτόνομης Διοίκησης στο Βόρειο Ιράκ μετά το 2003. Τα κομμάτια που λείπουν στο puzzle της περικύκλωσης Ελλάδας – Κούρδων του Ιράκ – Αρμενίας είναι η Συρία και το Ιράν”. (eurasiacritic, 3/2009)
Ο πρόεδρός του TUSAM είναι σαφής: “Το Αιγαίο, η Κύπρος, ο Νότιος Καύκασος και η γραμμή Μοusul – Kirkuk – Telafer στο Βόρειο Ιράκ αποτελούν τις περιοχές επιβίωσης της Τουρκίας. Συγκεκριμένα, το Αιγαίο λόγω των ενεργειακών του πόρων και την επικοινωνία Μαύρης Θάλασσας – Μεσογείου. Η Κύπρος λόγω της Τουρκικής μειονότητας και των στρατηγικών συμφερόντων της Τουρκίας στη Ανατολική Μεσόγειο. Το Βόρειο Ιράκ λόγω των ενεργειακών αποθεμάτων και των αγωγών που διασχίζουν την περιοχή. Ο Νότιος Καύκασος λόγω των ενεργειακών αγωγών και τη διέξοδο στη τουρκόφωνη Κεντρική Ασία.” (eurocritic, 3/2009)
Τουρισμός & Εθνική Ασφάλεια
Ο Αντώνης Σαμαράς, στη συνέντευξη Τύπου πλησίον του Ταγίπ Ερντογάν, τόνισε τη δυναμική του Τουρισμού ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Φυσικά το συνάλλαγμα των Τούρκων τουριστών είναι ευπρόσδεκτο αλλά δεν πρέπει να μονοπωλήσει την οικονομία των νησιών του Ανατολικού- κυρίως – Αιγαίου για προφανείς λόγους.
Οι Τούρκοι δίνουν μεγάλη έμφαση στην κατάργηση της τουριστικής θεώρησης εισόδου (VISA) για τους Τούρκους πολίτες. Μέσω του Τουρισμού η Τουρκία θέλει να ασκήσει ήπια δύναμη (soft power) στις γειτονικές της χώρες.
Στις αρχές Φεβρουαρίου 2013 πραγματοποιήθηκε στην Κων/πολη η ετήσια Διεθνής Έκθεση Τουρισμού ΕΜΜΙΤ 2013. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα εκθεσιακά forum που λαμβάνουν χώρα στην Τουρκία όπου τα τελευταία χρόνια συμμετέχουν και Ελληνικοί φορείς. Φέτος υπήρξε σημαντική «αναβάθμιση» της ελληνικής αντιπροσωπείας καθώς Δήμοι, Επιμελητήρια, Ξενοδοχεία και Οργανισμοί Τουριστικής Προβολής είχαν το δικό τους «περίπτερο».
Συγκεκριμένα, συμμετείχαν οι κάτωθι φορείς:
1. Τουριστικός Οργανισμός Θεσσαλονίκης (Μπουτάρης)
2. Τουριστικός Οργανισμός Ρόδου
3. Ένωση Ξενοδόχων Πάργας
4. Δήμος Μυτιλήνης
5. Επιμελητήριο Καβάλας
6. Ξενοδοχείο Πόρτο Καρράς (Χαλκιδική)
7. Τουριστικός Οργανισμός Χαλκιδικής
8. ΗΕLEXPO
9. Kαζίνο Ξάνθης, Ρίου, Κέρκυρας
Το κωμικοτραγικό της όλης υπόθεσης ήταν ότι στην ίδια αίθουσα της Έκθεσης και ΕΝΑΝΤΙ των ελληνικών περιπτέρων υπήρχε το περίπτερο της ΤΔΒΚ (Κατεχόμενα) και λίγο πιο κάτω το περίπτερο της Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Τι προωθούσαν άραγε και ποιο ήταν το τουριστικό προιόν τους; Ομαδικούς τάφους οι μεν, Μεγαλέξανδρο οι δε…
Οι συγκεκριμένοι Ελληνικοί φορείς επιθυμούν να προσελκύσουν Τούρκους τουρίστες για να ενισχύσουν την τοπική οικονομία σε συνθήκες Μνημονίου. Θεμιτό και αποδεκτό. Χρειαζόμαστε το συνάλλαγμα που θα διατηρήσει θέσεις εργασίας και θα κρατήσει τους πληθυσμούς στο τόπο τους και δε θα στείλει τους νέους –κυρίως- ως μετανάστες στη ξενιτιά.
Την ίδια στιγμή θα πρέπει η Πολιτεία (Κεντρική Διοίκηση) να «συντονίσει» την όλη προσπάθεια προσέλκυσης Τούρκων Τουριστών που μέχρι σήμερα υπολογίζονται στις 500 χιλ ετησίως. Η οικονομία (εν προκειμένω ο Τουρισμός) δεν είναι μία δραστηριότητα που εμπεριέχει ΜΟΝΟ την εμπορική-κερδοσκοπική διάσταση.
Μέσω της οικονομίας ασκείται η ΗΠΙΑ ΙΣΧΥ (soft power) των Κρατών για την εξυπηρέτηση ΕΘΝΙΚΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ στα πλαίσια των διεθνών ανταγωνισμών.
