Ο «καµηλιέρης» που έρχεται να µας... σώσει

ΒΕΡΟΛΙΝΟ, Είναι µαγνήτης για τους συναδέλφους του. Είτε στα πηγαδάκια του Ράιχσταγκ, της γερµανικής Βουλής, είτε σε δεξιώσεις, ο Χανς-Γιόαχιµ Φούχτελ βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Ο Χριστιανοδηµοκράτης υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Πρόνοιας ξέρει να διηγείται. Οχι πρωτότυπες ή έστω «ιδιαίτερες» πολιτικές θεωρίες αλλά παράξενες, εξωτικές ιστορίες. Από εκείνες...
που γράφει η ζωή – ή µάλλον ο ίδιος. Και τις οποίες εξιστορεί µε τόσο ανατολίτικο τρόπο που θυµίζει τις «Χίλιες και µία νύχτες». Για την ακρίβεια, βέβαια, το ρεπερτόριό του περιορίζεται σε µία και µοναδική αφήγηση, την οποία παρουσιάζει όµως σε αµέτρητες παραλλαγές: εκείνη µε τις καµήλες.

Το χρονικό µιας καµηλοδροµίας µε συµµετοχή γερµανικών και αραβικών καµηλών που διοργάνωσε ο κ. Φούχτελ το 1997 στον Ιππόδροµο του Βερολίνου Χοπενγκάρτεν κατ’ εντολήν του Χέλµουτ Κολ προς τέρψιν των επισκεπτών-σεΐχηδων από το Αµπου Ντάµπι. Αποτέλεσµα ήταν να κερδίσει η γερµανική πρωτεύουσα από το γεγονός αραβικές επενδύσεις δισεκατοµµυρίων µάρκων – και ο ίδιος τον θαυµασµό του τότε καγκελαρίου και τον φθόνο των αντιπάλων του εντός και εκτός του κόµµατος. «Δύο ώρες και 17 λεπτά απευθείας µετάδοση από το CNN, 42.000 θεατές στο Χοπεγκάρτεν!» καµάρωνε λίγο αργότερα. «Προς µίµηση!» Σε τέτοιο παράδειγµα «προς µίµηση» θα µπορούσε ίσως να εξελιχθεί και η αποστολή για την Ελλάδα που του ανέθεσε πριν από λίγες εβδοµάδες η Ανγκελα Μέρκελ, αν οι συνθήκες ήταν, όπως τότε, «κανονικές». «“Χανς-Γιόαχιµ” µου είπε» όπως αφηγείται ο ίδιος, «“πρέπει να κάνουµε κάτι για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονοµίας. Ανάλαβε, παρακαλώ, το σκέλος της συνεργασίας µεταξύ των ελληνικών και των γερµανικών δήµων”».

Η εντολή της καγκελαρίου, προσθέτει, ήταν σαφής: ο συντονισµός της συνεργασίας ανάµεσα στους δήµους της Ελλάδας και της Γερµανίας µε στόχο µια νέα αναπτυξιακή δυναµική. Εξειδικευµένη συνεργασία που περιλαµβάνει αποκλειστικά την ανταλλαγή εµπειριών και τεχνογνωσίας, όχι την παροχή οικονοµικής βοήθειας ή την «κινητοποίηση» των κονδυλίων από τα διαρθρωτικά ταµεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης που εµπίπτουν στη δικαιοδοσία των οικονοµικών υπουργείων.

Τέτοια ανταλλαγή (όπως λέει στο «Βήµα») δεν έχει κατ’ αρχάς τίποτα το µεµπτό· το αντίθετο µάλιστα, θα έπρεπε να είναι καλοδεχούµενη. Πόσω µάλλον όταν δίνεται αφιλοκερδώς και σε πνεύµα αλληλεγγύης. Οι ελληνικοί δήµοι και ο ελληνικός τουρισµός θα µπορούσαν να κερδίσουν πολλά από την αξιοποίηση της γερµανικής εµπειρίας και τεχνολογίας.

Σήµερα όµως τι είναι πια κανονικό στην Ελλάδα; Από τότε που ξέσπασε η κρίση χρέους η χώρα δίνει την εικόνα προτεκτοράτου – όχι φυσικά µε τους όρους του διεθνούς δικαίου αλλά ντε φάκτο. Με πάτρωνα την τρόικα και σε έναν βαθµό άλλα όργανα που υποκαθιστούν τα ελληνικά υπουργεία στην Ευρώπη, όπως η Task Force της ΕΕ υπό τον Χορστ Ράιχενµπαχ.

Μέσα σε τέτοιο κλίµα γενικής δυσπιστίας είναι έτσι επόµενο µεγάλη µερίδα της ελληνικής δηµοσιότητας να βλέπει τη γερµανική πρωτοβουλία ως πρόσθετο «πατρονάρισµα» και τον κ. Φούχτελ ως ειδικό «κοµισάριο» της κυρίας Μέρκελ.

Σε αυτό συνέβαλε και το γεγονός ότι µερικές από τις πρώτες δηλώσεις του ήταν όντως παρεξηγήσιµες. Παράδειγµα, η παραποµπή του στα διαρθρωτικά ταµεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπου βρίσκονται από χρόνια «παρκαρισµένα» 16 δισ. ευρώ για την Ελλάδα, προκάλεσε αρχικά την εντύπωση ότι θα αναλάµβανε ο ίδιος να τα «ξεπαρκάρει».

Ο 59χρονος πολιτικός, που εκπροσωπεί για 24 συναπτά έτη τη Βάδη-Βυρτεµβέργη στο γερµανικό κοινοβούλιο, αντιδρά όµως ψύχραιµα σε όλες αυτές τις «στραβοτιµονιές». «Ασπάζοµαι τη διάκριση του Αριστοτέλη ανάµεσα στην “επικερδή” και στην “ενάρετη φιλία”» λέει. «Η δική µας προσφορά είναι καθαρά αφιλοκερδής».

Ο κίνδυνος βέβαια η ελληνική περιπέτεια του να εξελιχθεί από παράδειγµα «προς µίµηση!» σε ιστορία για αγρίους είναι µεγάλος. Τα περιθώρια δράσης στην Ελλάδα είναι στενά. Και ο χρόνος πιέζει. Αλλά ο ίδιος δεν αδηµονεί. «Ως επίτιµος πρόεδρος του σωµατείου Fata Morgana για την εκτροφή καµηλών στο Ετιγκεν ο Φούχτελ έχει µάθει να περιµένει» λέει συνεργάτης του. «Η υποµονή του ξεπερνά ήδη και εκείνη του τετράποδου. Και αυτό είναι ίσως σήµερα η βασικότερη προϋπόθεση για τη συνεργασία µε τους Ελληνες».

ΧΑΝΣ-ΓΙΟΑΧΙΜ ΦΟΥΧΤΕΛ

"Για τεχνογνωσία, απευθυνθείτε αµέσως σε εµένα"

Η Ανγκελα Μέρκελ σας διόρισε εντεταλμένο για τις σχέσεις με την Ελλάδα. Γιατί; «Κινούµαι στο πλαίσιο της συµφωνίας που συνήψαν στις 5 Μαρτίου 2010 η καγκελάριος µε τον τότε πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου περί “εντατικοποίησης των φιλικών σχέσεων µεταξύ των δύο χωρών”. Ενα µέρος της συµφωνίας αφορά την κοινωνία των πολιτών και ιδιαίτερα την ενεργοποίηση της αδελφοποίησης των γερµανικών πόλεων µε τις ελληνικές, καθώς και την εντατικοποίηση των επαφών µε στόχο την ανταλλαγή εµπειριών και τεχνογνωσίας».

Τι μορφή πήρε ως τώρα η συνεργασία;

«Ο πυρήνας της είναι οι διασκέψεις δηµάρχων από Γερµανία και Ελλάδα, που διεξάγονται µία φορά τον χρόνο. Εκεί γίνεται συζήτηση για συγκεκριµένα προγράµµατα. Μια τέτοια συνάντηση, στην οποία συµµετείχα κι εγώ, έγινε στις αρχές Νοεµβρίου στη Θεσσαλονίκη». Ποια προγράμματα τέθηκαν προς συζήτηση;

«Μιλήσαµε, για παράδειγµα, για νέες µορφές τουρισµού, όπως τον λεγόµενο “τουρισµό χωρίς εµπόδια” ή “τουρισµό για όλους” που αφορά ιδιαίτερα άτοµα µε αναπηρικά προβλήµατα, τα οποία πρέπει να βρουν κατάλληλες υποδοµές στα τουριστικά θέρετρα. Υπάρχουν δήµαρχοι στην Ελλάδα οι οποίοι ενδιαφέρονται διακαώς γι’ αυτό, επειδή έτσι θα µπορούσαν να διευρύνουν την παλέτα των προσφορών τους. Βρήκαµε έναν ειδικό πρώτης τάξεως στο κρατίδιο Μεκλεµβούργο-∆υτική Ποµερανία, ο οποίος άρχισε ήδη να παρουσιάζει στην Ελλάδα την τεχνογνωσία της περιοχής του».

Αλλο παράδειγμα; «Σε µια διάσκεψη για τα ιαµατικά λουτρά, στην οποία συµµετείχαν 35 έλληνες δήµαρχοι, παραβρέθηκαν και ειδικοί από τη Γερµανία. Στο επίκεντρο ήταν η ποιότητα του νερού, καθώς και ο τεχνικός εξοπλισµός των λουτρών που ανταποκρίνεται στις τρέχουσες απαιτήσεις των τουριστών».

Ο τουρισμός είναι το κέντρο βάρους της συνεργασίας;

«Οχι. Αυτή όµως µπορεί να επεκταθεί και σε άλλα πεδία, όπως εκείνο της ενέργειας ή της αποχέτευσης. Παράλληλα µπορεί να γίνει ανταλλαγή εµπειριών σχετικά µε την επίσπευση των διαδικασιών για την εκταµίευση χρηµάτων από τα κοινοτικά ταµεία».

Τι γίνεται με τις αδελφοποιήσεις των πόλεων;

«Σήµερα υπάρχουν µόνο 30 µεταξύ γερµανικών και ελληνικών πόλεων. Ο αντίστοιχος αριθµός µεταξύ γερµανικών και γαλλικών πόλεων είναι 2.000. Εδώ υπάρχει λοιπόν πολύ δυναµικό».

Ακούγεται ότι τα πολιτικά ιδρύματα των γερμανικών κομμάτων ετοιμάζονται να εγκατασταθούν πάλι στην Ελλάδα και προς τον σκοπό αυτό τους διαθέτετε αμέσως 2 εκατ. ευρώ...

«Οντως, τα ιδρύµατα έχουν εκδηλώσει σχετικό ενδιαφέρον. ∆εν έχουµε µιλήσει όµως ακόµα γι’ αυτό».

Ποια η σχέση σας με την Ελλάδα;

«Ως φοιτητής περνούσα τα καλοκαίρια από νησί σε νησί και έµαθα κάποια ελληνικά. Ξέρω, για παράδειγµα, να πω: “Εχετε δωµάτιο;”, “∆εν καταλαβαίνω”, “Το όνοµά µου είναι Χανς”, “Ναι”, “Οχι”, “Παρακαλώ”, “Τι κάνετε;”. Οταν µίλησα πρόσφατα στο Ινστιτούτο Γκαίτε της Θεσσαλονίκης, οι περίπου 400 νεαροί ακροατές ενθουσιάστηκαν µε την ελληνική µου εισαγωγή. Αρχισα µε τη φράση: “Τι κάνετε; Το όνοµά µου είναι Χανς-Γιόαχιµ Φούχτελ, είµαι πολιτικός!”. Εγινε χαµός».

Ποια είναι η εικόνα σας για την Ελλάδα; Παρακολουθείτε τις τρέχουσες εξελίξεις;

«Εχω αυξήσει τις επαφές µου µε Ελληνες. Το πρώτο που τους λέω είναι ότι αν ο δήµος τους ενδιαφέρεται για τεχνογνωσία, να απευθύνεται αµέσως σε µένα».

Γνωρίζετε τη σύγχρονη ελληνική κουλτούρα;

«Οχι, µόνο εντελώς επιφανειακά. Ο κόσµος είναι µεγάλος και τα τελευταία χρόνια ασχολιόµουν πολύ µε την Κίνα και τον αραβικό κόσµο. Η πιο κοντινή περιοχή προς την Ελλάδα ήταν για εµένα η Βουλγαρία».

www.tovima.gr