“Ο νέος Μεσαίωνας μπορεί να έρθει πάνω στα λαμπερά φτερά της επιστήμης”. Ουίνστον Τσόρτσιλ
Γράφει ο Γιώργος Στάμκος
ΤΟ «ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ» ΤΟΥ 21ΟΥ ΑΙΩΝΑ;
ΤΟ «ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ» ΤΟΥ 21ΟΥ ΑΙΩΝΑ;
Κάποτε
ο μεγαλύτερος «μπαμπούλας» της ανθρωπότητας ήταν η πυρηνική απειλή.
Σήμερα είναι η τρομοκρατία σε όλες τις μορφές της. Σύντομα όμως η
ηλεκτρομαγνητική ρύπανση θα αναρριχηθεί στην κορυφή του «πάνθεον» των
σημαντικότερων απειλών...
για την παγκόσμια υγεία.
Η τεχνολογική έκρηξη, μαζί με νέες δυνατότητες, φέρνει και νέους κινδύνους. Η ηλεκτρορύπανση αποτελεί και τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Η χρήση των κινητών τηλεφώνων από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους έχει χαρακτηριστεί από τους ειδικούς του βιοηλεκτρομαγνητισμού ως το «μεγαλύτερο πείραμα στην ιστορία της ανθρωπότητας». Δεν ξέρουμε τι ακριβώς θα συμβεί στην υγεία μας. Ούτε καν υποψιαζόμαστε τις επιπτώσεις που έχει και θα έχει η συνεχής εκπομπή μικροκυματικής ακτινοβολίας τόσο κοντά στον εγκέφαλό μας. Το σίγουρο είναι πως σύντομα θα δούμε να ξεπηδούν νέες, άγνωστες νευροψυχικές ασθένειες, ψυχολογικές διαταραχές και εκφυλιστικές νόσοι, ενώ ο καρκίνος του εγκεφάλου θα γίνει μια συνηθισμένη αιτία θανάτου ακόμη και στις νεαρές ηλικίες. Βρισκόμαστε μήπως λίγο πριν το ξέσπασμα της μεγαλύτερης νευροψυχολογικής και όχι μόνον επιδημίας του 21ου αιώνα; Αν είναι έτσι, δεν είναι καλύτερα να μάθουμε για τη νέα απειλή, ώστε να προφυλαχθούμε όσο γίνεται καλύτερα από αυτή;
για την παγκόσμια υγεία.
Η τεχνολογική έκρηξη, μαζί με νέες δυνατότητες, φέρνει και νέους κινδύνους. Η ηλεκτρορύπανση αποτελεί και τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Η χρήση των κινητών τηλεφώνων από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους έχει χαρακτηριστεί από τους ειδικούς του βιοηλεκτρομαγνητισμού ως το «μεγαλύτερο πείραμα στην ιστορία της ανθρωπότητας». Δεν ξέρουμε τι ακριβώς θα συμβεί στην υγεία μας. Ούτε καν υποψιαζόμαστε τις επιπτώσεις που έχει και θα έχει η συνεχής εκπομπή μικροκυματικής ακτινοβολίας τόσο κοντά στον εγκέφαλό μας. Το σίγουρο είναι πως σύντομα θα δούμε να ξεπηδούν νέες, άγνωστες νευροψυχικές ασθένειες, ψυχολογικές διαταραχές και εκφυλιστικές νόσοι, ενώ ο καρκίνος του εγκεφάλου θα γίνει μια συνηθισμένη αιτία θανάτου ακόμη και στις νεαρές ηλικίες. Βρισκόμαστε μήπως λίγο πριν το ξέσπασμα της μεγαλύτερης νευροψυχολογικής και όχι μόνον επιδημίας του 21ου αιώνα; Αν είναι έτσι, δεν είναι καλύτερα να μάθουμε για τη νέα απειλή, ώστε να προφυλαχθούμε όσο γίνεται καλύτερα από αυτή;
ΚΟΛΥΜΠΑΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΘΑΛΑΣΣΑ
Ζούμε
σ’ ένα σύμπαν που πάλλεται από ενέργεια. Τα πάντα δονούνται, εκπέμπουν
και απορροφούν ενέργεια, που διαχέεται στο σύμπαν με τη μορφή κυμάτων.
Εμείς, οι άνθρωποι είμαστε υλοενεργειακά όντα, που αποτελούμαστε από
δονούμενες αισθήσεις και πλέουμε μέσα σε μια απέραντη θάλασσα παλλόμενων
κυμάτων τα οποία και συντονίζονται τόσο στις νευρικές συνάψεις του
εγκεφάλου μας, όσο και στη συχνότητα του πιο μακρινού άστρου. Τα κύματα
αυτά είναι κύματα ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Τα ηλεκτρομαγνητικά
κύματα βρίσκονται παντού στη Φύση. Τόσο το φως, όσο και η κοσμική
ακτινοβολία συγκαταλέγονται σ’ αυτά.
Η
ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία είναι ένα είδος ενέργειας, είναι μια
διαταραχή που μεταβάλλεται στο χώρο και στο χρόνο, που μεταδίδεται με τη
μορφή κυμάτων και χαρακτηρίζεται από την ύπαρξη ενός μαγνητικού και
ενός ηλεκτρικού πεδίου. Η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία μεταφέρει
ενέργεια με την ταχύτητα του φωτός (300.000 Km/sec) και δημιουργείται με
την επιτάχυνση που αναπτύσσεται από την κίνηση των ηλεκτρικών φορτίων.
Πρώτος ο Μάξγουελ διαπίστωσε με τις περίφημες εξισώσεις του πως ο
ηλεκτρομαγνητισμός μπορούσε να ταξιδέψει σε ολόκληρο το σύμπαν και
μάλιστα με την ταχύτητα του φωτός.
Τα
ηλεκτρομαγνητικά πεδία δημιουργούνται από ροή ηλεκτρικού ρεύματος μέσα
σ΄ ένα ηλεκτρικό αγωγό, όπως είναι οι γραμμές μεταφοράς και διανομής
ηλεκτρικής ενέργειας, οι ηλεκτρικές μηχανές και οι ηλεκτρικές συσκευές.
Ηλεκτρομαγνητικά πεδία δημιουργούνται, επίσης, από το φυσικό μαγνητισμό
της Γης και από άλλα φυσικά φαινόμενα και επομένως υπάρχουν παντού.
Τα
ηλεκτρικά φορτία που ταλαντώνονται, παράγουν λοιπόν τα
ηλεκτρομαγνητικά κύματα, τα οποία μεταδίδονται κατά επίπεδα μέτωπα και
αρμονικά. Τα πεδία αυτά δεν είναι ορατά και συνήθως ούτε αισθητά. Το
μέγεθος τους εξαρτάται από το ύψος της τάσης ή της έντασης του
ηλεκτρικού ρεύματος που ρέει μέσα από τον αγωγό και μειώνονται
ουσιαστικά και με πολύ γρήγορο ρυθμό με την αύξηση της απόστασης από
την πηγή που τα δημιουργεί. Η συχνότητα των κυμάτων αυτών μετριέται σε
Χερτζ (Hz), δηλαδή σε κύκλους ή ταλαντώσεις ανά δευτερόλεπτο. Για
παράδειγμα, όταν λέμε ότι το ρεύμα της ΔΕΗ έχει συχνότητα 50 Hz αυτό
σημαίνει το ηλεκτρικό της πεδίο αλλάζει πολικότητα 50 φορές το
δευτερόλεπτο. Πράγματι, γύρω από κάθε ηλεκτροφόρο στοιχείο που
διαρρέεται από εναλλασσόμενο ρεύμα (ηλεκτρικά δίκτυα, οικιακές ή άλλες
ηλεκτρικές συσκευές και μηχανές, εσωτερικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις)
αναπτύσσεται ένα ηλεκτρικό και ένα μαγνητικό πεδίο που μεταβάλλονται
χρονικά με τη συχνότητα του ρεύματος (50 Hz στην Ελλάδα). Τα πεδία αυτά
εξασθενούν, μέχρι μηδενισμού, όσο αυξάνεται η απόσταση από την πηγή
που τα δημιουργεί.
Είναι
γεγονός ότι ζούμε περιστοιχιζόμενοι από ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία,
είτε φυσικά (το μαγνητικό πεδίο της Γης κυμαίνεται μεταξύ 30 και 60 μΤ
περίπου, ανάλογα με το γεωγραφικό πλάτος), είτε τεχνητά, δηλαδή πεδία
που προέρχονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Η ένταση του
μαγνητικού πεδίου (μαγνητική επαγωγή) μετριέται σε Τ (Τέσλα), συνήθως
με το υποπολλαπλάσιο μΤ (μικροτέσλα = 1 εκατομμυριοστό του Τ). Επίσης
χρησιμοποιείται και η μονάδα G (γκάους), συνήθως με το υποπολλαπλάσιο mG
(μιλιγκάους = 1 χιλιοστό του G). Οι δύο μονάδες συνδέονται με τη σχέση
1 Τ = 10.000 G (1 μΤ = 10 mG). Σε αντίθεση με το ηλεκτρικό πεδίο, το
μαγνητικό πεδίο διαπερνά και τα οικοδομικά υλικά και το ανθρώπινο σώμα,
ενώ η θωράκιση έναντι μαγνητικού πεδίου είναι κατά κανόνα δύσκολη και
απαιτεί τη χρήση ειδικών υλικών σε κατάλληλη διάταξη.
Το
ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, δηλαδή οι περιοχές των συχνοτήτων
(διακυμάνσεις των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων) είναι αχανείς. Ξεκινούν από
το μηδέν και φθάνουν στο άπειρο. Για ευκολία διαιρούνται σε ζώνες
συχνοτήτων με βάση τα Hz (κύκλους ανά δευτερόλεπτο), KHz (χιλιάδες
κύκλους ανά δευτερόλεπτο), MHz (εκατομμύρια κύκλους ανά δευτερόλεπτο)
και GHz (δισεκατομμύρια κύκλους ανά δευτερόλεπτο). Το ορατό φως και οι
υπέρυθρες ακτίνες βρίσκονται μεταξύ 10-300 εκατομμυρίων GHz. Η περιοχή
άνω των 300 GHz, που περιλαμβάνει το ηλιακό φάσμα, και τις ραδιενεργές
ακτίνες χ και γ έχει μελετηθεί ικανοποιητικά σχετικά με τις επιδράσεις
πάνω στους βιολογικούς οργανισμούς. Σχεδόν όλοι γνωρίζουν για τους
κινδύνους από την άσκοπη και μακροχρόνια έκθεση στην ηλιακή
ακτινοβολία, στις ακτινογραφίες και στη ραδιενέργεια. Δεν συμβαίνει
όμως το ίδιο για τα τεχνητά ηλεκτρομαγνητικά κύματα μέχρι των 300 GHz,
που έκαναν την εμφάνισή τους μόλις τις τελευταίες δεκαετίες εξαιτίας
της ραγδαίας εξέλιξης του ανθρώπινου τεχνολογικού πολιτισμού.
ΒΟΗΘΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΡΥΠΑΝΣΗ!
Δεν
έχει περάσει ούτε ένας αιώνας από τότε που εκπέμφθηκε το πρώτο
ηλεκτρομαγνητικό σήμα και η Γη έχει ήδη κατακλυστεί από μια ανεξέλεγκτη
πλημμυρίδα ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, τις βλαβερές επιπτώσεις της
οποίας μόλις αρχίζουμε να υποψιαζόμαστε. Η ηλεκτρομαγνητική ρύπανση
είναι ένα περίπλοκο και δύσκολο πρόβλημα, επειδή είναι αόρατο. Αν και οι
περισσότεροι άνθρωποι, τουλάχιστον στις ανεπτυγμένες χώρες,
επωφελούνται από τις πηγές της ηλεκτρομαγνητικής μόλυνσης (τις
ηλεκτρικές συσκευές που χρησιμοποιούν), εντούτοις αρχίζουν τελευταία να
συνειδητοποιούν ότι το τίμημα που καλούνται να πληρώσουν είναι
ιδιαίτερα υψηλό.
Τα
πειράματα για τις επιδράσεις της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας,
ιδιαίτερα της μικροκυματικής, στον άνθρωπο, χρονολογούνται στις αρχές
της δεκαετίας του 1950. Αν και οι έρευνες για τη στρατιωτική εφαρμογή
του ηλεκτρομαγνητισμού δε σταμάτησαν ποτέ, κάποιες επιστημονικές
ανακαλύψεις έκαναν τον άνθρωπο να συνειδητοποιήσει, ότι έπλεε στην
κυριολεξία μέσα σε μια «θάλασσα ενέργειας» και ότι βομβαρδιζόταν
ασταμάτητα από την κοσμική ακτινοβολία. Παράλληλα, η επέκταση της χρήσης
των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών από τους ανθρώπους των
αναπτυγμένων χωρών, πέρα από τις ευκολίες που παρείχαν, έφεραν για
πρώτη φορά στο προσκήνιο μια νέα ύπουλη απειλή: την ηλεκτρομαγνητική
μόλυνση (Electromagnetic Pollution).
Αρχικά
ο ηλεκτρομαγνητισμός, σε μια εποχή γενικής άγνοιας, θεωρούνταν «αθώο»
φαινόμενο, αν και ο Τέσλα, σε μια σειρά από πειράματα, είχε αποδείξει
και προειδοποιήσει για την επίδραση -θετική ή αρνητική- του υψηλής
συχνότητας ρεύματος πάνω στον ανθρώπινο οργανισμό. Η ευρεία χρήση του
ηλεκτρισμού και των ηλεκτρονικών συσκευών απέδειξε ότι ο Τέσλα είχε
δίκιο. Ο τεχνητά παραγόμενος ηλεκτρομαγνητισμός κάθε άλλο παρά «αθώο»
φαινόμενο είναι! Με το πέρασμα των δεκαετιών ο άνθρωπος, καθώς
περικυκλωνόταν όλο και πιο ασφυκτικά από τα αόρατα πλέγματα των
ηλεκτρομαγνητικών πεδίων, άρχισε να συνειδητοποιεί τις αρνητικές
επιδράσεις τους, όχι μόνον στην υγεία του, αλλά και στη λειτουργία του
εγκεφάλου και, κατ’ επέκταση, της συνείδησής του.
Αποτέλεσμα
της σημερινής τεχνολογικής έκρηξης είναι ο άνθρωπος να χρησιμοποιεί
όλο και περισσότερο στην καθημερινή του ζωή ηλεκτρικές και
ηλεκτρονικές συσκευές, που εκπέμπουν ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.
Κυριολεκτικά λουζόμαστε μέσα στις τεχνητές ηλεκτρομαγνητικές
ακτινοβολίες. Έρευνες και μελέτες που έχουν γίνει κατά καιρούς,
απέδειξαν ότι η έκθεση σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία έχει επιπτώσεις στην
ανθρώπινη υγεία.
Οι
επιστήμονες είναι διχασμένοι για το αν υπάρχουν αρνητικές βιολογικές
επιπτώσεις από ηλεκτρομαγνητικά πεδία χαμηλής συχνότητας. Ορισμένοι
υποστηρίζουν ότι αποτελούν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και γι’ αυτό
πρέπει να παρθούν τα απαραίτητα μέτρα, ενώ άλλοι θεωρούν τον κίνδυνο
«αμελητέο», δεδομένου ότι η ένταση του ηλεκτρικού και μαγνητικού πεδίου
που δημιουργούν οι ηλεκτρικές συσκευές είναι τόσο χαμηλή, ώστε δύσκολα
επηρεάζει τη λειτουργία ζωτικών οργάνων του ανθρώπινου οργανισμού. Τι
βρίσκεται άραγε πιο κοντά στην αλήθεια;
Η
ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία είναι μια μορφή ενέργειας που, όπως έχει
διαπιστωθεί από εκτεταμένες έρευνες εδώ και δεκαετίες, έχει την
ιδιότητα ν’ απορροφάται από τον ανθρώπινο οργανισμό, αυξάνοντας τη
θερμοκρασία των κυττάρων του. Χρόνια έκθεση σε τέτοιου είδους
ακτινοβολία απορυθμίζει τη λειτουργία του οργανισμού προκαλώντας του
μόνιμες βιολογικές αλλοιώσεις. Υπάρχει μια πληθώρα ερευνών που
καταλογίζουν στις ηλεκτρομαγνητικές ακτινοβολίες σημαντικότατο μερίδιο
ευθύνης σε μια σειρά ασθενειών όπως καρκίνος, λευχαιμία, σκλήρυνση κατά
πλάκας, Αλζχάιμερ, νευρολογικές διαταραχές ακόμη και ψυχώσεις!
Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΕΦΙΑΛΤΗΣ
Η
ανακάλυψη του κινδύνου της ηλεκτρομαγνητικής μόλυνσης καθυστέρησε
αρκετές δεκαετίες. Όχι αδικαιολόγητα η ανακάλυψη αυτή συνέπεσε χρονικά
με την εμφάνιση της οικολογικής συνείδησης στις δυτικές κοινωνίες, καθώς
και με το ενδιαφέρον για τις λεγόμενες εναλλακτικές τεχνολογίες. Ο
νέος «αόρατος εφιάλτης» ήταν στενός συγγενής με το ραδιενεργό εφιάλτη,
που ύστερα από το ατύχημα στο Τσέρνομπιλ (1986) έγινε αστέρι πρώτης
κατηγορίας στο στερέωμα των μέσων ενημέρωσης. Ενώ όμως η ραδιενέργεια
ξύπνησε τις χειρότερες φοβίες του σύγχρονου ανθρώπου, η ηλεκτρομαγνητική
μόλυνση, υπό την επίδραση της οποίας βρισκόμαστε συνεχώς, ούτε καν
αναφέρεται ως σημαντικός κίνδυνος για την ανθρώπινη υγεία. Παρ’ όλα αυτά
η ηλεκτρομαγνητική μόλυνση είναι μια ύπουλη απειλή από την οποία
κινδυνεύουν σήμερα, κυρίως εν αγνοία τους, εκατομμύρια άνθρωποι σε
ολόκληρο τον πλανήτη!
Τα
ηλεκτρομαγνητικά κύματα μεταφέρουν ενέργεια και η ενέργεια αυτή, που
εξαρτάται από την ισχύ της εκπομπής, απορροφάται από τον ανθρώπινο
οργανισμό, αυξάνοντας τη θερμοκρασία του. Χρόνια έκθεση σε ακτινοβολίες
απορυθμίζει τον οργανισμό, προκαλώντας του μόνιμες βιολογικές
αλλοιώσεις.
Δεκάδες
επιστημονικές εργασίες έχουν αναφερθεί στη στενή σχέση των ELF
(Εξαιρετικά Χαμηλής Συχνότητας) πεδίων με ασθένειες, όπως η λευχαιμία,
το λύμφωμα και ο καρκίνος του εγκεφάλου. Δύο επιδημιολογικές μελέτες
εντόπισαν στατιστικά υψηλότερο αριθμό περιπτώσεων καρκίνου σε παιδιά του
Ντένβερ στο Κολοράντο, που ζούσαν ή έπαιζαν κοντά σε πυλώνες με ρεύμα
υψηλής τάσης. Μια άλλη μελέτη, που έγινε από επιδημιολόγο του
Πανεπιστημίου Τζων Χόπκινς και αφορούσε τους εργαζομένους σε τηλεφωνική
εταιρεία της πολιτείας της Νέας Υόρκης, απέδειξε ότι αυτοί οι άνθρωποι
που εκτίθονταν καθημερινά σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία, είχαν πολύ
μεγαλύτερες πιθανότητες ν’ αναπτύξουν λευχαιμία κι άλλες μορφές
καρκίνου.
Πειράματα
που έχουν γίνει σε ζώα, τα οποία βομβαρδίζονταν συστηματικά με αυτές
τις ακτινοβολίες, έδειξαν χαμηλή παραγωγή γάλακτος, καθώς και γενετικά
και νευρολογικά προβλήματα. Επίσης έχει παρατηρηθεί ότι τα αποδημητικά
πτηνά συχνά χάνουν τον προσανατολισμό τους εξαιτίας των
ηλεκτρομαγνητικών επιδράσεων. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι εκείνοι, που
υποστηρίζουν ότι τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα υψηλής συχνότητας έχουν
σημαντικό μερίδιο ευθύνης για τη σκλήρυνση κατά πλάκας, τον αυτισμό, τη
νόσο Αλζχάιμερ, για νευρολογικά προβλήματα, ακόμη και για ψυχώσεις!
Αν,
έστω και ορισμένα, από τα παραπάνω αληθεύουν, αυτό σημαίνει ότι
μολυνόμαστε διαρκώς και εκθετικά αυξανόμενα από μεγάλες και βλαβερές
δόσεις ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας, που κάθε μέρα αθροίζεται
επιβαρύνοντας την υγεία μας. Κι όλα αυτά κάτω από τη μεγάλη συγκάλυψη
των κυβερνήσεων της κάθε χώρας! Είναι αξιοπερίεργο γιατί σχεδόν καμία
κυβέρνηση στον κόσμο δεν μπήκε στον κόπο να ενημερώσει τους πολίτες της
για τις, έστω και ενδεχόμενες, βλαβερές επιδράσεις της
ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Βέβαια, κατά καιρούς έρχονται στην
επικαιρότητα έρευνες και στοιχεία για τους κινδύνους από τα ηλεκτρικά
σύρματα υψηλής τάσης, από τα κινητά τηλέφωνα, τους ραδιοπομπούς, τις
οθόνες της τηλεόρασης και των υπολογιστών και γενικά από τις
ηλεκτρικές συσκευές, αλλά συχνά «θάβονται» με ύποπτο τρόπο ή
ανασκευάζονται σε σημείο ώστε οι κίνδυνοι αυτοί να θεωρούνται
«αμελητέοι». Και είναι φυσικό να συμβαίνει κάτι τέτοιο, εφόσον πίσω από
το θέμα αυτό δεν κρύβονται μόνον οι κυβερνήσεις, αλλά ολόκληρο το
παγκόσμιο ηλεκτρό-βιομηχανικό κατεστημένο, που θα έπρεπε να ξοδέψει
υπέρογκα ποσά προκειμένου να εξασφαλίσει ένα ελάχιστο επίπεδο ασφάλειας
για τη δημόσια υγεία.
Μήπως
κάτι παρόμοιο θα συμβεί και στην περίπτωση της ηλεκτρομαγνητικής
ακτινοβολίας; Μέχρι τότε πάντως ένα απλό σεσουάρ θ’ αντιπροσωπεύει μια
πηγή ηλεκτρομαγνητικής μόλυνσης λίγα μόλις εκατοστά από το κεφάλι μας…
ΟΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ
Η
μη ιονίζουσα ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία δεν είναι καθόλου αθώα. Γι’
αυτό και δεν υπάρχουν όρια ασφάλειας γι’ αυτήν. Υπάρχουν μόνον όρια
επικινδυνότητας, δεδομένου ότι ακόμη και μια μικρή δόση ακτινοβολίας
μπορεί να θεωρηθεί επικίνδυνη. Οι επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν
σοβαρές ενδείξεις της επικινδυνότητας της μη ιονίζουσας
ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Αρχικά στο οικιακό περιβάλλον
κυριαρχούσαν οι συχνότητες των 50Hz του δικτύου της ΔΕΗ, ενώ τελευταία
προστέθηκαν και οι συχνότητες των φούρνων μικροκυμάτων (2450MHz) και των
ηλεκτρονικών υπολογιστών, που είναι της τάξεως των GHz. Σ’ αυτά θα
πρέπει να προστεθούν και οι συχνότητες στις οποίες εκπέμπουν οι
ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί (300KHz με 300MHz), οι σταθμοί κινητής
τηλεφωνίας (900MHz) και τα ραντάρ.
Οι
επιδράσεις της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας ορίζονται σε θερμικές
και μη θερμικές. Οι θερμικές (ισχύς άνω του 1mW/cm²) χαρακτηρίζονται
από την αύξηση της θερμοκρασίας των ιστών που ακτινοβολούνται και την
αδυναμία των θερμορυθμιστικών μηχανισμών τους για να την αντιμετωπίσουν.
Οι μη θερμικές επιδράσεις προκαλούνται από μικρότερες πυκνότητες
ισχύος. Και οι δύο επιδρούν βλαβερά στους βιολογικούς οργανισμούς.
Οι
βιολογικές επιπτώσεις της ηλεκτρομαγνητικής ρύπανσης στον ανθρώπινο
οργανισμό αφορούν: Στην αύξηση του Σχετικού Κινδύνου για την εμφάνιση
παιδικού καρκίνου (λευχαιμία). Στην αύξηση της συχνότητας των
διαταραχών του Κεντρικού Νευρικού συστήματος και της ανθρώπινης
συμπεριφοράς. Στην αύξηση της συχνότητας των καρδιοπαθειών, της
υπέρτασης και διαταραχών του ανοσοποιητικού συστήματος. Στην αύξηση του
κινδύνου αποβολών εγκύων γυναικών. Στην αύξηση της συχνότητας
διαταραχών της αναπαραγωγικής λειτουργίας (σπερματογένεση).
Πιο
αναλυτικά οι έρευνες έχουν αποδείξει πως υπάρχει σαφής σχέση ανάμεσα
στην έκθεση σε Η/Μ ακτινοβολίες και συγκεκριμένες βλάβες στην ανθρώπινη
υγεία:
- Επιδημιολογικές έρευνες υποδεικνύουν την ύπαρξη σχέσης ανάμεσα στους παιδικούς καρκίνους και στην έκθεση σε μαγνητικά πεδία της τάξης των 0,2 μ/Τ, όπως επίσης και τη σχέση ανάμεσα σε λευχαιμία και καρκίνο του εγκεφάλου σε επαγγελματικές ομάδες που εκτίθενται συστηματικά στην Η/Μ ακτινοβολία.
- Υπάρχουν ενδείξεις για μεγάλες γονιδιακές βλάβες από έκθεση σε Η/Μ ELF. Έχει καταδειχτεί πως τα Η/Μ πεδία επηρεάζουν τη διαδικασία αντιγραφής των γονιδίων, αλλάζοντας έτσι την πρωτεϊνική μορφή των κυττάρων. Αυτή η διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε καρκινογένεση.
- Τα Η/Μ πεδία ELF μπορούν να διαταράξουν τη βιοχημεία των κυττάρων, επηρεάζοντας τα ένζυμα που σχετίζονται με την ανάπτυξη και το μεταβολισμό των κυττάρων.
- Παρατεταμένη έκθεση σε Η/Μ πεδία μπορούν να οδηγήσουν σε ογκογένεση με την εξέλιξη των μεταλλαγμένων κυττάρων σε καρκινικά.
- Η έκθεση σε Η/Μ πεδία ELF οδηγούν σε ανωμαλίες λειτουργίας του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος, καταστέλλοντας τη φυσική αμυντική δράση των λεμφοκυττάρων Τ. Αυτό οδηγεί σε μη ικανοποιητική απόκριση του ανοσοποιητικού μας συστήματος σε λοιμώξεις και καρκίνους.
- Υπάρχει σαφής σχέση ανάμεσα στην έκθεση σε Η/Μ πεδία ενός εμβρύου και στον κίνδυνο αύξησης των αποβολών και της τερατογέννεσης.
- Τέλος, υπάρχουν έρευνες που επισημαίνουν την επίδραση των Η/Μ πεδίων στην ανάπτυξη του νευρικού συστήματος, επηρεάζοντας την ψυχολογική κατάσταση και τη συμπεριφορά των ανθρώπων που εκτίθενται σε αυτά. Επίσης έχει διαπιστωθεί επίδραση των ELF πεδίων στη λειτουργία του αδένα της επίφυσης και συγκεκριμένα στη σύνθεση και έκκριση της ορμόνης μελατονίνης, που παίζει ρόλο-κλειδί στην εύρυθμη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού, στην δέσμευση των ελεύθερων ριζών και στην προφύλαξη από τις λεγόμενες εκφυλιστικές ασθένειες.
ΖΩΝΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΚΑΙ ΟΡΙΑ «ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ»
Οι
περισσότεροι πλέον έγκριτοι διεθνείς και κρατικοί οργανισμοί συμφωνούν
πως το φάσμα της H/M/κής ακτινοβολίας που βρίσκεται στην περιοχή
συχνοτήτων από 1 – 1000 MHz και ειδικότερα εκείνη που κυμαίνεται από 30 –
300 MHz είναι πλέον επικίνδυνη για αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των
ανθρώπων που είναι εκτεθειμένοι.
Στη
βάση αυτών των αξιολογήσεων και διαπιστώσεων προχώρησαν στη θέσπιση
ορίων επικινδυνότητας που διαφοροποιούνται: α) Για εργαζόμενους που
εκτίθενται λόγω της επαγγελματικής τους δραστηριότητας στους παράγοντες
αυτούς (με βάση την 8ωρη ημερήσια έκθεση) και β) για τον γενικό
πληθυσμό.
Τα
όρια αυτά διαφοροποιούνται επίσης σε εκείνα που θεσπίστηκαν στα
πλαίσια των σοσιαλιστικών χωρών (Σοβιετική Ένωση) και είχαν καθιερωθεί
με κριτήριο «την πλήρη πρόληψη οποιασδήποτε διαταραχής στην υγεία» και
ήταν 10μW/cm2 για εργαζόμενους με επαγγελματική έκθεση, δηλαδή εκατό
φορές μικρότερα από τα αντίστοιχα όρια του λεγόμενου «δυτικού» κόσμου
1mW/cm2. Και για το γενικό πληθυσμό το όριο ήταν 1μW/cm2 (διακόσιες
φορές μικρότερο) έναντι 200μW/cm2 αντίστοιχα.
Η
εκθετική αύξηση των εφαρμογών της σύγχρονης τεχνολογίας με ανάλογη
αύξηση της έκθεσης του γενικού πληθυσμού σε Η/M ακτινοβολία, όπως επίσης
και οι αυξανόμενες ενδείξεις για αρνητικές επιπτώσεις στη Δημόσια
Υγεία πολυάριθμων ερευνών από επιστήμονες αδιαμφισβήτητου κύρους,
οδήγησαν στη συστηματική αξιολόγησή τους και την εξαγωγή των
απαραίτητων συμπερασμάτων και προτάσεων, που διατυπώθηκαν στη γνωστή
έκθεση της Επιτροπής του Αμερικανικού Συμβουλίου Προστασίας από τις
Ακτινοβολίες (ΝCRΡ-1995) σύμφωνα με την οποία: Όσον αφορά το γενικό
πληθυσμό θα πρέπει να θεσπιστούν σταδιακές δραστικές μειώσεις των
υφιστάμενων ορίων επικινδυνότητας για τις Η/M ακτινοβολίες.
- Από το 1995 αυτά δε θα πρέπει να ξεπερνούν το 1μΤ (μικρό Τέσλα) για το μαγνητικό πεδίο και τα 100V/m για το ηλεκτρικό πεδίο σε σπίτια, σχολεία και άλλους μη βιομηχανικούς ή γενικότερα εργασιακούς χώρους.
- Μετά το 2001 τα όρια αυτά δε θα πρέπει να ξεπερνούν τα 0,5μΤ και 10V/m.
- Μετά το 2005 τα όρια θα πρέπει να μειωθούν στα 0,2μΤ και 10V/m.
2. Όσον αφορά τους εργαζόμενους (8ωρη επαγγελματική έκθεση):
- Τα όρια σε χώρους γραφείων: Ίδια με αυτά του γενικού πληθυσμού.
-
Τα όρια σε βιομηχανικούς χώρους μέχρι το 2005 οι μέσες τιμές των
πεδίων, για μια οπωσδήποτε ώρα στη διάρκεια της οκτάωρης απασχόλησης, δε
θα πρέπει να ξεπερνούν τα 10μΤ και 1000V/m.
ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΜΟΛΥΝΣΗΣ
Τα
ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά πεδία (πάνω από 50-60 Hz) και η σχετιζόμενη μ’
αυτά ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία είναι επικίνδυνη για μας. Η
μακροχρόνια έκθεση σ’ αυτά μπορεί να επιδεινώσει υπαρκτά προβλήματα
υγείας ή ασθένειες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορούν να προκαλέσουν
στον άνθρωπο χρόνια κούραση, ευερεθιστότητα, επιθετικότητα,
υπερδραστηριότητα, διαταραχές ύπνου και συναισθηματική αστάθεια. Ένας
ολοένα και αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων αποκτούν υπερευαισθησία στα
ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά πεδία και πολλοί μπορούν ακόμη και να τα
αισθανθούν να τους διαπερνά, υποφέροντας από συμπτώματα, όπως σπασμούς,
προβλήματα μνήμης και κατάθλιψη. Χρόνια έκθεση σ’ αυτού του είδους τα
πεδία μπορεί να προκαλέσει χρόνιο στρες και διαταραχές ύπνου, που
εμποδίζουν την ανανέωση του ανθρώπινου οργανισμού.
Τα
ισχυρά ηλεκτρομαγνητικά πεδία υπάρχουν γύρω από τους πυλώνες της ΔΕΗ,
τους σταθμούς εκπομπής ραδιοκυμάτων, τα ραντάρ, τις ηλεκτρικές
θερμάστρες, τους θερμοσίφωνες, τους ηλεκτρικούς φούρνους και τους
φούρνους μικροκυμάτων, τα ψυγεία, τις ηλεκτρικές σκούπες και πιστολάκια,
τις τηλεοράσεις, τις οθόνες των υπολογιστών και τα κινητά τηλέφωνα. Τα
σπίτια μας είναι γεμάτα από πηγές ηλεκτρομαγνητικής μόλυνσης που μας
βομβαρδίζουν καθημερινά από σοβαρές δόσεις ακτινοβολίας, η οποία
αθροίζεται στον οργανισμό μας και μπορεί να μας προκαλέσει πολλά και
σοβαρά προβλήματα. Είναι σκόπιμο λοιπόν να ξέρουμε πως να προφυλαχθούμε.
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ
Καταρχάς
πρέπει να γνωρίζετε πως η καλύτερη προφύλαξη είναι το να κρατάτε μια
απόσταση ασφαλείας από κάθε ηλεκτρική συσκευή και να τη χρησιμοποιείτε
μόνον όσο είναι απαραίτητο. Πιο αναλυτικά:
- Προσέξτε στην επιλογή του τόπου διαμονής σας. Φροντίστε το σπίτι που μένετε να βρίσκετε σε απόσταση τουλάχιστον 200 μέτρων από πυλώνες της ΔΕΗ. Φροντίστε τα παιδιά σας να παίζουν σε απόσταση μεγαλύτερη των 200 μέτρων από πυλώνες της ΔΕΗ.
- Αποφύγετε να βρείτε σπίτι κοντά (200 μέτρα) σε ραδιοφωνικούς ή τηλεοπτικούς σταθμούς, που εκπέμπουν ραδιοτηλεοπτικά σήματα και κυρίως κοντά σε αναμεταδότες, όπως είναι τα «πάρκα κεραιών» στο Χορτιάτη και στον Υμηττό. Αποφύγετε τα σπίτια που βρίσκονται κοντά σε ηλεκτρικές γραμμές τρένων. Επίσης δεν είναι υγιές να μένετε σε πολυκατοικία με κεραία κινητής τηλεφωνίας στην κορυφή της. Η σχετική απόσταση ασφαλείας είναι τα 50 μέτρα.
- Αν κτίζετε μόνοι σπίτι σας τοποθετήστε τον πίνακα ηλεκτρικής εγκατάστασης σ’ ένα απόμερο σημείο του. Υποδείξτε στον ηλεκτρολόγο σας να κάνει σωστές γειώσεις, επειδή συχνά οι ηλεκτρολόγοι «στρίβουν» για ευκολία μαζί τους ουδέτερους αγωγούς, προκαλώντας ανισορροπία ρευμάτων και δημιουργία μαγνητικών πεδίων.
- Μη μένετε άσκοπα κοντά σε ηλεκτρικές συσκευές εν ώρα λειτουργίας, ελαχιστοποιείστε τις λάμπες φθορισμού, μη χρησιμοποιείτε ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες και ξυριστικές μηχανές, μίξερ, και αποφύγετε να χρησιμοποιείτε ηλεκτρικές σκούπες όταν δεν είναι απαραίτητο.
- Χρησιμοποιείστε όσο το δυνατόν λιγότερο πιστολάκια μαλλιών. Φροντίστε να μην έχετε ανοικτή τη συσκευή για περισσότερα από δύο λεπτά και να τηρείτε απόσταση ασφαλείας μεγαλύτερη των 10 εκατοστών.
- Ο φούρνος μικροκυμάτων δεν είναι απαραίτητος, αλλά αν τον χρειάζεστε, τοποθετήστε τον όσο ψηλότερα γίνεται και μακριά από τα παιδιά σας. Αντί για συχνή χρήση του ηλεκτρικού σας φούρνου π.χ. για καφέ, προτιμήστε το γκαζάκι, που είναι και πιο οικονομικό.
- Ο χώρος που περνάτε πολλές ώρες και ξεκουράζεστε π.χ. καναπές, φροντίστε να μην έχει κοντά του ηλεκτρικές συσκευές, καλώδια και πρίζες. Πρέπει να γνωρίζετε πως ηλεκτρομαγνητικά πεδία εκπέμπονται από τα ηλεκτρικά καλώδια των συσκευών, ακόμη κι όταν αυτές είναι κλειστές. Τα ηλεκτρικά πεδία του εναλλασσόμενου ρεύματος δεν εξαφανίζονται όταν οι συσκευές είναι κλειστές, μόνον τα μαγνητικά πεδία εξαφανίζονται. Κρατήστε λοιπόν τα ηλεκτρικά καλώδια μακριά από το σώμα σας.
- Να μη βλέπετε πολλές ώρες τηλεόραση και βρίσκεστε πάντα σε απόσταση τουλάχιστον δύο μέτρων μακριά από την οθόνη της, η οποία εκπέμπει ακόμη και ραδιενέργεια. Μην αφήνετε τα παιδιά σας να βλέπουν με τις ώρες τηλεόραση και να παίζουν βιντεοπαιχνίδια. Να μην καθαρίζετε την οθόνη της τηλεόρασης εν ώρα λειτουργίας.
- Στο γραφείο σας φροντίστε να βρίσκεστε σε απόσταση μεγαλύτερη του μισού μέτρου από την οθόνη του υπολογιστή σας. Φροντίστε μάλιστα να μην βρίσκεται κανείς σε απόσταση ενός μέτρου πίσω από την οθόνη του υπολογιστή σας. Στα γραφεία φροντίστε οι υπολογιστές να βρίσκονται στη μεγαλύτερη δυνατή απόσταση μεταξύ τους.
- Προσπαθήστε να ελαχιστοποιήσετε την ηλεκτρομαγνητική μόλυνση, ειδικά κατά τη διάρκεια του ύπνου, όταν ο αδένας της επίφυσης είναι πιο ευάλωτος. Πρέπει να γνωρίζετε πως όταν κοιμάστε στο σκοτάδι ή –το λιγότερο– με καλυμμένα τα μάτια σας, τότε η επίφυση παράγει τη μετατονίνη, που είναι πολύ χρήσιμη στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Το ιδανικό είναι να μην έχετε μέσα στο υπνοδωμάτιο σας καμιά ηλεκτρική και ηλεκτρονική συσκευή σε λειτουργία και να καλύψετε με πλαστικό ακόμη και τις πρίζες. Εννοείται πως πρέπει να αποφεύγονται τα ηλεκτρικά ρολόγια και τα ηλεκτρικά υδροστρώματα. Καλά είναι να αποφεύγονται τα κρεβάτια με μεταλλικό πλαίσιο και σούστες, γιατί είναι καλοί αγωγοί των ηλεκτρικών πεδίων. Τα ξύλινα είναι τα ιδανικότερα.
- Αποφύγετε τη χρήση ασύρματου τηλεφώνου μέσα στο σπίτι σας. Σε αντίθεση με το κινητό, που είναι και πιο ακριβό, πολλοί συνηθίζουν να μιλούν με τις ώρες από το σταθερό ασύρματο τηλέφωνο τους και να περιφέρονται στο σπίτι τους κάνοντας διάφορες δουλειές, πράγμα που εκθέτει άμεσα τον εγκέφαλο τους στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.
Τέλος
να περιορίσετε τη χρήση του κινητού τηλεφώνου σε λιγότερο από 10 λεπτά
ημερησίως. Αν το χρησιμοποιείτε περισσότερο φροντίστε να προμηθευτείτε
Hands Free ή αξεσουάρ προστασίας, όπως φυσικοί ιονιστές (π.χ.
Bioguard). (Η ισχύς της εκπομπής των συσκευών κινητής τηλεφωνίας θα
πρέπει να κυμαίνεται κάτω των 0,5W με προοπτική μείωσης 0,25W).
ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΜΟΛΥΝΣΗ ΑΠΟ ΚΙΝΗΤΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ
Μέχρι
πρόσφατα οι ανησυχίες για την επικινδυνότητα της ηλεκτρομαγνητικής
μόλυνσης εστιάζονταν κυρίως στους ηλεκτρικούς πυλώνες υψηλής τάσης, στα
ραντάρ και γενικώς στους σταθμούς ραδιεκπομπών. Όμως, εδώ και μια
δεκαετία περίπου, οι ανησυχίες εστιάζονται σε μια μικρή συσκευή, που
εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι τη φέρνουν καθημερινά στη δεξιά πλευρά
του εγκέφαλό τους: το κινητό τηλέφωνο.
Τα
κινητά τηλέφωνα μέσα σε μια δεκαετία κατέκτησαν ολόκληρο τον
πολιτισμένο κόσμο. Πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι τα χρησιμοποιούν
στην καθημερινή τους επικοινωνία. Το γεγονός αυτό τα καθιστά έναν από
τους πιο «ύπουλους» φίλους μας.
Αποτελεί
κοινό μυστικό πως τα κινητά τηλέφωνα προκαλούν εγκεφαλικές βλάβες, που
σχετίζονται με την εμφάνιση Aλτσχάιμερ, λευχαιμίας και άλλων μορφών
καρκίνου. Όλο και περισσότερες επιστημονικές έρευνες αποδεικνύουν τους
κινδύνους στην ανθρώπινη υγεία από τη συχνή χρήση των κινητών τηλεφώνων.
Για πρώτη φορά το 1993 ξέσπασε μεγάλος θόρυβος για την επικινδυνότητα
των κινητών τηλεφώνων, όταν σε εκπομπή του Larry King στο CNN ένας
Αμερικανός πολίτης ισχυρίστηκε ότι η χρήση του κινητού τηλεφώνου
προκάλεσε στη σύζυγό του καρκίνου του εγκεφάλου και υπέβαλε σχετική
μήνυση. Αν και οι επίσημες κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, όπως η
Ομοσπονδιακή Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών, η Υπηρεσία Προστασίας
Περιβάλλοντος και η Food and Drug Administration, αποφάνθηκαν πως «μέχρι
στιγμής δεν υπάρχουν αποδείξεις για τη σύνδεση του καρκίνου του
εγκεφάλου με την ακτινοβολία των κινητών τηλεφώνων» και ότι «δεν υπάρχει
λόγος λήψης πρόσθετων μέτρων», εντούτοις μια σειρά από επιστημονικές
έρευνες που ακολούθησαν απέδειξαν το αντίθετο.
Με βάση τις οδηγίες για τις συχνότητες και τις ακτινοβολίες των κινητών τηλεφώνων, προβλέπονται τα εξής:
1.
Για ολόσωμη 24ωρη έκθεση καθορίστηκε ως όριο επικινδυνότητας τα 0,6
mW/cm² ή 600 μW/cm² και ως μέγιστο επιτρεπόμενο ΕΡΑ (Ειδικός Ρυθμός
Απορρόφησης) τα 0,8 W/Kg.
2. Αν η έκθεση στην ακτινοβολία είναι τοπική (στο αυτί και στο κεφάλι) ο ΕΡΑ πρέπει να είναι μικρότερος από 1,6 W/Kg.
3.
Οι πομποί συχνοτήτων 450-1500 MHz θεωρούνται ασφαλείς αν η ισχύς
εκπομπή τους είναι μικρότερη από 1,4 (450/f), όπου f είναι η συχνότητα
σε MHz.
Πρέπει
να σημειωθεί πως τα πρώτα κινητά τηλέφωνα που κυκλοφόρησαν το 1993
στην Ελλάδα είχαν ισχύ 2 W, ενώ για να θεωρείται «ασφαλής» μια συσκευή
κινητού τηλεφώνου πρέπει να έχει ισχύς μέχρι 0,6 W/Kg.
Ο ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΑΠΟΡΡΟΦΑ ΤΟ 70% ΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑΣ
Μια
νέα έρευνα, του 2003, Σουηδών επιστημόνων αποκάλυψε τη σαφή σύνδεση
της ακτινοβολίας που εκπέμπουν τα κινητά τηλέφωνα με τη διάρρηξη των
αιμοφόρων αγγείων και την καταστροφή των νευρώνων στον εγκέφαλο
ποντικιών που χρησιμοποιήθηκαν ως πειραματόζωα. H σουηδική έρευνα
στράφηκε στο πιο «σκοτεινό», στο πιο ανεξερεύνητο πεδίο των επιδράσεων
της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας που εκπέμπουν και τα κινητά τηλέφωνα,
τις λεγόμενες μη θερμικές επιδράσεις.
Θερμικές
ονομάζονται εκείνες οι επιδράσεις που αυξάνουν τη θερμοκρασία των
ιστών που ακτινοβολούνται, σε ένα επίπεδο που μπορεί να μετρηθεί. Μη
θερμικές είναι εκείνες που φαίνεται να μην προκαλούν αύξηση της
θερμοκρασίας. Μέχρι πρόσφατα στη Δύση, το σύνολο σχεδόν των ερευνών και
τα όρια που θεσπίστηκαν αφορούσαν τις θερμικές επιδράσεις. Μόνο στην
πρώην Σοβιετική Ένωση και στην Ανατολική Eυρώπη είχαν ερευνηθεί οι μη
θερμικές επιδράσεις, γεγονός που είχε οδηγήσει σε πολύ αυστηρότερα
όρια.
Φυσικά,
υπάρχει και ο αντίλογος των εταιρειών που κατασκευάζουν κινητά και που
ισχυρίζονται ότι η ακτινοβολία των προϊόντων τους είναι σήμερα κάτω
από τα όρια που έχουν θεσπίσει οι αρμόδιες επιτροπές σε HΠA και E.E. «H
επιθεώρηση των ερευνών που έγιναν τα τελευταία 30 χρόνια δεν έδωσαν
κανένα λόγο να πιστεύουμε ότι υπάρχει η οποιαδήποτε σύνδεση των κινητών
τηλεφώνων με βλάβες στην υγεία», λέει ο Mέι Σβίκορντ, επιστημονικός
διευθυντής της «Mοτορόλα». Είναι γνωστό, βέβαια, ότι τα «όρια ασφαλείας»
που κάθε φορά αποφασίζονται είναι μάλλον ένας συμβιβασμός μεταξύ της
διαπιστωμένης επικινδυνότητας και των οικονομικών «δυνατοτήτων» της
βιομηχανίας. Το σύνηθες φαινόμενο των τελευταίων χρόνων είναι τα όρια
αυτά να γίνονται διαρκώς αυστηρότερα, καθώς η έρευνα και η εμπειρία από
τη χρήση της νέας τεχνολογίας ανατρέπει τις εκάστοτε γραμμές άμυνας των
εταιρειών.
Πολλές
από τις εκατοντάδες μελέτες της τελευταίας δεκαετίας κατέληξαν στο
συμπέρασμα ότι η χρήση των κινητών μπορεί να προκαλέσει ένα σύνολο
ανεπιθύμητων συνεπειών, όπως πονοκέφαλοι και αδυνάτισμα της μνήμης.
Μελέτες που έχουν γίνει σε πειραματόζωα εμφανίζουν πολύ πιο
ανατριχιαστικά αποτελέσματα, όπως διπλασιασμό της πιθανότητας εμφάνισης
λεμφώματος σε ποντίκια, που είχαν προδιάθεση, ύστερα από μακρά έκθεση
σε GSM ακτινοβολία (Αυστραλία) και βλάβες στο DNA (πανεπιστήμιο
Ουάσινγκτον), που μπορεί να οδηγήσουν και σε καρκινογενέσεις. Μελέτη που
έγινε παλιότερα στο πανεπιστήμιο του Έσσεν συνδέει τη χρήση του
κινητού με την εμφάνιση καρκίνου του οφθαλμού.