Οι Ο.Τ.Α και τα Ξενοδοχειακά Επιμελητήρια είναι λογικό «να βλέπουν το δέντρο» (δηλαδή τους Τουρίστες) και να «χάνουν το δάσος» (δηλαδή την Εθνική Ασφάλεια). Ουδείς περιμένει π.χ από τον Δήμαρχο της τάδε πόλης να επικοινωνήσει με τη Διεύθυνση Αντικατασκοπείας της ΕΥΠ ή την Κρατική Ασφάλεια προκειμένου να «λάβει γνώμη» για την υπογραφή ή μη εμπορικής συμφωνίας με κάποιο Τούρκο Τουριστικό…πράκτορα.
Αντιθέτως, στα σοβαρά Κράτη, οι Υπηρεσίες Ασφαλείας προσεγγίζουν «διακριτικά» όσους επιθυμούν να συνάψουν συμφωνίες με φορείς και επιχειρήσεις του….εχθρού.
Συγκεκριμένα, σας αναφέρω την πρακτική της DCRI στη Γαλλία. Πρόκειται για μία «Υπηρεσία» του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης με αρμοδιότητες Κρατικής Ασφάλειας και Αντικατασκοπείας ταυτόχρονα. Πράκτορες της DCRI πραγματοποιούν, σε τακτικά διαστήματα, σεμινάρια σε στελέχη μεγάλων Γαλλικών επιχειρήσεων και Ο.Τ.Α προκειμένου να λαμβάνονται αντίμετρα προστασίας κατά της βιομηχανικής/στρατιωτικής κατασκοπείας από τρίτα Κράτη (Κίνα, Ιράν, Ισραήλ, Πακιστάν κα).
Οι Δήμοι, που φιλοδοξούν να κάνουν business με τους Τούρκους, οφείλουν πέρα από την «αναγκαία επιμόρφωση» τους για θέματα Εθνικής Ασφάλειας να εξασφαλίσουν ταυτόχρονα εναλλακτικές τουριστικές αγορές.
Ο κίνδυνος είναι διττός:
1) Η εξάρτηση από το Τουρκικό τουριστικό συνάλλαγμα θα οδηγήσει στη διαμόρφωση εντός της ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος) ένα άτυπο «λόμπυ» Δημάρχων και τοπικών φορέων που θα πιέζουν για μετριοπαθή στάση στα θέματα ελληνο-τουρκικών σχέσεων. Θα υπάρχει ο φόβος ότι ένα «θερμό επεισόδιο» μπορεί να καταστρέψει τη «σεζόν» και να μείνουν ξενοίκιαστα τα ξενοδοχεία και τα δωμάτια. Οι τοπικοί Βουλευτές θα πιέζονται από τους Δημάρχους και θα πιέζουν στη συνέχεια το ΥΠΕΞ. Επόμενως η εξωτερική πολιτική θα γίνει «όμοιρος» των τοπικών μικροσυμφερόντων.
2) Η μαζική έλευση Τούρκων τουριστών θα επιφέρει ριζικές αλλαγές σε μεσοπρόθεσμο διάστημα, καθώς θα προκύψουν «απαιτήσεις» από Τουρκους τουριστικούς πράκτορες για αναστήλωση οθωμανικών μνημείων (τζαμιά, βιβλιοθήκες, μαντρασα κα). Θα «προκύψει» η ανάγκη της προσευχής για τους Τούρκους τουρίστες (δήλωση Ερντογάν). Πρέπει να λάβουμε υπ’όψιν ότι η μεσαία τάξη της Τουρκίας είναι πλέον συντηρητική και επιλέγει τον θρησκευτικό/ιστορικό Τουρισμό. Θα απαιτήσουν να μην πωλείται αλκοόλ εντός των ξενοδοχείων και το κρέας να είναι «χαλάλ»…Εν ολίγοις, θα προκύψουν καταστάσεις που θα διχάσουν τις τοπικές κοινωνίες, όπως συμβαίνει ήδη στην Καβάλα…
Ως επιβεβαίωση των ως άνω καταγράφουμε την «πρόταση» του Ταγίπ Ερντογάν προς τον Α.Σαμαρά για Τουρκική χρηματοδότηση του Μουσουλμανικού Τέμενους στον Βοτανικό. Ο «πονηρός Σουλτάνος» χρησιμοποίησε ως δικαιολογία την «ανάγκη» των Τούρκων τουριστών που θα επισκεφτούν την Αθήνα να έχουν χώρο προσευχής…!
Επίλογος:
Η πατέντα των Συμβουλίων Στρατηγικής Συνεργασίας ανήκει στο θεωρητικό του Νεο-οθωμανικού Στρατηγικού Βάθους Τούρκο ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου. Στόχος είναι, μέσα από συνεργασίες χαμηλής πολιτικής, να ασκηθεί η ΗΠΙΑ ΔΥΝΑΜΗ της σύγχρονης Τουρκίας. Μέσω της οικονομίας (εμπόριο, τουρισμός) οι Τούρκοι οικοδομούν την PAX ΝΕΟ-OTTOMANA προκειμένου να «αναστήσουν» την πάλαι ποτέ ζώνη επιρροής του σε Βαλκάνια, Καύκασο, Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική. Ο Αντώνης Σαμαράς είχε καταγγείλει τη Κυβέρνηση ΓΑΠ για την τότε (Μάιος 2010) σύσταση του Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας. Τώρα ο ίδιος συνεχίζει τον κατήφορο νεο-ραγιαδισμού των μέχρι τώρα κυβερνήσεων. Η Ελλάς αργά αλλά σταθερά μετατρέπεται από προτεκτοράτο (1830-2010), σε αποικία χρέους και νεο-οθωμανικό βιλαέτι (2010 – ). Η Ιστορία θα κρίνει κατά πόσο οι φόβοι μας θα επιβεβαιωθούν.
*Ο Κώστας Πικραμένος είναι σύμβουλος εξαγωγικών επιχειρήσεων – ειδικός σε θέματα economic intelligence. Συγγραφέας των βιβλίων «Wikileaks – Τα διπλωματικά έγγραφα για την Τουρκία» και «Χρυσή Αυγή – Το τέλος της Μεταπολίτευσης» (http://ekdotika.blogspot.com). Όσο για το παρόν άρθρο, αποτελεί αναδημοσίευση από το “Hellenic NEXUS” Απριλίου…
proxeneio-stop.org/
Το Μάιο του 2010, η κυβέρνηση Παπανδρέου μετά από πρόταση του Τούρκου ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου συνυπέγραψε την ίδρυση του Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας (ΣΣΣ). Το όλο εγχείρημα αποτελεί Τουρκική πρωτοβουλία η οποία εφαρμόζει την...
αρχή μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες. Η δημιουργία του εν λόγω Συμβουλίου στοχεύει στην προώθηση των διμερών σχέσεων σε τομείς «χαμηλής πολιτικής» όπως ο τουρισμός, το εμπόριο, η ενέργεια, οι μεταφορές, το περιβάλλον, η ναυτιλία κλπ.
Στις 4 Μαρτίου 2013, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Α. Σαμαράς συνοδευόμενος από 10 υπουργούς έφτασε στην Κωνσταντινούπολη για τη 2η συνεδρίαση (από τη σύστασή του το 2010) του Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας. Στην αποστολή μετείχαν και 100 Έλληνες επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται ή ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στην Τουρκία. Υπογράφησαν 25 διμερείς συμφωνίες «που θα λύσουν θέματα καθημερινότητας» όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αντώνης Σαμαράς. Αυτό όμως που ξέχασε να μας πει ο Έλληνας Πρωθυπουργός είναι ότι θέματα καθημερινότητας που ΠΡΕΠΕΙ να λυθούν είναι επίσης οι παραβιάσεις του Εθνικού Εναέριου Χώρου και των Χωρικών Υδάτων από τους Τούρκους Πασάδες, οι υπερπτήσεις των Τουρκικών μαχητικών, η τρομοκρατία και ψυχολογική βία που ασκεί το Προξενείο στην Κομοτηνη, οι γκρίζες ζώνες και η αμφισβήτηση της Ελληνικής και Κυπριακής ΑΟΖ, η κατοχή του 40% της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι αγνοούμενοι της Κυπριακής τραγωδίας, η δήμευση της περιουσίας των Ιδρυμάτων της Μειονότητας στην Πόλη, η επανέναρξη της λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής στη Χάλκη κα.
Το «Στρατηγικό Βάθος»
Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου στο βιβλίο του «Στρατηγικό Βάθος», το οποίο κυκλοφόρησε το 2001, τονίζει τη σημασία των γεωγραφικών, πολιτιστικών και ιστορικών δεσμών της Τουρκίας με τα Βαλκάνια, τη Κεντρική Ασία, τον Καύκασο και τη Μέση Ανατολή. Το δόγμα Νταβούτογλου πρεσβεύει μία πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που θα εξασφαλίζει τη σταθερότητα και την ευημερία και θα αναδεικνύει την Τουρκία σε δύναμη ασφάλειας και διαμεσολάβησης στην Ευρασία.
Η τοποθέτηση του Α. Νταβούτογλου στη θέση του Συμβούλου Εξωτερικης πολιτικής του τέως Υπουργού Εξωτερικών Αμπντουλάχ Γκιούλ του έδωσε την ευκαιρία να επηρεάσει άμεσα την τουρκική εξωτερική πολιτική. Ενώ θα ήταν λανθασμένο να υπερθεματιστεί η επιρροή Νταβούτογλου στη διαμόρφωση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, πολλές από τις ιδέες του ιδιαίτερα η πρότασή του ότι η Τουρκία πρέπει να εκμεταλλευτεί την οθωμανική κληρονομιά της και να διαδραματίσει έναν πιο ενεργό ρόλο στη Μέση Ανατολή και στα Βαλκάνια, έχει βρεί ισχυρή απήχηση μεταξύ των ηγετικών στελεχών του AKP.
ΣΣΣ: Νεο-οθωμανική πατέντα
Ο Νταβούτογλου προασπίζεται την αρχή των μηδενικών προβλημάτων με τα γειτονικά κράτη. Οι σχέσεις της Τουρκίας με τους γείτονές της ακολουθούν τώρα μια συνεταιριστική βάση μέσω των Στρατηγικών Συμβουλίων Συνεργασίας (ΣΣΣ). Υπάρχει μια αναπτυσσόμενη οικονομική αλληλοεξάρτηση μεταξύ της Τουρκίας και των γειτονικών χωρών της. Ο Νταβούτογλου δηλώνει σχετικά: «Το 2009, παραδείγματος χάριν, επιτύχαμε ιδιαίτερη διπλωματική πρόοδο με την Αρμενία, η οποία εντούτοις παραμένει η πιο προβληματική σχέση στην πολιτική γειτονίας της Τουρκίας. Από το δεύτερο εξάμηνο του 2009 και μετά, η Τουρκία καθιέρωσε υψηλού επιπέδου στρατηγικές συνεδριάσεις των Συμβουλίων με το Ιράκ, τη Συρία, την Ελλάδα και τη Ρωσία. Αυτά είναι κοινά Υπουργικά Συμβούλια όπου διμερή πολιτικά, οικονομικά θέματα και προβλήματα ασφαλείας συζητούνται λεπτομερώς. Γίνονται επίσης προετοιμασίες για να καθιερωθούν παρόμοιοι μηχανισμοί με τη Βουλγαρία, το Αζερμπαϊτζάν και την Ουκρανία καθώς επίσης και άλλες γειτονικές χώρες. Η Τουρκία κατήργησε τις αιτήσεις θεωρήσεων (Visa) με τη Συρία, το Τατζικιστάν, την Αλβανία, το Λίβανο, την Ιορδανία, τη Λιβύη και τη Ρωσία. Το εμπόριο της Τουρκίας με τους γείτονες έχει αυξηθεί αισθητά τα τελευταία χρόνια» (ομιλία Νταβούτογλου στο Ινσtιτούτο Βrookings, 10/2010)
Η Τουρκία των Ερντογάν-Νταβούτογλου έχει ιδρύσει (μέχρι σήμερα) 13 Συμβούλια Στρατηγικής Συνεργασίας (ΣΣΣ) με γειτονικές και μη χώρες. Το πρώτο ΣΣΣ συστάθηκε στις 19 Ιανουαρίου 2006 μεταξύ Τουρκίας και Βραζιλίας. Ακολούθησαν αντίστοιχα ΣΣΣ με το Ιράκ, Συρία, Ρωσία, Ελλάδα, Αζερμπαϊτζάν, Λίβανο, Πακιστάν, Ουκρανία, Κιργιστάν, Αίγυπτο, Βουλγαρία και Καζακστάν. Αλλά όχι με το Ισραήλ!
Συγκεκριμένα σε διάστημα 4 χρόνων (επί θητείας Νταβούτογλου ως ΥΠΕΞ) η Τουρκία έχει υπογράψει 281 συμφωνίες σε δι-υπουργικό επίπεδο. Οι συμφωνίες αφορούν σε θέματα οικονομικού, επιστημονικού, πολιτιστικού, εκπαιδευτικού, περιβαλλοντικού και τουριστικού ενδιαφέροντος.
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου έχει εξηγήσει δημοσίως το «σκεπτικό» πίσω από την ίδρυση Συμβουλίων Στρατηγικής Συνεργασίας. Συγκεκριμένα σε συνέντευξη που παρεχώρησε σε Αιγυπτιακό ΜΜΕ (Egypt Review) δήλωσε ευθαρσώς:
«Το στρατηγικό βάθος της Τουρκίας βασίζεται στη γεωγραφία και την οθωμανική ιστορία της Τουρκίας. Δεν θέλουμε να επανακτήσουμε το στρατηγικό μας βάθος αλλά να το χρησιμοποιήσουμε για την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα.
Το στρατηγικό βάθος μας δίνει την αίσθηση ότι είμαστε ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ της περιφέρειας μας.
Σήμερα η Τουρκία με τη δημοκρατία της και την οικονομική της ισχύ έχει περισσότερες ευκαιρίες να ΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΕΙ το στρατηγικό της βάθος στις γειτονικές της χώρες με τις οποίες μοιραζόμαστε κοινή ιστορία και γεωγραφία. Το σκεπτικό πίσω από αυτές τις προσπάθειες μας (για την ίδρυση ΣΣΣ) είναι να δημιουργήσουμε ΜΙΑ ΕΝΙΑΙΑ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ – ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ – ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ μέσω της οικονομικής αλληλεξάρτησης, του πολιτικού διαλόγου και της πολιτισμικής αλληλοκατανόησης. Πιστεύουμε ότι ΜΟΝΟ ΕΤΣΙ οι χώρες της περιοχής θα βρουν λύσεις στα προβλήματα τους χωρίς την παρέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων»
Σε ομιλία του στο Brookings Institute, o Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωνε ότι «η Τουρκία και η Ελλάδα μέσα σε 87 χρόνια υπέγραψαν μόνο 5 συμφωνίες. Το περασμένο Μάιο (2010) υπογράψαμε 23 συμφωνίες. Σε μία μόνο ημέρα. Αν επρόκειτο για Νεο-οθωμανικές συμφωνίες, οι Έλληνες φίλοι μας, πρώτοι από όλους, θα εξεγείροντο γιατί δεν θα μπορούσαν να το δεχτούν. Δεν θα το δεχόντουσαν»
Ο Αχμέτ Νταβούτογλου ξέχασε να μας πει ότι απέναντι του είχε τον Γιώργο Παπανδρέου ο οποίος σε ανύποπτο χρόνο είπε το αλήστου μνημης «καλύτερα να έχουμε μερικά στρέμματα γης λιγότερα από εκείνα που μας ανήκουν και να κοιμόμαστε τα βράδια ήσυχοι και ασφαλείς, παρά να έχουμε ό,τι μας ανήκει και να μη μπορούμε να κλείσουμε μάτι από τον κίνδυνο κάποιας ξαφνικής επίθεσης κακόβουλων γειτόνων εναντίον μας»!
