Το παράδειγμα της Ισλανδίας: Πώς κατάφεραν να σωθούν από τη χρεοκοπία

«Δεν πιστεύω ότι οι Ισλανδοί έχουν τη μαγική φόρμουλα για την επίλυση της κρίσης, αλλά θα ήταν καλό να μελετήσουν οι υπόλοιποι λαοί την εμπειρία της Ισλανδίας», τόνισε σε συνέντευξη ο Ισλανδός υπουργός Οικονομικών, Στεινγκρίμουρ Σιγκφούσον. Η Ισλανδία, με πληθυσμό 320.000 κατοίκους, επλήγη πολύ σοβαρά από τη διεθνή οικονομική κρίση, με...

τρεις εξέχουσες τράπεζές της να χρεοκοπούν στη διάρκεια του φθινοπώρου του 2008. Αποτέλεσμα ήταν η χώρα να βρεθεί αντιμέτωπη με τη χρεοκοπία και το ισλανδικό Δημόσιο να επιβαρυνθεί με τεράστια χρέη. Και όμως. Σήμερα, τέσσερα χρόνια μετά, η χώρα φαίνεται να έχει ξεπεράσει σε μεγάλο βαθμό την κρίση και ήδη να παρουσιάζει μια θριαμβευτική επιστροφή στις διεθνείς αγορές ομολόγων.

Το ΑΠΕ–ΜΠΕ συζήτησε με τον υπουργό Οικονομικών της χώρας για τη «φόρμουλα» που χρησιμοποίησαν οι Ισλανδοί.

«Πώς καταφέρατε να αντιμετωπίσετε τις πιέσεις από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο;» ήταν η πρώτη ερώτηση προς τον υπουργό Οικονομικών, για να έρθει η απάντηση: «Τους είπαμε εξ αρχής ότι εμείς πρέπει να προστατεύσουμε το κοινωνικό μας κράτος και εφόσον είδαν ότι είμαστε ένας σοβαρός λαός, μας έδωσαν έναν ικανό βαθμό ευελιξίας για να διαλέξουμε τις δικές μας μεθόδους».

Ο κ. Σιγκφούσον σημειώνει, ωστόσο: «Πιστεύω ότι δεν μπορούμε να πούμε ακόμη ότι η Ισλανδία έχει ξεπεράσει εντελώς την κρίση, αλλά έχουμε κάνει αξιοσημείωτη πρόοδο και η χώρα ανακάμπτει στους πιο πολλούς τομείς. Η ανάπτυξη επέστρεψε, η ανεργία πέφτει και η κατάσταση σταθεροποιείται, αλλά έχουμε ακόμη δουλειά να κάνουμε έως ότου υπάρξει πλήρης ανάκαμψη και βγούμε από την κρίση. Πρέπει να πούμε ότι χρησιμοποιήσαμε μη παραδοσιακά, ανορθόδοξα μέτρα. Κατ’αρχάς, οι τράπεζες ήταν πολύ μεγάλες για να προσπαθήσουμε να τις σώσουμε…».

Ερώτηση: Επιλέξατε να αφήσετε τις τράπεζες να καταστραφούν, προκειμένου να σώσετε τους πολίτες;

Απάντηση: Νομίζω ότι είναι πιο σωστό να πούμε ότι δεν υπήρχε προοπτική. Οι τράπεζες ήταν πολύ μεγάλες για τη δική μας μικρή οικονομία, ώστε να προσπαθήσουμε να τις σώσουμε. Συνεπώς, δεν ήταν θέμα ελεύθερης επιλογής. Οι τράπεζες έπρεπε να αφεθούν στην τύχη τους, αλλά αυτό ήταν καλό για εμάς, καθώς αντί να δίνουμε χρήματα στις παλιές τράπεζες, δημιουργήσαμε έναν νέο τραπεζικό τομέα και στη συνέχεια ενεργήσαμε άμεσα στην κατεύθυνση της είσπραξης των φόρων και της περικοπής των δαπανών. Ταυτόχρονα, όμως, δώσαμε μεγάλη προσοχή στη διάσωση του κοινωνικού κράτους εν μέσω της κρίσης. Προσπαθήσαμε, λοιπόν, να ενισχύσουμε τα χαμηλά εισοδήματα και να μη μειώσουμε τις κοινωνικές δαπάνες. Πήραμε δραστικά μέτρα για να ενισχύσουμε το κοινωνικό προφίλ της χώρας. Με τα μέτρα, που πήραμε από το 2009, καταφέραμε σήμερα να συζητάμε έναν προυπολογισμό για το 2013 σχεδόν ισοσκελισμένο. Αυτό, λοιπόν, είναι το μεγάλο μας επίτευγμα, αλλά φυσικά είχαμε τη δυνατότητα να υποτιμήσουμε και το εθνικό μας νόμισμα, την κορώνα, και η υποτίμηση αυτή μας έδωσε πολλά ισχυρά πλεονεκτήματα στις εξαγωγές και στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας. Στη βάση αυτή, η Ισλανδία είναι σε διαφορετική κατάσταση από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, που δεν έχουν το δικό τους νόμισμα.

Ερώτηση: Πώς κατορθώσατε να μην χάσουν τις καταθέσεις τους οι Ισλανδοί πολίτες;

Απάντηση: Μεταφέραμε όλες τις καταθέσεις στις καινούργιες τράπεζες και επαναχρηματοδοτήσαμε το νέο τραπεζικό σύστημα με αποτέλεσμα ουδείς Ισλανδός να χάσει τις καταθέσεις του. Αυτό ήταν δέσμευσή μας από την αρχή και το επιτύχαμε.

Ερώτηση: Τι μπορούν να διδαχθούν από την εμπειρία σας οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες;

Απάντηση: Είμαι πολύ επιφυλακτικός στο να κάνω συγκρίσεις. Οι χώρες είναι διαφορετικές και πρέπει να επιλέγουν τους δικούς τους κανόνες. Δεν πιστεύω ότι εμείς έχουμε τη μαγική φόρμουλα για την επίλυση της κρίσης, αλλά αν αξίζει οι υπόλοιποι λαοί να μελετήσουν την εμπειρία της Ισλανδίας, θα ήταν καλό. Εγώ μίλησα ήδη για την εμπειρία μας αυτή στη Ρώμη, στο Στρασβούργο, στις Βρυξέλλες και σε άλλες πόλεις και εξήγησα τις μεθόδους που ακολουθήσαμε. Οι άλλοι πρέπει να κρίνουν τώρα αν έχουν να βγάλουν κάποια θετικά συμπεράσματα. Είχαμε μια ισσοροπημένη, μικτή προσέγγιση, στηριγμένη στην αύξηση των εσόδων και τη μείωση των δαπανών. Δεν εφαρμόσαμε μόνο πολιτική λιτότητας, ή αύξησης των φόρων. Πήραμε μια σειρά μέτρων για να στηρίξουμε την κοινωνία.

Ερώτηση: Πιστεύετε ότι η λιτότητα είναι λύση, ή όχι;

Απάντηση: Πιστεύω ότι η λιτότητα από μόνη της δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα της χώρας. Πρέπει να υπάρχει μια μικτή προσέγγιση. Πρέπει να παίρνουμε μέτρα για τη στήριξη της κοινωνίας και όχι περιορισμού των χαμηλών εισοδημάτων, σε μια κατάσταση σαν κι αυτή. Η κοινωνική συνοχή είναι πολύ σημαντική σε μια τέτοια κατάσταση.

Ερώτηση: Εν μέσω της κρίσης ζητούσατε να ενταχθεί η χώρα σας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωζώνη το συντομότερο δυνατό, αλλά τώρα δεν το ζητάτε. Μετανιώσατε;

Απάντηση: Αποφασίσαμε να διαπραγματευθούμε με την ΕΕ και υπάρχει μια συζήτηση σήμερα στην Ισλανδία, καθώς η χώρα μας είναι μια ευρωπαϊκή χώρα και εμπορικά συνδέεται με την Ευρώπη. Το 70% των εξαγωγών και εισαγωγών μας συνδέονται με την Ευρώπη. Σήμερα, όμως, υπάρχει μια ισχυρή αντίθεση στην Ισλανδία για την ένταξη στην ΕΕ και η αντίθεση αυτή αυξάνει. Συνεπώς, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η Ισλανδία θα ενταχθεί στην ΕΕ.

newsbomb.gr