Οι
ελληνικές έρευνες, μέσω του Εργαστηρίου Bιοϊατρικών Προσομοιώσεων και
Aπεικονιστικής Τεχνολογίας και του πολυετούς ερευνητικού προγράμματος
COST 281, έγιναν με βάση ομοιώματα ανθρώπινων εγκεφάλων και μέσω
προσομοιώσεων σε υπολογιστές. Ο υπολογισμός του Ρυθμού Ειδικής
Απορρόφησης ακτινοβολίας έδωσε αποτελέσματα τα οποία είναι πάνω από τα
όρια που έχουν υιοθετήσει οι HΠA, ενώ είναι χαμηλότερα, αλλά αρκετά
κοντά στα όρια της E.E. Ενώ το αμερικανικό όριο είναι 1,6 w/kg ο μέσος
ελληνικός ΕΡΑ με τη συγκεκριμένη μέθοδο έφτασε στα 2,2 w/kg για τους
ανηλίκους και 2,4 για τους ενήλικες.
Σύμφωνα
με την Κωνσταντίνα Nικήτα, συντονίστρια της ελληνικής συμμετοχής στο
πρόγραμμα, «η εναποτιθέμενη ισχύς σε ευαίσθητους ιστούς του κεφαλιού,
κατά τη χρήση του κινητού τηλεφώνου, μπορεί να υπερβαίνει τα όρια
ασφαλείας για την απορροφούμενη από τους βιολογικούς ιστούς ισχύ». Κι
ακόμα, «δεν είναι δυνατό να είμαστε απόλυτα βέβαιοι ότι η έκθεση στην
ακτινοβολία κινητών τηλεφωνικών συσκευών, ακόμη και σε επίπεδα
χαμηλότερα απ’ αυτά που προτείνονται στα πρότυπα ασφαλείας, δεν
σχετίζεται με πιθανές μη αναστρέψιμες επιδράσεις στην υγεία. Γι’ αυτό θα
πρέπει να αποθαρρύνεται η εξάπλωση της χρήσης κινητών τηλεφώνων από
ενήλικες και ιδιαίτερα από παιδιά για όχι ιδιαίτερα σημαντικούς λόγους».
«Ο
εγκέφαλος του χρήστη φωτίζεται και θερμαίνεται, καθώς απορροφά έως και
το 70% της ισχύος που εκπέμπει το κινητό τηλέφωνο», τονίζει ο Κώστας
Λιολιούσης, επίκουρος καθηγητής Ηλεκτρονικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο
Αθηνών. «Οι αρνητικές επιδράσεις αναδεικνύονται πια στατιστικά ως
βεβαιότητα», υπογραμμίζει. Έτσι, το αποτελεσματικότερο μέσο προστασίας
είναι η ελαχιστοποίηση της χρήσης.
ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΥΠΟΓΕΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ
Είναι
σχετικά εύκολο να ελέγξετε αν το σπίτι σας και ο χώρος εργασίας σας
είναι ηλεκτρομαγνητικά επιβαρημένος και να λάβετε κάποια βασικά μέτρα
προφύλαξης. Για ακριβή πάντως μέτρηση της επικινδυνότητας χρειάζεστε
πεδιόμετρο, που υπολογίζει ακόμη και τα millivolts που εκπέμπονται. Αυτό
δεν είναι ιδιαίτερα ακριβό και μπορεί να σας το δανείσει κάποιος φίλος
σας για να κάνετε τη μέτρηση. Αν η μέτρηση δείχνει 200 mV αυτό είναι
καλό, αν και το ιδανικό είναι να δείξει κάτω από 100 mV (γύρω από το
κρεβάτι σας καλά είναι να δείχνει λιγότερο από 10 mV, γι’ αυτό και
μετακινήστε το αν είναι απαραίτητο μακριά από πρίζες και καλώδια). Αφού
κάνετε τη μέτρηση φροντίστε να μονώσετε καλύτερα τα ηλεκτρικά καλώδια,
να τα τοποθετήσετε μακριά από τα σημεία που περνάτε πολλές ώρες, να
κλείσετε με καπάκια τις πρίζες και να κάνετε μια σωστή γείωση στο
έδαφος, προσέχοντας ωστόσο να μην είναι κοντά στους υδροσωλήνες και στον
κεντρικό αγωγό ρεύματος. Πρέπει να γνωρίζετε πως στις πολυκατοικίες
ένας ψηλός όροφος έχει πάντα περισσότερο voltages από ένα ισόγειο, όσο
κι αν η διανομή των καλωδίων μέσα στα διαμερίσματα είναι η καλύτερη
δυνατή.
Ορισμένοι
ραβδοσκόποι ισχυρίζονται ότι έχουν ανακαλύψει επικίνδυνα γήινα ρεύματα
από ελαττωματικά δίκτυα και υπόγεια ενεργειακά ρεύματα, κάτω από τα
κρεβάτια πολλών ανθρώπων που έπαθαν καρκίνο. Αυτά τα γήινα ρεύματα
μπορούν να επιδεινώσουν πολλές άλλες ασθένειες. Για προστασία από αυτά
απαιτείται η συνδρομή ενός ραβδοσκόπου, που έχει την ικανότητα να
διαπιστώσει αν το κρεβάτι σας βρίσκεται πάνω σε επικίνδυνη υπόγεια
ακτινοβολία. Ένας άλλος τρόπος είναι εξετάζοντας την κινητικότητα των
μυών (κινησιολογία). Γεωποαθητικές διαταραχές μπορούν επίσης να
ανιχνευτούν κι από ένα επιστημονικό όργανο, το Geo Test 35 Meter, το
οποίο υποδεικνύει το βαθμό της διαταραχής του τοπικού μαγνητικού πεδίου.
Για προστασία από ελαττωματικές γραμμές ρεύματος και επικίνδυνα
υπόγεια ενεργειακά ρεύματα ή γραμμές Λέϊ (ley lines), μπορείτε να
καλύψετε την επιφάνεια κάτω από το κρεβάτι σας με μερικά εκατοστά άμμου
χαλαζία, που δημιουργεί ένα είδος ασπίδας, μια ενεργειακή μόνωση.
Η
ηλεκτρομαγνητική μόλυνση είναι μια νέα αόρατη απειλή από την οποία
πρέπει να προφυλαχθούμε. Η γνώση των κινδύνων, μπορεί να βοηθήσει στην
ελαχιστοποίησή τους. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν πρέπει να
πανικοβαλλόμαστε, ούτε και να φοβόμαστε. «Κανένα πάθος δεν καταληστεύει
τόσο αποτελεσματικά το πνεύμα, από την ενεργητικότητα και τη λογική,
όσο ο φόβος» (Edmund Burke).
Ο Γιώργος Στάμκος (stamkos@post.com) είναι συγγραφέας-δημοσιογράφος και εκδότης-διευθυντής του περιοδικού ΖΕΝΙΘ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου