Η οικονομική κρίση εκτροχιάζει τη βρετανική κοινωνία

Ακριβώς έναν χρόνο πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, η βρετανική κοινωνία παρουσιάζεται βυθισμένη σε ένα πρωτοφανές χάος. Ο "πόλεμος", που ξεκίνησε από τη βρετανική πρωτεύουσα το περασμένο Σαββατοκύριακο (με αφορμή τον θάνατο ενός 29χρονου μαύρου από αστυνομικά πυρά), επεκτάθηκε γρήγορα σε άλλες μεγάλες πόλεις, καθώς και στο ίδιο το κοινοβούλιο.
Ολα ξεκίνησαν όταν ομάδες κουκουλοφόρων (αποτελούμενες, μεταξύ άλλων, και από μικρά παιδιά) άρχισαν σχεδόν ταυτόχρονα να κάνουν...
την εμφάνισή τους στους δρόμους πολλών πόλεων (Μπέρμιγχαμ, Νότινγκαμ, Λίβερπουλ, Μπρίστολ κ.ά.) και να προβαίνουν σε λεηλασίες.
Οι Αρχές αντεπιτέθηκαν με ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις (16.000 αστυνομικοί βρέθηκαν να περιπολούν στο Λονδίνο, από 2.500 που είναι υπό φυσιολογικές συνθήκες) και τα δικαστήρια άρχισαν να κάνουν ολονυχτίες προκειμένου να προλάβουν να εκδικάσουν όλες τις υποθέσεις.
Μάλιστα, σε κάποιες περιπτώσεις οι ποινές που επιβλήθηκαν ήταν ελαφρώς εξωφρενικές (με χαρακτηριστικότερη ίσως την περίπτωση του 23χρονου φοιτητή, ο οποίος έφαγε 6 μήνες φυλακή επειδή παραδέχτηκε πως έκλεψε εμφιαλωμένο νερό αξίας 5 ευρώ στο Μπρίξτον).

Εν τω μεταξύ, στον δρόμο βγήκαν και πολλές ομάδες αυτόκλητων "φρουρών της τάξης", άλλες από τις οποίες αποτελούνταν από μετανάστες που απλώς ήθελαν να προστατέψουν τις περιουσίες τους κι άλλες από ακροδεξιούς χούλιγκαν ("English Defence League"), οι οποίοι βρήκαν την ευκαιρία να κυνηγήσουν μετανάστες. Παράλληλα, μέσα σε αυτό το κλίμα "αλληλοσφαγής" πολλοί άρχισαν να "αρματώνονται".
Αγόραζαν κλομπ
Ενδεικτικά, οι πωλήσεις κλομπ και μπαστουνιών του μπέιζμπολ από το βρετανικό "Amazon" αυξήθηκαν κατά 5.000% και πλέον μέσα σε μόλις ένα 24ωρο.
Οσο για τους πολιτικούς και την αστυνομία, αυτοί επιδόθηκαν σε έναν πόλεμο απόδοσης ευθυνών, με την αντιπολίτευση να κατηγορεί την κυβέρνηση για ολιγωρία, τον πρωθυπουργό Κάμερον να κατηγορεί την αστυνομία για λάθος χειρισμούς και την αστυνομία να κατηγορεί τον Κάμερον επειδή της έχει περικόψει τον προϋπολογισμό.
ΑΠΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΚΑΘΕ ΕΥΘΥΝΗ
Οι πολιτικοί ποιούν τη νήσσαν
Από την ώρα που άρχισαν να γενικεύονται οι ταραχές και οι λεηλασίες, στην πλειονότητά τους οι πολιτικοί του Ηνωμένου Βασιλείου έσπευσαν να αφαιρέσουν κάθε κοινωνικό χαρακτηριστικό από τις ταραχές και να τις αποσυνδέσουν τόσο από τη δολοφονία του 29χρονου από αστυνομικά πυρά στο Τότεναμ όσο και από τις κυβερνητικές πολιτικές λιτότητας οι οποίες έχουν γονατίσει μεγάλο μέρος της βρετανικής κοινωνίας.

Αναφερόμενοι στους ταραξίες, κάποιοι μίλησαν για "οργανωμένες συμμορίες εγκληματιών" κι άλλοι για ανθρώπους "αρρωστημένους".
Ωστόσο, η παραπάνω άποψη (η οποία εκφράζει και τον ίδιο τον Βρετανό πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον), αφήνει αναπάντητα κάποια ερωτήματα όπως το ακόλουθο (που ετέθη από αρθρογράφο της "Guardian"): "Εάν η κοινωνική έκρηξη των προηγούμενων ημερών αποτελεί δείγμα απλής εγκληματικότητας και δεν έχει καμία σχέση ούτε με την αστυνομική βία ούτε με την ανεργία στις τάξεις των νέων ούτε με τις κοινωνικές ανισότητες και με την ολοένα βαθύτερη οικονομική κρίση, τότε γιατί συμβαίνει τώρα και δεν συνέβη πριν από μια δεκαετία;".
Βέβαια, η ρητορική όσων προσπαθούν να σπρώξουν τα προβλήματα κάτω από το χαλί καταρρέει εύκολα εάν ρίξει κανείς μια ματιά στα προφίλ των συλληφθέντων.
Συλλήψεις
Ενδεικτικά, μεταξύ αυτών θα βρείτε ένα 11χρονο αγόρι (που έκλεψε έναν σκουπιδοτενεκέ), έναν 31χρονο δάσκαλο (ο οποίος συνελήφθη μέσα σε μαγαζί με ηλεκτρικές συσκευές και δήλωσε στο δικαστήριο πως από τις 1.000 στερλίνες που κερδίζει τον μήνα αναγκάζεται να δίνει τις 550 για ενοίκιο), έναν 43χρονο σεφ, μια 18χρονη εθελόντρια των Ολυμπιακών, μια 19χρονη κόρη επιχειρηματία, έναν 64χρονο και εκατοντάδες εφήβους κάθε εθνικότητας, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως οι περισσότεροι από τους συλληφθέντες έχουν λευκό ποινικό μητρώο.
Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ
Το πρωί τουρίστας, σε 3 μέρες ράμπο
Οταν οι γειτονιές του Λονδίνου άρχισαν να παραδίδονται η μία μετά την άλλη στις φλόγες το περασμένο Σαββατοκύριακο, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον βρισκόταν σε διακοπές στην Τοσκάνη και έπαιρνε πόζες δίπλα σε Ιταλίδες σερβιτόρες προς τέρψη του φωτογραφικού φακού.
Επρεπε πρώτα να περάσουν τρεις ημέρες ταραχών και να πολλαπλασιαστούν οι εστίες της φωτιάς, για να αποφασίσει τελικώς ο ηγέτης των Τόρις να επιστρέψει στον "τόπο του εγκλήματος". Εκμεταλλευόμενοι την ολιγωρία του πρωθυπουργού, οι πολιτικοί του εχθροί προσπάθησαν να τον πλήξουν.
Το αντιπολιτευόμενο κόμμα των Εργατικών, ο ίδιος ο συντηρητικός δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον, καθώς και ανώτεροι αξιωματούχοι των σωμάτων ασφαλείας τον κάλεσαν ανοιχτά να μην προχωρήσει σε περικοπές ύψους 2 εκατ. στερλινών στον προϋπολογισμό της αστυνομίας όπως έχει αποφασιστεί. Προς στιγμήν, ο Κάμερον φάνηκε να βρίσκεται απομονωμένος και στριμωγμένος στη γωνία.
Ωστόσο, στην πορεία, αυτός αντεπιτέθηκε όπως ξέρει καλύτερα: απευθυνόμενος στα συντηρητικά αντανακλαστικά της κοινωνίας. Μιλώντας σε έκτακτη συνεδρίαση του βρετανικού Κοινοβουλίου την περασμένη Πέμπτη, ο πρωθυπουργός χάιδεψε τα αυτιά της μεσαίας τάξης τάζοντάς της λεφτά (αποζημιώσεις) και ασφάλεια. Αφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να ενισχυθούν οι εξουσίες της αστυνομίας και των δικαστών, ενώ έβαλε στο κάδρο και τον στρατό, ο οποίος δεν αποκλείεται στο μέλλον να αναλάβει κάποιες από τις ευθύνες της αστυνομίας.
Για τις κοινωνικές ανισότητες και την ολοένα βαθύτερη λιτότητα από την άλλη, ο Κάμερον δεν είπε ούτε λέξη. Αλλωστε, γι' αυτόν, όλοι όσοι συγκρούστηκαν με τις αστυνομικές δυνάμεις στους δρόμους του Ηνωμένου Βασιλείου τις προηγούμενες ημέρες αποτελούν μια μειοψηφία "αρρωστημένων" "εγκληματιών", η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο με την καταστολή.
ΕΝΑΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΣΤΟ ΜΠΕΡΜΙΓΧΑΜ
Οι αστυνομικοί συνηθίζουν να σκοτώνουν κατά λάθος
"Συγκεκριμένα στο Μπέρμιγχαμ απορώ που δεν έχουν γίνει ακόμη και χειρότερα επεισόδια το τελευταίο διάστημα", σχολιάζει χαρακτηριστικά στο "Εθνος της Κυριακής" ο Σίμος Κωνσταντέλιας, ένας από τους περίπου 1.000 Ελληνες που ζουν μόνιμα στη βιομηχανική μεγαλούπολη της κεντρικής Αγγλίας.
Πολιτικός Μηχανικός, εργαζόμενος στην υπηρεσία του Βρετανικού Σιδηροδρόμου ("Network Rail"), ο κ. Κωνσταντέλιας γνωρίζει από πρώτο χέρι για την κοινωνική κατάσταση στην εν λόγω περιοχή, καθώς εκεί μένει και εργάζεται τα τελευταία 15 χρόνια. Η εικόνα που μας περιγράφει είναι, αν μη τι άλλο, μελανή.
"Τα επιδόματα έχουν περικοπεί για πολλούς ανέργους, οι οποίοι, ωστόσο, δεν δείχνουν διατεθειμένοι να αναζητήσουν εργασία ούτε να αποδεχθούν τις θέσεις που τους προτείνονται. Παράλληλα, έχουν μειωθεί και οι μισθοί, ενώ μέσα στην πόλη του Μπέρμιγχαμ πλέον πληρώνεις για όλα (χαρακτηριστική περίπτωση το παρκάρισμα), πράγμα που δεν συνέβαινε στο παρελθόν".
Οσο για τη βρετανική αστυνομία, "αυτή, πράγματι, συνηθίζει να αντιδρά με τρόπο υπερβολικό και βεβιασμένο". Συγκεκριμένα, αναφορικά με τον 29χρονο που έπεσε νεκρός στο Τότεναμ, ο κ. Κωνσταντέλιας σημειώνει πως "δεν αποκλείεται οι αστυνομικοί να τον σκότωσαν κατά λάθος, άλλωστε έχουν κάνει και στο παρελθόν παρόμοια λάθη".
ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΜΕ ΤΙΣ ΣΚΟΥΠΕΣ
Πήραν τον νόμο στα χέρια τους
Από τη μία, νεαροί κουκουλοφόροι (έγχρωμοι στην πλειονότητά τους), οπλισμένοι με τούβλα και λοστούς καταστρέφουν μαγαζιά, βάζουν φωτιές σε αυτοκίνητα και επιτίθενται στην αστυνομία. Από την άλλη, χαμογελαστοί πολίτες (λευκοί στην πλειονότητά τους), οπλισμένοι με... σκούπες, έρχονται εκ των υστέρων να καθαρίσουν τα σπασμένα έχοντας στο πλευρό τους τον ίδιο το συντηρητικό δήμαρχο του βρετανικής πρωτεύουσας, Μπόρις Τζόνσον.
Το χάσμα ανάμεσα στις δύο εικόνες είναι τεράστιο και αντικατοπτρίζει με τον γλαφυρότερο τρόπο το ρήγμα που έχει επέλθει στον κοινωνικό ιστό μιας μεγαλούπολης με πολλά διαφορετικά στρατόπεδα (εθνοτικά και κοινωνικά). Το "Εθνος της Κυριακής" επικοινώνησε με τον 26χρονο φοιτητή Μάικ Χέρε, διαχειριστή του ιστοχώρου www.riotcleanup.com, ενός από τους πολλούς μέσω των οποίων οργανώνονται οι εθελοντικοί καθαρισμοί. Αρκετά αισιόδοξος, ο 26χρονος δηλώνει ενθουσια?σμένος από την κινητοποίηση των απλών πολιτών ενάντια στις λεηλασίες, κινητοποίηση η οποία επεκτάθηκε σε πολλές βρετανικές πόλεις, και θεωρεί πως κάτι θετικό μπορεί να βγει μέσα από την αναστάτωση των τελευταίων ημερών.
Οταν, ωστόσο, τον ρωτάμε για το κοινωνικό υπόβαθρο των ταραχών, αυτός προτιμά να μην κάνει κάποιο σχόλιο. Μάλλον επειδή η πρόληψη τέτοιων φαινομένων είναι δυσκολότερη από το εκ των υστέρων προσωρινό καθάρισμα της ζημιάς.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ

www.ethnos.gr