Παραμονές του Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας στην Κων/πολη (4-5/3/2013) και κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην ετήσια Διάσκεψη των Τούρκων Πρέσβεων στη Σμύρνη, ο Νταβούτογλου δήλωνε: «Μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας επικρατεί θετική ατμόσφαιρα. Έχει διανυθεί σε μεγάλο βαθμό απόσταση όσον αφορά στον καθορισμό ημερομηνίας για τη Σύνοδο του Ανωτάτου Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας. Κατά συνέπεια, ενώ οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έχουν αποκτήσει αυτές τις ημέρες αυτή την επιτάχυνση, σημασία έχει να πραγματοποιήσουμε όλα τα βήματα που πρέπει να γίνουν από κοινού στο πλαίσιο αυτών των διαβουλεύσεων. Βέβαια, όλοι γνωρίζουν την εθνική τους θέση. Σε μία τέτοια περίπτωση, θα πραγματοποιήσει και η Τουρκία αντίστοιχα βήματα. Όμως, ελπίζω ότι δεν θα αισθανθούμε την ανάγκη για κάτι τέτοιο. Άλλωστε, μεταξύ μας, με την Ελλάδα, υπάρχει ένας μηχανισμός που λειτουργεί».
Ελληνο-Τουρκική «φιλία»
Η κατασκευή του Ελληνο-Τουρκικού αγωγού φυσικού αερίου και η εξαγορά της Finansbank από την Εθνική Τράπεζα αποτέλεσαν δύο σημαντικά οικονομικά γεγονότα που καταδεικνύουν την πολιτική στήριξη των κυβερνήσεων Ελλάδας – Τουρκίας στην ενδυνάμωση του διμερούς επιχειρηματικού κλίματος. Το διμερές εμπορικό ισοζύγιο την δεκαετία 1999-2009 ήταν θετικό για την Τουρκία ενώ έχουν αυξηθεί οι συναντήσεις μεταξύ εμπορικών επιμελητηρίων. Η Τουρκική κρατική τράπεζα Ziraat Bankasi έχει ανοίξει υποκαταστήματα σε Αθήνα και Θράκη ενώ αρκετές δεκάδες Ελληνικές εταιρίες συμμετέχουν σε κοινοπραξίες με Τούρκους επιχειρηματίες στη Τουρκική αγορά αλλά και στην Κεντρική Ασία.
Οι εξαγωγές προς την Τουρκία καλύπτουν σήμερα το 4,5% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. Για τη Τουρκία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 1,9%. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι ελληνικές εξαγωγές προς την Τουρκία καλύπτουν μόνο τα 3/5 των Τουρκικών εξαγωγών προς την Ελλάδα. Ως εκ τούτου η οικονομική διάσταση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής έναντι της Τουρκίας είναι πολύ σημαντική και επηρεάζει καταλυτικά και τις πολιτικές επιλογές της Ελλάδας σε θέματα όπως το Αιγαίο και η Κύπρος.
Η Τουρκία ασκεί νέο-οθωμανική οικονομική πολιτική και κατευθύνει τις εξαγωγές της σε πολλές και διαφορετικές γεωγραφικές ζώνες. Οι κατασκευαστικές της εταιρείες χτίζουν κυριολεκτικά τη Κεντρική Ασία, το Καύκασο και το Βόρειο Ιράκ. Ο πρόεδρος Γκιούλ ταξιδεύει στην Ευρασία συνεχώς «κλείνοντας συμβόλαια» για τις εταιρίες που στηρίζουν το ΑΚΡ.
Ενδεικτικό είναι ότι ενώ η Τουρκία βρίσκεται στην 6η θέση στον κατάλογο των Ελληνικών εξαγωγών (ξεπερνώντας και την Κύπρο) η Ελλάδα βρίσκεται εκτός των 15 σημαντικότερων εμπορικών εταίρων στην αντίστοιχη Τουρκική λίστα. Επομένως το επιχείρημα ότι η ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων θα λύσει ή θα βοηθήσει στην επίλυση των προβλημάτων των Ελληνο-τουρκικών σχέσεων λόγω οικονομικής αλληλεξάρτησης δεν φαίνεται να λειτουργεί υπέρ της πατρίδος μας.
Η Τουρκία δεν έχει πολλά να χάσει, προς το παρόν, από μία σοβαρή διατάραξη των σχέσεων της με την Ελλάδα. Αντιθέτως για την Ελλάδα το 4,5% των εξαγωγών της προς την Τουρκία εμπεριέχει τεράστιο οικονομικό κόστος σε μελλοντικές πολιτικές κρίσεις και θερμά επεισόδια λόγω ΑΟΖ. Πόσο μάλλον σήμερα που η οικονομική κρίση καθιστά την Πατρίδα μας επιρρεπή στο Τουρκικό επενδυτικό κεφάλαιο. Οι προσφατες άλλωστε εξαγορές τουριστικών υποδομών στην Ελλάδα (Μαρίνες Φλοίσβου, Ζέα, Μυτιληνης, Κέρκυρας κλπ) από Τουρκικούς επιχειρηματικούς Ομίλους (Dogus, Koc) έτυχαν της «θερμής υποδοχής» από τη κυβέρνηση Ερντογάν ενώ οι Τούρκοι «βολιδοσκοπούν» την Θρακική καπνοβιομηχανία ΣΕΚΑΠ. Με βάση τα δημοσιεύματα του Τύπου, το Μέγαρο Μαξιμου επικοινωνησε με τον Ιβάν Σαββίδη (Πρόεδρο του ΠΑΟΚ) και επιχειρηματία στο κλάδο του Καπνού (στη Ρωσία) για να «χτυπήσει» το διαγωνισμό και να μην πέσει η ΣΕΚΑΠ στα χέρια των Τούρκων…
Η Τουρκική κυβέρνηση εμφανίζεται αδιάλλακτη στα θέματα του Αιγαίου διατηρώντας το casus belli καθώς και στο θέμα της ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο. Όσον αφορά το θέμα των μειονοτήτων εφαρμόζει την αρχή της αμοιβαιότητας (πάρε-δώσε) ακόμα και σε υποθέσεις που έχουν τελεσιδικήσει εις βάρος της στο ΕΔΑΔ (περιουσία Ευαγών Ιδρυμάτων).
Η Ελλάς είναι γεωγραφικά και ιστορικά καταδικασμένη να γειτνιάζει με ένα δύστροπο και επιθετικό γείτονα που λέγεται Τουρκία. Το οικονομικό, στρατιωτικό, γεωγραφικό και δημογραφικό μέγεθος της γείτονας χώρας δημιουργεί πονοκέφαλο σε όσους σοβαρούς αναλυτές έχουν απομείνει στη χώρα μας. Αναφέρω ενδεικτικά μελέτη του Πανεπιστημίου Sabanci η οποία προβλέπει ότι ο πληθυσμός της Τουρκίας θα φτάσει τα 90 εκ. το 2025 (σε 12 χρόνια δηλαδή) και τα 98 εκ. το 2050. Την ίδια στιγμή 1 στους 2 πολίτες της Τουρκίας θα είναι νεότερος των 35 ετών. Η Ελλάς υπολογίζεται να έχει (το 2050) 9 εκ. ψυχές με τη συντριπτική πλειονότητα άνω των 45 ετών.
Πως «βλέπουν» την Ελλάδα οι Τούρκοι
Όπως μας πληροφορεί ο Αli Kulebi, πρόεδρος του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών (ΤUSAM) “μέχρι τις αρχές του 1990 οι απειλές για την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας πήγαζαν από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας (Ανατολικό μπλόκ), την Ελλάδα (Κύπρος, Αιγαίο) και τη Συρία (Χατάι, διαχείριση Τίγρη-Ευφράτη, PKK). To διάστημα 1990-1999 η Σοβιετική απειλή παύει να ισχύει και προστίθεται η Αρμενία στις χώρες άμεσης / δυνητικής απειλής. Μετά το 1999 η Συρία παύει να αποτελεί απειλή για την Τουρκία και παραμένει η Αρμενία και η Ελλάδα». (eurasiacritic, 3/2009)
Ο Ali Kulebi εκτιμά ότι “η Ελληνική στρατηγική περικύκλωσης της Τουρκίας, από τη Λήμνο μέχρι τη Κύπρο άρχισε να ευθυγραμμίζεται με το καθεστώς της Κουρδικής Αυτόνομης Διοίκησης στο Βόρειο Ιράκ μετά το 2003. Τα κομμάτια που λείπουν στο puzzle της περικύκλωσης Ελλάδας – Κούρδων του Ιράκ – Αρμενίας είναι η Συρία και το Ιράν”. (eurasiacritic, 3/2009)
Ο πρόεδρός του TUSAM είναι σαφής: “Το Αιγαίο, η Κύπρος, ο Νότιος Καύκασος και η γραμμή Μοusul – Kirkuk – Telafer στο Βόρειο Ιράκ αποτελούν τις περιοχές επιβίωσης της Τουρκίας. Συγκεκριμένα, το Αιγαίο λόγω των ενεργειακών του πόρων και την επικοινωνία Μαύρης Θάλασσας – Μεσογείου. Η Κύπρος λόγω της Τουρκικής μειονότητας και των στρατηγικών συμφερόντων της Τουρκίας στη Ανατολική Μεσόγειο. Το Βόρειο Ιράκ λόγω των ενεργειακών αποθεμάτων και των αγωγών που διασχίζουν την περιοχή. Ο Νότιος Καύκασος λόγω των ενεργειακών αγωγών και τη διέξοδο στη τουρκόφωνη Κεντρική Ασία.” (eurocritic, 3/2009)
Τουρισμός & Εθνική Ασφάλεια
Ο Αντώνης Σαμαράς, στη συνέντευξη Τύπου πλησίον του Ταγίπ Ερντογάν, τόνισε τη δυναμική του Τουρισμού ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Φυσικά το συνάλλαγμα των Τούρκων τουριστών είναι ευπρόσδεκτο αλλά δεν πρέπει να μονοπωλήσει την οικονομία των νησιών του Ανατολικού- κυρίως – Αιγαίου για προφανείς λόγους.
Οι Τούρκοι δίνουν μεγάλη έμφαση στην κατάργηση της τουριστικής θεώρησης εισόδου (VISA) για τους Τούρκους πολίτες. Μέσω του Τουρισμού η Τουρκία θέλει να ασκήσει ήπια δύναμη (soft power) στις γειτονικές της χώρες.
Στις αρχές Φεβρουαρίου 2013 πραγματοποιήθηκε στην Κων/πολη η ετήσια Διεθνής Έκθεση Τουρισμού ΕΜΜΙΤ 2013. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα εκθεσιακά forum που λαμβάνουν χώρα στην Τουρκία όπου τα τελευταία χρόνια συμμετέχουν και Ελληνικοί φορείς. Φέτος υπήρξε σημαντική «αναβάθμιση» της ελληνικής αντιπροσωπείας καθώς Δήμοι, Επιμελητήρια, Ξενοδοχεία και Οργανισμοί Τουριστικής Προβολής είχαν το δικό τους «περίπτερο».
Συγκεκριμένα, συμμετείχαν οι κάτωθι φορείς:
1. Τουριστικός Οργανισμός Θεσσαλονίκης (Μπουτάρης)
2. Τουριστικός Οργανισμός Ρόδου
3. Ένωση Ξενοδόχων Πάργας
4. Δήμος Μυτιλήνης
5. Επιμελητήριο Καβάλας
6. Ξενοδοχείο Πόρτο Καρράς (Χαλκιδική)
7. Τουριστικός Οργανισμός Χαλκιδικής
8. ΗΕLEXPO
9. Kαζίνο Ξάνθης, Ρίου, Κέρκυρας
Το κωμικοτραγικό της όλης υπόθεσης ήταν ότι στην ίδια αίθουσα της Έκθεσης και ΕΝΑΝΤΙ των ελληνικών περιπτέρων υπήρχε το περίπτερο της ΤΔΒΚ (Κατεχόμενα) και λίγο πιο κάτω το περίπτερο της Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Τι προωθούσαν άραγε και ποιο ήταν το τουριστικό προιόν τους; Ομαδικούς τάφους οι μεν, Μεγαλέξανδρο οι δε…
Οι συγκεκριμένοι Ελληνικοί φορείς επιθυμούν να προσελκύσουν Τούρκους τουρίστες για να ενισχύσουν την τοπική οικονομία σε συνθήκες Μνημονίου. Θεμιτό και αποδεκτό. Χρειαζόμαστε το συνάλλαγμα που θα διατηρήσει θέσεις εργασίας και θα κρατήσει τους πληθυσμούς στο τόπο τους και δε θα στείλει τους νέους –κυρίως- ως μετανάστες στη ξενιτιά.
Την ίδια στιγμή θα πρέπει η Πολιτεία (Κεντρική Διοίκηση) να «συντονίσει» την όλη προσπάθεια προσέλκυσης Τούρκων Τουριστών που μέχρι σήμερα υπολογίζονται στις 500 χιλ ετησίως. Η οικονομία (εν προκειμένω ο Τουρισμός) δεν είναι μία δραστηριότητα που εμπεριέχει ΜΟΝΟ την εμπορική-κερδοσκοπική διάσταση.
Μέσω της οικονομίας ασκείται η ΗΠΙΑ ΙΣΧΥ (soft power) των Κρατών για την εξυπηρέτηση ΕΘΝΙΚΩΝ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΩΝ στα πλαίσια των διεθνών ανταγωνισμών.
Οι Ο.Τ.Α και τα Ξενοδοχειακά Επιμελητήρια είναι λογικό «να βλέπουν το δέντρο» (δηλαδή τους Τουρίστες) και να «χάνουν το δάσος» (δηλαδή την Εθνική Ασφάλεια). Ουδείς περιμένει π.χ από τον Δήμαρχο της τάδε πόλης να επικοινωνήσει με τη Διεύθυνση Αντικατασκοπείας της ΕΥΠ ή την Κρατική Ασφάλεια προκειμένου να «λάβει γνώμη» για την υπογραφή ή μη εμπορικής συμφωνίας με κάποιο Τούρκο Τουριστικό…πράκτορα.
Αντιθέτως, στα σοβαρά Κράτη, οι Υπηρεσίες Ασφαλείας προσεγγίζουν «διακριτικά» όσους επιθυμούν να συνάψουν συμφωνίες με φορείς και επιχειρήσεις του….εχθρού.
Συγκεκριμένα, σας αναφέρω την πρακτική της DCRI στη Γαλλία. Πρόκειται για μία «Υπηρεσία» του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης με αρμοδιότητες Κρατικής Ασφάλειας και Αντικατασκοπείας ταυτόχρονα. Πράκτορες της DCRI πραγματοποιούν, σε τακτικά διαστήματα, σεμινάρια σε στελέχη μεγάλων Γαλλικών επιχειρήσεων και Ο.Τ.Α προκειμένου να λαμβάνονται αντίμετρα προστασίας κατά της βιομηχανικής/στρατιωτικής κατασκοπείας από τρίτα Κράτη (Κίνα, Ιράν, Ισραήλ, Πακιστάν κα).
Οι Δήμοι, που φιλοδοξούν να κάνουν business με τους Τούρκους, οφείλουν πέρα από την «αναγκαία επιμόρφωση» τους για θέματα Εθνικής Ασφάλειας να εξασφαλίσουν ταυτόχρονα εναλλακτικές τουριστικές αγορές.
Ο κίνδυνος είναι διττός:
1) Η εξάρτηση από το Τουρκικό τουριστικό συνάλλαγμα θα οδηγήσει στη διαμόρφωση εντός της ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος) ένα άτυπο «λόμπυ» Δημάρχων και τοπικών φορέων που θα πιέζουν για μετριοπαθή στάση στα θέματα ελληνο-τουρκικών σχέσεων. Θα υπάρχει ο φόβος ότι ένα «θερμό επεισόδιο» μπορεί να καταστρέψει τη «σεζόν» και να μείνουν ξενοίκιαστα τα ξενοδοχεία και τα δωμάτια. Οι τοπικοί Βουλευτές θα πιέζονται από τους Δημάρχους και θα πιέζουν στη συνέχεια το ΥΠΕΞ. Επόμενως η εξωτερική πολιτική θα γίνει «όμοιρος» των τοπικών μικροσυμφερόντων.
2) Η μαζική έλευση Τούρκων τουριστών θα επιφέρει ριζικές αλλαγές σε μεσοπρόθεσμο διάστημα, καθώς θα προκύψουν «απαιτήσεις» από Τουρκους τουριστικούς πράκτορες για αναστήλωση οθωμανικών μνημείων (τζαμιά, βιβλιοθήκες, μαντρασα κα). Θα «προκύψει» η ανάγκη της προσευχής για τους Τούρκους τουρίστες (δήλωση Ερντογάν). Πρέπει να λάβουμε υπ’όψιν ότι η μεσαία τάξη της Τουρκίας είναι πλέον συντηρητική και επιλέγει τον θρησκευτικό/ιστορικό Τουρισμό. Θα απαιτήσουν να μην πωλείται αλκοόλ εντός των ξενοδοχείων και το κρέας να είναι «χαλάλ»…Εν ολίγοις, θα προκύψουν καταστάσεις που θα διχάσουν τις τοπικές κοινωνίες, όπως συμβαίνει ήδη στην Καβάλα…
Ως επιβεβαίωση των ως άνω καταγράφουμε την «πρόταση» του Ταγίπ Ερντογάν προς τον Α.Σαμαρά για Τουρκική χρηματοδότηση του Μουσουλμανικού Τέμενους στον Βοτανικό. Ο «πονηρός Σουλτάνος» χρησιμοποίησε ως δικαιολογία την «ανάγκη» των Τούρκων τουριστών που θα επισκεφτούν την Αθήνα να έχουν χώρο προσευχής…!
Επίλογος:
Η πατέντα των Συμβουλίων Στρατηγικής Συνεργασίας ανήκει στο θεωρητικό του Νεο-οθωμανικού Στρατηγικού Βάθους Τούρκο ΥΠΕΞ Αχμέτ Νταβούτογλου. Στόχος είναι, μέσα από συνεργασίες χαμηλής πολιτικής, να ασκηθεί η ΗΠΙΑ ΔΥΝΑΜΗ της σύγχρονης Τουρκίας. Μέσω της οικονομίας (εμπόριο, τουρισμός) οι Τούρκοι οικοδομούν την PAX ΝΕΟ-OTTOMANA προκειμένου να «αναστήσουν» την πάλαι ποτέ ζώνη επιρροής του σε Βαλκάνια, Καύκασο, Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική. Ο Αντώνης Σαμαράς είχε καταγγείλει τη Κυβέρνηση ΓΑΠ για την τότε (Μάιος 2010) σύσταση του Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας. Τώρα ο ίδιος συνεχίζει τον κατήφορο νεο-ραγιαδισμού των μέχρι τώρα κυβερνήσεων. Η Ελλάς αργά αλλά σταθερά μετατρέπεται από προτεκτοράτο (1830-2010), σε αποικία χρέους και νεο-οθωμανικό βιλαέτι (2010 – ). Η Ιστορία θα κρίνει κατά πόσο οι φόβοι μας θα επιβεβαιωθούν.
*Ο Κώστας Πικραμένος είναι σύμβουλος εξαγωγικών επιχειρήσεων – ειδικός σε θέματα economic intelligence. Συγγραφέας των βιβλίων «Wikileaks – Τα διπλωματικά έγγραφα για την Τουρκία» και «Χρυσή Αυγή – Το τέλος της Μεταπολίτευσης» (http://ekdotika.blogspot.com). Όσο για το παρόν άρθρο, αποτελεί αναδημοσίευση από το “Hellenic NEXUS” Απριλίου…
proxeneio-stop.org/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου