Έρχεται ενεργειακό κανόνι

Όλες οι παθογένειες του ελληνι­κού ενεργειακού συστήματος βγήκαν στη φόρα, με αφορμή τη μνημονιακή πολιτική, αλλά στην ου­σία λόγω της στρεβλής και χωρίς όρους υγιούς ανταγωνισμού λειτουργίας της αγοράς.
Εδώ και μία 12ετία όλοι οι πολιτικοί παράγοντες που χειρίστηκαν τα θέμα­τα της ενέργειας προσπαθούσαν...
να μας πείσουν ότι οι δικές τους νομοθε­τικές παρεμβάσεις αντιμετώπιζαν τα «κενά» του νόμου και δημιουργούσαν το πλαίσιο, ώστε όλα να λειτουργήσουν όπως πρέπει…
Ωστόσο, όταν ήρθαν οι φορομπηχτι­κές πολιτικές, που επέβαλαν οι εγχώ­ριοι συνεταίροι της τρόικας, τότε απο­δείχθηκε πως ο βασιλιάς είναι γυμνός! Και μάλιστα οι στρεβλώσεις είναι τόσο βαθιές, που δημιουργούν συνθήκες ντόμινο, σε όλο το φάσμα των ενεργει­ακών προϊόντων!
Το σύνολο της αγοράς ηλεκτρισμού και οι… όμορες αγορές βρίσκονται ένα βήμα πριν ν’ ακουστεί το κανόνι της χρεοκοπίας! Και μάλιστα, όσο συνεχί­ζεται η κρίση κι όσο καθυστερούν οι αποτελεσματικές λύσεις στα προβλή­ματα, τόσο περισσότερο το ενεργει­ακό σύστημα πλησιάζει στο κραχ, το μπλακ-άουτ γίνεται κάτι περισσότερο από εφιάλτης και το πλούσιο παραγω­γικό δυναμικό της χώρας απαξιώνεται στον έσχατο βαθμό.

Της... Καλιφόρνιας
Το γαϊτανάκι της ενεργειακής κρίσης ξεκινά από τη φορομπηχτική πολιτική που εφαρμόζεται στη χώρα τα τελευ­ταία δύο χρόνια των μνημονίων και της πολιτικής της λιτότητας. Ωστόσο, αυτό το γαϊτανάκι έχει συμπαρασύρει όλες τις ενεργειακές αγορές, με αποτέλε­σμα να μη χρειάζεται να… περάσου­με στη δραχμή, αλλά μέσα στο ευρώ να αποτελέσουμε την πρώτη χώρα της ζώνης που θα έχει γίνει… Καλιφόρνια (που επίσης αποτέλεσε την πρώτη πο­λιτεία της μητρόπολης του καπιταλι­σμού, όπου η αγορά ενέργειας «έσκα­σε» και άφησε εκατομμύρια πολίτες χωρίς ρεύμα για μέρες!).
Όλα ξεκίνησαν πριν από δύο χρόνια, όταν, με πρόσχημα την αντιμετώπιση των ελλειμμάτων, η κυβέρνηση Παπαν­δρέου αποφάσισε να επιβάλει Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης σε όλα τα ενερ­γειακά προϊόντα, κίνηση που εκτίνα­ξε στα ύψη τα τιμολόγια. Παράλληλα, επέβαλε και την είσπραξη του χαρατσιού για τα ακίνητα μέσω των τιμολογίων της ΔΕΗ.
Μαζί με την αδυναμία των νοικοκυ­ριών και των μικροεπιχειρηματιών να εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις τους, λό­γω κρίσης (κυρίως λόγω του χαρατσιού), άρχισαν να δημιουργούνται τερά­στια χρέη προς την επιχείρηση ηλεκτρι­σμού, η οποία βρέθηκε σε οικονομική ασφυξία, με δεδομένο ότι δεν μπορεί να προσφύγει ούτε σε δανεισμό, τη στιγμή που οι τράπεζες έχουν κλείσει όλες τις στρόφιγγες χρηματοδότησης.
Οι αλυσιδωτές αντιδράσεις, λοιπόν, έχουν ήδη ξεκινήσει: Τόσο η ΔΕΗ όσο και οι ιδιώτες που δραστηριοποιούνται στη λιανική αρχίζουν να συσσωρεύουν χρέη προς τους διαχειριστές του συ­στήματος (ΛΑΓΗΕ στη λιανική, ΑΔΜΗΕ στη μεταφορά), οι οποίοι δεν μπορούν να εξοφλήσουν τις υποχρεώσεις τους προς τους παραγωγούς (και πάλι η ΔΕΗ, αλλά και οι ιδιώτες με τις μεγάλες μο­νάδες).
Παράλληλα, αρχίζουν να συσσωρεύ­ονται και τα χρέη προς τη ΔΕΠΑ, καθώς ένα μεγάλο μέρος της ηλεκτροπαρα­γωγής βασίζεται στο φυσικό αέριο. Αυ­τό οδηγεί και την επιχείρηση αερίου σε οικονομική ασφυξία. Με τη σειρά της δηλώνει αδυναμία κάλυψης των υποχρεώσεών της, με αποτέλεσμα να απει­λείται η ομαλή τροφοδοσία της χώρας με φυσικό αέριο, όπως περιέγραψε στην επιστολή που απέστειλε ο πρόεδρος της ΔΕΠΑ Χάρης Σαχίνης προς τον πρωθυπουργό και τους συναρμόδιους υπουργούς (Οικονομικών και ΠΕΚΑ).
Εάν τα πράγματα οδηγηθούν στο χει­ρότερο σημείο (εάν δηλαδή διακοπεί η τροφοδοσία της χώρας με φυσικό αέ­ριο), τότε θα «χαθεί» σχεδόν το ένα τέ­ταρτο της παραγωγής και μάλιστα θα τεθούν εκτός λειτουργίας οι πιο σύγ­χρονες και πιο παραγωγικές μονάδες, ενώ εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα βρεθούν σε πλή­ρες αδιέξοδο!

Αδιέξοδο
Επιπλέον, με την οικονομική της κα­τάσταση να βρίσκεται στο κόκκινο, η ΔΕΗ δεν θα έχει τη δυνατότητα προμή­θειας επιπλέον παραδοσιακών καυσί­μων (ντίζελ, μαζούτ κ.λπ.) ώστε να κα­λύψει το κενό που θα δημιουργηθεί. Επιπλέον οι διαχειριστές του συστή­ματος βρίσκονται σε πλήρες οικονομι­κό αδιέξοδο, δηλώνοντας αδυναμία να πληρώσουν ακόμη κι όσους διαθέτουν μικρές μονάδες ΑΠΕ, δημιουργώντας νέα μεγάλα οικονομικά «φέσια» σε όλο το φάσμα της αγοράς.
Η λύση που προκρίθηκε από την υπηρεσιακή κυβέρνηση, στα χέρια της οποίας υπάρχει ο κίνδυνος να «σκάσει» η ενεργειακή βόμβα, είναι η άμεση χο­ρήγηση δανείου προς τους λειτουργούς ύψους 300 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Στην ου­σία η λύση αυτή δίνει μία μικρή ανάσα στο σύστημα, αλλά δεν λύνει οριστικά το πρόβλημα.

Απαξίωση και ξεπούλημα
Δηλαδή, κάνουν ακριβώς αυτό που έκαναν σε όλη τη χώρα: Με δάνεια (στην περίπτωση του μνημονίου από την τρόικα) προσπαθούν να μας «γι­ατρέψουν» τα αποτελέσματα της ισοπεδωτικής και φορομπηχτικής πολιτικής, που δημιουργεί περισσό­τερα χρέη και μεγαλύτερες «τρύ­πες» στα ταμεία. Μέσα σε αυτό το κλίμα, απαξιώνονται πλήρως οι ενεργειακές επι­χειρήσεις, που βρίσκονται στα… μανταλάκια για να ιδιωτικοποιηθούν, όπως η ΔΕΠΑ και η ΔΕΗ, με αποτέ­λεσμα τα «κοράκια» που μαζεύονται πάνω τους, για να τις αποκτήσουν, να τρίβουν τα χέρια τους, καθώς η αγοραία τιμή τους πέφτει!
Είναι χαρακτηριστικό ότι η κεφα­λαιοποίηση της επιχείρησης ηλεκτρισμού στο χρηματιστήριο υποχώρησε κάτω από τα 275 εκατ. ευρώ, κάτι που σημαίνει πως το 51% που κατέ­χει το Δημόσιο αποτιμάται περίπου 140 εκατ. ευρώ! Δηλαδή ψίχουλα!
Και κάτι τελευταίο: Οι οπαδοί του μνημονίου και των δήθεν απελευ­θερωμένων αγορών στις αναφορές τους αναφέρουν σχεδόν με… περη­φάνια ότι ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ στην Αθήνα Μπομπ Τράα είναι πλή­ρως ενημερωμένος για το επαπειλούμενο ενεργειακό μπλακ-άουτ και λένε ότι δεν διαφωνεί με τη χρηματοδότηση του συστήματος μέσω του Παρακαταθηκών. Αυτό τι σημαί­νει; Εάν διαφωνούσε, θα άφηναν το σύστημα να καταρρεύσει από οικο­νομική ασφυξία; Μα δεν υπάρχει ούτε ίχνος ντροπής;