Μαύρος Σεπτέμβρης - Ανοίγουν μέτωπα σε Παιδεία, Δημόσιο, Οικονομία

Μπορεί η Σύνοδος Κορυφής της 21ης Ιουλίου να αντιμετωπίστηκε ως μια μεγάλη πρώτη "ανάσα" για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους (άρα και της δυνατότητας να επιλεγούν λιγότερο "δύσβατοι" δρόμοι για την εφαρμογή του μεσοπρόθεσμου), αλλά τα "κύματα" των αρνητικών εξελίξεων...
από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ παρασύρουν ξανά τη χώρα σε νέα περιδίνηση.
Πρόσθετες επισφάλειες στην υλοποίηση του δεύτερου πακέτου στήριξης της χώρας μας δημιουργεί η συμφωνία για παροχή χρηματικών εγγυήσεων στη Φινλανδία, η οποία άνοιξε τον "ασκό του Αιόλου" και για άλλες χώρες. Η ύφεση αποδεικνύεται βαθύτερη από την προβλεπόμενη, τη στιγμή που κορυφαίοι υπουργοί σπεύδουν να αποδώσουν τον υψηλό δείκτη επικινδυνότητας στη διεθνή συγκυρία.
Σταθερά βήματα
Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση μετά τον τελευταίο ανασχηματισμό έκανε γοργά και σταθερά βήματα στην κατεύθυνση επίλυσης βασικών προβλημάτων, που είτε χρόνιζαν, είτε προέκυψαν όπως δεκάδες άλλα μαζί με την οικονομική κρίση. Στο Μέγαρο Μαξίμου σήμανε αυτομάτως συναγερμός και το σύνολο των υπουργών προμηθεύτηκε μια "λίστα" με 47 προτεραιότητες και απολύτως σφιχτό χρονοδιάγραμμα.
Της "λίστας" προηγείτο επιστολή του πρωθυπουργού προς τους αρμόδιους υπουργούς, από τους οποίους ζητούσε, ως γνωστόν, μέχρι τις 31 Αυγούστου να έχουν πετύχει τους υπογραμμισμένους (δυο-τρεις) στόχους ανά υπουργείο. Μόλις προχθές σε σύσκεψη του πρωθυπουργικού επιτελείου εξετάστηκε ο βαθμός υλοποίησης των "υπογραμμισμένων" και, βάσει έγκυρων πληροφοριών, στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού σημείωσαν με "κόκκινο" τις αναμφισβήτητες καθυστερήσεις.
Στην ίδια σύσκεψη τέθηκε προς ανάλυση το ζήτημα των "μετώπων" που η κυβέρνηση επιλέγει να ανοίξει. Από τη μία, η παρά τω πρωθυπουργώ κυρία Ρεγγίνα Βάρτζελη ανέλαβε να επικοινωνήσει εγκαίρως με όλους τους υπουργούς για να τους "θυμίσει" τις 47 προτεραιότητες, και από την άλλη το επικοινωνιακό επιτελείο επανήλθε πιο συντονισμένα στο "πακετάρισμα" του κυβερνητικού έργου με στόχο την άμεση προβολή του.
Οι δύο "σταθμοί", συνδιάσκεψη του ΠΑΣΟΚ και ΔΕΘ, θεωρήθηκαν δύο ευκαιρίες, που ο πρωθυπουργός μπορεί να αξιοποιήσει για την παρουσίαση του εθνικού σχεδίου, ενώ ήταν κοινή η εκτίμηση ότι τα "ανοιχτά μέτωπα" δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για εφησυχασμό από επιμέρους επιτυχίες.
Τρία βασικά "μέτωπα" επανέρχονται με το άνοιγμα της Βουλής, στριμώχνοντας την "κυβερνητική επικαιρότητα". Παιδεία, Δημόσιο, Οικονομία: είναι οι τρεις λέξεις που λειτουργούν ως "κωδικοί" για πολλούς κυβερνητικούς αξιωματούχους (ιδίως για όσους έχουν? μυηθεί από νωρίς στο σχέδιο δράσης).
Παιδεία
Το κρίσιμο στοίχημα
Καθοριστικό στοίχημα για την ετοιμότητα της κυβέρνησης να εφαρμόσει το μεταρρυθμιστικό σχέδιο είναι αυτό της Παιδείας. Το πρώτο νομοσχέδιο που έρχεται προς ψήφιση στη Βουλή (αρχίζει και πάλι από αύριο τις εργασίες) αφορά στις αλλαγές στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Εχουν ήδη "προαναγγελθεί" αντιδράσεις αν και το αρμόδιο υπουργείο έχει αναλάβει την ευθύνη να αποφορτίσει το κλίμα, ώστε να μη μετατραπεί σε "πύρινο" το "μέτωπο" - και δη εντός του Σεπτέμβρη. "Ανοιχτά σχολεία και πανεπιστήμια" είναι η φράση που συμπληρώνει το στοίχημα. Την ίδια στιγμή όμως προκύπτουν ζητήματα για την έναρξη της σχολικής χρονιάς και το κατά πόσο είναι "έτοιμο το σύστημα" να λειτουργήσει με σαφώς λιγότερες προσλήψεις εκπαιδευτικών και "ελλείψεις" (ακόμη) και σε κάποια βιβλία.
Η κυβέρνηση ανησυχεί ότι τα "κενά" σε σχολεία και η μη έγκαιρη προμήθεια βιβλίων μπορεί να αποδειχθούν μικρές "βόμβες" στην κοινωνική συνοχή.
"Μια οικογένεια με μειωμένο εισόδημα, δύσκολα θα ανεχθεί καθυστερήσεις και ελλείψεις στον τομέα που αφορά στη μόρφωση των παιδιών της", τονίζει χαρακτηριστικά εις εκ του πρωθυπουργικού επιτελείου, διαβεβαιώνοντας ωστόσο ότι έχουν γίνει όλες οι απαραίτητες ενέργειες ώστε, παρά τις αντίξοες οικονομικά συνθήκες, να ξεκινήσει χωρίς "μποφόρ" η νέα σχολική χρονιά. Υπάρχουν πάντως και οι απαισιόδοξοι που προβλέπουν κλιμάκωση της έντασης στον χώρο της εκπαίδευσης.
Οι περισσότεροι όμως συμφωνούν ότι οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να συνεχιστούν με προσήλωση στους στόχους και η κυβέρνηση να αποδεικνύει όσο περνούν οι μήνες ότι μπορεί να εγγυηθεί όχι μόνο "ανατροπές" στους κρίσιμους τομείς, αλλά και την αναγκαία πολιτική σταθερότητα.
Οικονομία
"Παράθυρο" για νέα μέτρα
Είναι πασιφανές ότι το ένα μεγάλο και "κεντρικό μέτωπο" αφορά στην οικονομία και τις απολήξεις της. Ο υπουργός Οικονομικών, Βαγγέλης Βενιζέλος, δεν κάνει τυχαία δημόσιες παρεμβάσεις για να πει ότι δεν πρέπει να χρειαστούν νέα μέτρα - αρχίζει να εξηγεί κυβερνητικό στέλεχος...
Και αυτό γιατί -συνεχίζει- οι εξελίξεις είναι τέτοιες που δεν επιτρέπουν σε κανέναν να "μετρήσει" από τώρα το βάθος της ύφεσης και να βγάλει συμπεράσματα. Το "όχι άλλα νέα μέτρα" εξακολουθεί να αποτελεί επιδίωξη της κυβέρνησης. Οι πληροφορίες πάντως λένε ότι ιδιαίτερες αλλαγές που ενδεχομένως αποτυπωθούν ως κοινωνικά αντίβαρα στην κρίση δεν φαίνονται στον ορίζοντα.
Για παράδειγμα, το οικονομικό επιτελείο επεξεργάστηκε όλα τα δυνατά σενάρια που ήθελαν, κρατώντας κάτω από το 23% τον ΦΠΑ εστίασης, να πετύχει και τον στόχο είσπραξης περίπου 750 εκατ. ευρώ.
Οι γνωρίζοντες όμως ομολογούν ότι κάτι τέτοιο είναι σχεδόν απίθανο να συμβεί αν δεν "συνωμοτήσουν" τελικά υπέρ της ελάφρυνσης των μέτρων όλοι οι σχετικοί παράγοντες. Και αν χρειαστούν νέα μέτρα; Ο κ. Παπανδρέου έχει συμφωνήσει με τον κ. Βενιζέλο να αναζητηθούν πόροι, όχι όμως (για άλλη μία φορά) από τη μεσαία και χαμηλή οικονομικά τάξη που έχουν δεχτεί απανωτά ισχυρά πλήγματα. Δηλαδή δεν αποκλείεται τελικά, εάν και εφόσον κριθούν επιβεβλημένα τα νέα μέτρα, να επιβληθούν φόροι που να χτυπήσουν συγκεκριμένες ομάδες.
Αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί, αλλά δεν πρόκειται να μείνουν "εκκρεμότητες" για τον Σεπτέμβρη και μετά. Αλλωστε ο βασικός στόχος αφορά στη νέα δανειακή σύμβαση, που, όπως όλα δείχνουν, θα "κλειδώσει" τον Οκτώβριο - που σημαίνει ότι η έκτη δόση του Σεπτέμβρη θα είναι η τελευταία του πρώτου δανείου με "ακριβότερο" επιτόκιο.
Δημόσιο
Σε πρώτο πλάνο το Ενιαίο Μισθολόγιο
Με ταχύτατους ρυθμούς ξεκίνησε, αλλά στον "δρόμο" προέκυψαν αρκετές στάσεις για επανεξέταση όλων των πτυχών. Το Ενιαίο Μισθολόγιο συμπεριλαμβάνεται στις 47 προτεραιότητες που μέχρι τέλος του Αυγούστου θα πάρουν "σφραγίδα" εφαρμογής.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έθεσε ο πρωθυπουργός διά των επιστολών του στους συναρμόδιους υπουργούς. Οι κ. Ρέππας (Διοικητικής Μεταρρύθμισης) και Βενιζέλος (Οικονομικών) είναι οι δύο υπουργοί που θα συμφωνήσουν το "κούρεμα" στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων - τις αλλαγές δηλαδή που φέρνει μαζί του το Ενιαίο μισθολόγιο και βαθμολόγιο.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι το εν λόγω νομοσχέδιο μπορεί να συζητηθεί εντός του Σεπτέμβρη κι ότι η "ταχύτητα" της παρουσίασής του θα εξαρτηθεί εν πολλοίς και από το "κλείσιμο" των περικοπών στις δαπάνες για το 2011. Σε κάθε περίπτωση όμως ο κ. Ρέππας δεν πρόκειται να αναβάλει την παρουσίαση του νέου πειθαρχικού κώδικα, στον οποίο αναφέρθηκε πρόσφατα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος (με αφορμή τα περί "λευκής απεργίας"), προκαλώντας τη σφοδρή αντίδραση της ηγεσίας της ΑΔΕΔΥ.
Ετσι κι αλλιώς, μία από τις κύριες δεσμεύσεις της κυβέρνησης είναι οι βαθιές τομές στο κράτος και εντός του 2011. Και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα - όπως συμβαίνει με την ΕΡΤ και τον αρμόδιο υπουργό Επικρατείας να δίνει στη δημοσιότητα έτοιμο σχέδιο αναδιοργάνωσης της κρατικής τηλεόρασης εντός ενός ασφυκτικού χρονικού πλαισίου.
Μέσα στον Σεπτέμβρη εν τω μεταξύ θα αρχίσουν οι συγχωνεύσεις-καταργήσεις νοσοκομειακών μονάδων, ενώ για τους δημόσιους οργανισμούς έχει προσδιοριστεί το χρονικό πλαίσιο των εννέα μηνών (για το σύνολο των οργανισμών προς συγχώνευση).
ΦΩΦΗ ΓΙΩΤΑΚΗ
fofig@pegasus.gr