ταινία, αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Οι δύο Ευρωπαίοι ηγέτες θα επιχειρήσουν να γεφυρώσουν τις διαφορές τους σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της ευρωκρίσης και τη δέουσα οικονομική πολιτική και να διαχειριστούν την επιδείνωση της ελληνικής πτυχής της κρίσης. Το κακό όμως με την τελευταία - και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων - είναι ότι η πλήρης έκθεση των αξιωματούχων της τρόικας για τις ελληνικές επιδόσεις θα παραδοθεί στις κυβερνήσεις της ευρωζώνης στα τέλη Σεπτεμβρίου ή στις αρχές Οκτωβρίου. Επομένως, μέχρι τότε, όλη η συζήτηση θα παραμείνει... θεωρητική. Και στο μεταξύ πολλά πράγματα μπορούν να πάνε στραβά.
Ας δούμε τα δύο κυρίαρχα σενάρια, τουλάχιστον έτσι όπως διατυπώνονται στα κυβερνητικά επιτελεία.
Σενάριο 1: Απόρριψη - χρεοκοπία
Στην περίπτωση - λένε στην κυβέρνηση - που η Γερμανία απορρίψει την πρόταση της Ελλάδας για τη διετή επιμήκυνση του μνημονίου (κάτι που μπορεί να συμβεί είτε το τριήμερο είτε και αργότερα), με πρόσχημα (ή χωρίς αυτό) την αρνητική για τις επιδόσεις μας έκθεση προόδου της τρόικας, η Αθήνα θα πρέπει να προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα. Και ο Σαμαράς γι’ αυτό που ο ΣΥΡΙΖΑ του λέει εδώ και καιρό: ότι θα γίνει ο... πρωθυπουργός της δραχμής.
Μετά τις εκλογές, η ρευστότητα ενισχύθηκε και τα ταμιακά διαθέσιμα αρκούν για μερικούς ακόμη μήνες, αλλά, στην περίπτωση που τον Οκτώβριο δεν εκταμιευθεί η δόση των 31,5 δισ. ευρώ (σημειώστε ότι τα 25 δισ. από αυτά αφορούν τη δεύτερη δόση για την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών), τότε στην πλατεία Συντάγματος υποστηρίζουνπως η εικόνα της αγωνιώδους ηρεμίας που επικρατεί στην Ελλάδα θα εξελιχθεί σε πανικό.
Γιατί; Όπως υπολογίζουν, οι κερδοσκόποι των αγορών θα... σαλπίσουν τη χρεοκοπία για τον απλούστατο λόγο ότι εξυπηρετεί την τσέπη και τα «πονταρίσματά» τους. Κύριο στήριγμά τους, οι σκληροπυρηνικοί Γερμανοί, που δεν παύουν να υπογραμμίζουν ότι η προετοιμασία για μια χρεοκοπία της Ελλάδας σε μεγάλο βαθμό έχει προχωρήσει και ότι πλέον δεν είναι «ταμπού».
Οι συντηρητικοί Γερμανοί που στηρίζουν τη Μέρκελ θεωρούν ότι, αν η Ελλάδα χρεοκοπήσει, θα μπει ένα τέλος στην πολύχρονη αβεβαιότητα. Και κυρίως ο κίνδυνος μετάδοσης της κρίσης μπορεί να αποτραπεί από τους μηχανισμούς του ESM και της ΕΚΤ. Δηλαδή ότι το σχέδιο της ΕΚΤ και του ESM να στηρίξουν Ισπανία και Ιταλία μέσω ομολόγων επιτρέπει πλέον τη λύση της (αναπόφευκτης, κατ’ αυτούς) ελληνικής χρεοκοπίας.
Η Μέρκελ, πάντως, από την πλευρά της, είναι σαφής στο ότι δεν θέλει να επισπεύσει ενδεχόμενη ελληνική έξοδο από την ευρωζώνη - επειδή θεωρεί ότι οι συνέπειες θα είναι πολύ δαπανηρές και απρόβλεπτες. Οι πιο συντηρητικές προβλέψεις για το κόστος της χρεοκοπίας της Ελλάδας μιλούν για υπέρβαση των 1,3 τρισ. ευρώ, κάτι που θα επιφέρει τεράστιο σοκ για όλη την Ευρώπη. Τα 1,3 τρισ. ευρώ, αντί να πάνε στην ανάπτυξη, θα στραφούν σε διασώσεις και η Ευρώπη θα εισέλθει σε βαθιά ύφεση, από την οποία δεν θα ξεφύγει ούτε η Γερμανία. Από την άλλη πλευρά, η Μέρκελ δεν έχει διαψεύσει δημοσίως όσους ζητούν ελληνική έξοδο. Και το χειρότερο: πιστεύει ότι . είναι σχεδόν αδύνατον να πείσει τους οπαδούς της να εγκρίνουν μία ακόμη ελληνική διάσωση. Γι’ αυτό πολλοί φοβούνται
το γερμανικό «nein» στον Σαμαρά είτε τώρα είτε αργότερα, ιδιαίτερα μετά την ολοκλήρωση της έκθεσης της τρόικας.
Τι θα συμβεί σε περίπτωση χρεοκοπίας; Οι κυβερνητικοί περιγράφουν το... απόλυτο χάος. Ακόμη και αν η ευρωζώνη αποφασίσει να μας «χαρίσει» τα 50 ή 60 δισ. που θα ζητήσει ο Σαμαράς ως μπόνους αποχώρησης, η Ελλάδα δεν είναι έτοιμη και θα υποστεί ένα απερίγραπτο οικονομικό και κοινωνικό σοκ. Το νέο νόμισμα με το οποίο πολλοί (από άγνοια ή κερδοσκοπική διάθεση) «ερωτοτροπούν», θα αργήσει να έρθει. Και στους μήνες που θα μεσολαβήσουν το τραπεζικό σύστημα θα καταρρεύσει.
Στο σημείο αυτό, βεβαίως, οι κυβερνητικοί, άθελά τους, επιβεβαιώνουν το «Π», το οποίο συστηματικά προειδοποιεί, εδώ και μήνες, για την απουσία – αλλά και για την αναγκαιότητα κατάρτισης – εναλλακτικών σχεδίων διαχείρισης του «απευκταίου». Ζούμε ήδη την τρίτη μνημονιακή κυβέρνηση, χωρίς καμιά από τις τρεις να έχει επεξεργαστεί τέτοια σενάρια, με αποτέλεσμα η χώρα να βρίσκεται κυριολεκτικά γυμνή έναντι ενός κακού ενδεχομένου.
Φαίνεται πως, όπως και οι προκάτοχοί της, η συγκυβέρνηση Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ πιστεύει πως η προσήλωση στα καταστροφικά μνημόνια αποτελεί εγγύηση επιβίωσης τόσο της χώρας όσο και της κυβερνητικής τριανδρίας. Μόνο που κινδυνεύει, ακόμη και με βάση τα δικά της σενάρια, να διαψευστεί οικτρά.
Το κακό είναι ότι η αντίδραση του χρηματιστηρίου στις αρχές της εβδομάδας, με την πτώση, την έλλειψη ενδιαφέροντος και (κυρίως) τα σορταρίσματα και τα κερδοσκοπικά παιχνίδια από τους εκπροσώπους των γνωστών ξένων κέντρων δείχνουν πως το σενάριο αυτό δεν πρέπει να αποκλείεται.
Σενάριο 2: «Διακριτική» απομάκρυνση
Ούτως ή άλλως τα σενάρια που εμφανίζονται στα διεθνή ΜΜΕ, αλλά και οι δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων για την Ελλάδα τις τελευταίες μέρες, χαρακτηρίζονται από αντιφάσεις. Άλλα μιλούν για αποδοχή του αιτήματος για επιμήκυνση («Financial Times»), άλλα για επιμονή της Γερμανίας σε νέο κούρεμα χρέους κατά τα πρότυπα της ελεγχόμενης χρεοκοπίας της Αργεντινής (Reuters), ενώ άλλα μεταφέρουν παροτρύνσεις προς τη γερμανική καγκελαρία για μια πλήρη ελληνική χρεοκοπία («Der Spiegel»), όπως ακριβώς περιγράφηκε πιο πριν.
Όλα όμως θα κατατείνουν σε κάποια μορφή αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, με αυξημένες πιθανότητες για ελεγχόμενη ή άτακτη, μερική ή πλήρη χρεοκοπία. Στην περίπτωση αυτή, η ελληνική πρόταση για επιμήκυνση (που προέρχεται από τη γνωστή διαρροή στους «F.T.») θα είναι μια... τζάμπα απαλλαγή της ευρωζώνης από μέρος της ελληνικής ευθύνης της. Και παράλληλα θα σηματοδοτήσει την ενίσχυση του ρόλου του ΔΝΤ.
Θα πρόκειται δηλαδή για άλλο ένα βήμα προς την εκπλήρωση, έστω μερικώς, της στρατηγικής επιδίωξης των δύο - κατ’ ουσίαν - μερών της τρόικας, την οποία έχουμε επισημάνει εδώ και πάρα πολλούς μήνες:
Η κυβέρνηση, διεκδικώντας την επιμήκυνση και απαλλάσσοντας τους Ευρωπαίους από υποχρεώσεις περαιτέρω δανειοδότησης, επιχειρεί... να «βγει», τρόπον τινά, από το ευρωπαϊκό πολιτικό «κάδρο», αφού η παράταση θα της εξασφαλίσει μεν τον πολιτικό χρόνο που τόσο έντονα αναζητά, αλλά η ευρωζώνη, απαλλαγμένη από τον «πονοκέφαλο» να καλύψει τα νέα δανειακά «κενά», επί της ουσίας θα βάλει την Ελλάδα στο πολιτικό της... ψυγείο.
Τι αναμένεται να προκύψει, εφόσον, βεβαίως, η ελληνική πρόταση για επιμήκυνση γίνει αποδεκτή, αλλά οι Ευρωπαίοι δεν υιοθετήσουν καμιά άλλη διευκόλυνση προς την ελληνική κυβέρνηση:
◆ Η Ελλάδα θα είναι υποχρεωμένη να βγάλει μόνη της άκρη σε όλες τις δανειακές περιπλοκές που θα της προκύψουν – να σημειωθεί ότι το προηγούμενο διάστημα έχουν δημοσιευθεί πολλές εκτιμήσεις που λένε ότι το «χρηματοδοτικό κενό» της χώρας σε περίπτωση επιμήκυνσης δεν θα είναι 20 δισ. ευρώ, αλλά ακόμη και 40 ή 50 – χωρίς η ευρωζώνη να αισθάνεται την ελληνική πίεση.
◆ Ο Σαμαράς θα επιβεβαιώσει και εμπράκτως την περίφημη φράση του περί ελληνικής «ιδιοκτησίας» του προγράμματος προσαρμογής, με την οποία, μεταξύ άλλων, αναλαμβάνει και την ευθύνη για την υλοποίησή του, αλλά, πολύ περισσότερο, την ευθύνη για την αποτυχία του. Κοινώς η κυβέρνηση αναλαμβάνει μεγαλύτερα πολιτικά βάρη από αυτά που της αναλογούν, με την ευρωζώνη να απαλλάσσεται σε έναν βαθμό από τη σοβαρότατη ευθύνη για το οικονομικό κατάντημα της Ελλάδας.
◆ Η ευρωζώνη θα κερδίσει πολύτιμο χρόνο ώστε να ασχοληθεί επισταμένα με την Ιταλία και την Ισπανία, χωρίς οι ευρωπαϊκές ηγεσίες να αντιμετωπίζουν την πίεση των κοινοβουλίων τους για το ελληνικό ζήτημα. Η ευρωηγεσία δηλαδή όχι μόνο θα απαλλαγεί για κρίσιμο χρονικό διάστημα από το ελληνικό «αγκάθι», αλλά θα έχει μετατοπίσει χωρίς μεγάλο πολιτικό ρίσκο την ευθύνη της αποτυχίας των ελληνικών μνημονίων στην... Ελλάδα!
◆ Η τρόικα όμως (άρα και η Ευρώπη) θα είναι πάντα παρούσα, χωρίς να έχει χάσει καμιά από τις αξιώσεις της, και θα συνεχίσει να επιβάλλει όλες τις καταστροφικές συνταγές που και σήμερα εφαρμόζει.
◆ Το ΔΝΤ, ενώ από τη μια θα παραμένει ο κατ’ εξοχήν προτιμώμενος δανειστής, επιπλέον θα δει τον πολιτικό και «καθοδηγητικό» (και, πιθανώς, «χρηματοδοτικό») ρόλο του στην Ελλάδα να αυξάνεται.
Σε κάθε περίπτωση όμως αυτό που δεν πρόκειται να αναστραφεί θα είναι η οικονομική κατάρρευση και η κοινωνική καταστροφή, αφού, χωρίς μια θεαματική στροφή στην πολιτική και οικονομική συνταγή που εφαρμόζεται στην Ελλάδα, θα συνεχιστεί η ανεξέλεγκτη κοινωνική χρεοκοπία. Στο σημείο αυτό η κυβέρνηση δεν διαθέτει απαντήσεις...
topontiki.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου